بازار پول چیست؟

بازار پول بازاری است برای داد و ستد پول و دارایی‌های دیگر مالی جانشین نزدیک پول که سررسید کمتر از یک سال دارند. به بیان دیگر، بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با ویژگی «اندک بودن ریسک عدم پرداخت»، «نقدشوندگی» و «ارزش اسمی زیاد» شناخته می‌شود. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند تا به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب تامین کنند . اوراق بهادار با نامی که با مجوز "بورس" به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین جهت تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های نوسازی و توسعه شرکت‌های پذیرفته شده در "بورس" منتشر می‌شود. این اوراق بدون تضمین دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران انتشار می‌یابند.
بخشی از بازار مالی که در آن ابزارهای مالی با نقد شوندگی بالا و سررسیدهای بسیار کوتاه معامله می‌شوند. بازار پول در بین عموم به‌عنوان ابزاری برای وام گرفتن و وام دادن در کوتاه‌مدت، از چند روز تا حدود یک سال، مورداستفاده قرار می‌گیرد. اوراق بهادار بازار پول شامل گواهی‌های سپرده قابل معامله (CD ها)، حواله های بانکی و اوراق تجاری می‌شود.

توضیحاتی در مورد بازار پول

بازار پول توسط افراد بسیاری مورداستفاده قرار می‌گیرد، از افزایش سرمایه یک شرکت توسط فروش اوراق تجاری در بازار تا خرید سپرده های بانکی یا مکانی امن برای اندوختن پول در کوتاه‌مدت توسط سپرده گذاران . بازار پـول به خاطر طبیعت نقد شوندگی بالای اوراق بهادار و سررسید کوتاه‌مدتشان، نوعاً به‌عنوان مکانی امن برای نگه‌داری پول در نظر گرفته می‌شوند، اما ریسک‌هایی در این بازار وجود دارد که هر سرمایه گذاری باید آز آن‌ها آگاه باشد که مهم‌ترین آن‌ها شاید ریسک تورم باشد .
بازارساز چیست؟

بازار ساز نوعی از شرکت‌های کارگزاری – معامله گر بورسی است که ریسک نگه‌داشتن تعداد مشخصی از اوراق بهادار شرکتی به‌خصوص را می‌پذیرد تا خریدوفروش اوراق بهادار در بازار تسهیل شود و نقدشوندگی آن بهبود پیدا کند. هر بازارساز از طریق ایجاد عرضه و تقاضا به تعداد مشخص و تضمین شده‌ای برای سهام مختلف به قیمت بازار با مشتریان و معامله گران عادی رقابت می‌کند. به‌محض اینکه سفارشی دریافت می‌شود، بازار ساز فوراً از موجودی سهام خود می‌فروشد و به‌این‌ترتیب خریدوفروش عادی سهام در بازار و نقدشوندگی سهام را تضمین می‌کند. این پروسه در عرض فقط چند ثانیه اتفاق می‌افتد و خریداران و فروشندگان عادی، متوجه این اتفاقات نمی‌شوند.

توضیحاتی در مورد بازار ساز

بازار نزدک (NASDAQ) مثال بسیار خوبی از عملیات بازارسازان است. در این بازار بیش از ۵۰۰ شرکت عضو وجود دارند که به‌عنوان بازار ساز عمل می‌کنند و کمک می‌کنند بازار مالی به‌صورت کارا و مؤثر به کار خود ادامه دهد، چراکه بازارسازان مایل هستند تا هم قیمت پیشنهادی فروش و هم قیمت پیشنهادی خرید ارائه کنند و بازار را کاراتر کنند.
بازارهاي خارج از بورس چیست؟

بازاری است در قالب شبکه‌ي ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پایه‌ي مذاکره صورت می‌گیرد .
بازارگردان چیست؟

کارگزار/ معامله‌گری است که با اخذ مجوز لازم و با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق‌بهادار معین و تحدید دامنه‌ي نوسان قیمت آن، به داد و ستد آن اوراق می‌پردازد .
بازارگردان کیست؟

شخص حقوقی است که به منظور حفظ تعادل عرضه و تقاضای سهام یک شرکت خاص و افزایش نقدشوندگی آن بر حسب شرایط بازار اقدام به خرید و فروش آن سهم می‌نماید.
بازارگردانی چیست؟

فعالیتی است که با هدف کاهش دامنه‌ي نوسانات قیمت اوراق‌بهادار و تامین نقدشوندگی آن با مجوز "سازمان" توسط "کارگزار" انجام می‌شود .
بازده حقوق سهامدارا چیست؟

نسبت درآمد خالصی که یک شرکت برای سهامدارانش ایجاد می‌کند، به کل حقوق صاحبان سهام، بازده حقوق صاحبان سهام یا ROE گفته می‌شود. بـازده حـقوق صـاحبان سـهام میزان سودآوری شرکت را با آشکار کردن نحوه تولید سود آن شرکت با استفاده از سرمایه سهامداران، اندازه‌گیری می‌کند.
به عبارتی ROE، بازده ارزش خالص را محاسبه می کند، چرا که ارزش خالص برابر است با دارایی ها منهای بدهی ها، که همان حـقـوق صــاحبـان سـهام در ترازنامه ی شرکت می شود.
فرمول محاسبه ROE
بازده حقوق صاحبان سهام به شکل درصدی بیان می شود (مثلا 25%) و طبق فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

در آمد خالص شرکت تقسیم بر مجموع حقوق صاحب سهام = بازده حقوق صاحب سهام

در فرمول بالا درآمد خالص (Net income) برای یک سال کامل مالی است و قبل از پرداخت سود سهام به سهامداران عادی و بعد از پرداخت سود سهام به سهامداران ممتاز محاسبه می‌شود. در مجموع حقوق صاحبان سهام، سهام ممتاز منظور نمی‌شود.
کاربرد بازده حقوق مالکانه (Return on Equity)
بازده حقوق صاحبان سهام یک معیار ساده برای ارزیابی بـازده سرمایه گذاری ارائه می دهد. با مقایسه ROE شرکت با میانگین صنعت، ممکن است بتوان مزیت رقابتی شرکت را ارزیابی کرد. بررسی و ارزیابی ROE، همچنین می تواند در مورد نحوه مدیریت بودجه حاصل از حـقـوق صـاحبان سهـام، در ایجاد رشد و گسترش شرکت اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهد.
زمانی که ROE در طول زمان پایدار و در حال افزایش باشد، معمولا به این معنی است که آن شرکت در تولید ارزش و سود برای سهام داران تبحر دارد. زیرا می داند چگونه درآمد خود را سرمایه گذاری کند، تا بهره وری و سود خود را افزایش دهد. در مقابل، کاهش ROE می تواند بدین معنا باشد که مدیریت تصمیمات ضعیفی در مورد سرمایه گذاری مجدد سرمایه در دارایی های غیرمولد می گیرد.

توضیحاتی در مورد بازده حقوق صاحبان سهام

بازده حقوق صاحبان سهـام برای مقایسه سودآوری یک شرکت با سایر شرکت ها، در یک صنعت خاص، کاربرد دارد.
چند نوع دیگر از این فرمول نیز وجود دارد که سرمایه گذاران می‌توانند از آن استفاده نمایند:

(سود سهام داران ممتاز - در آمد خالص شرکت ) تقسیم بر مجموع حقوق صاحبان سهام عادی = بازده حقوق صاحبان سهام عادی

یک: سرمایه گذارانی که مایل هستند تا بازده حاصل از سهام عادی را ببینند می‌توانند فرمول بالا را با کسر سود سهام ممتاز از درآمد خالص و همین‌طور کسر حقوق سهامداران ممتاز از مجموع حقوق صاحبان سهام به شکلی که در ادامه می‌آید، تغییر دهند:

دو: ROE ممکن است با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حقوق صاحبان سهام به دست آید. به این منظور میانگین حقوق صاحبان سهام در ابتدا و انتهای دوره محاسبه می‌شود و با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حـقوق صاحبان سهام، بـازده سهامداران عادی محاسبه می‌شود.

سه: همچنین این امکان وجود دارد که سرمایه گذاران تغییرات این بازده را برای یک دوره محاسبه کنند. به این صورت که در ابتدا و انتهای دوره بازده حقوق سهامداران به طور مجزا محاسبه شده و با کسر این دو عدد، تغییرات بازده محاسبه شود. این کار تغییرات سودآوری شرکت را در طول یک دوره مشخص می‌کند.

چیزهایی که باید به خاطر سپرد:
اگر طی دوره سهام جدید منتشر و عرضه شود، از میانگین موزون تعداد سهام در طول سال استفاده کنید.
برای شرکت های با رشد بالا، شما باید انتظار ROE بالاتری را داشته باشید.
میانگین بازده حقوق صاحبان سهام در طول ۵ تا ۱۰ سال می‌تواند بینش بهتری از تاریخچه رشد شرکت، در اختیارتان قرار دهد
بازده حقوق صاحبان سهام چیست؟

نسبت درآمد خالصی که یک شرکت برای سهامدارانش ایجاد می‌کند، به کل حقوق صاحبان سهام، بازده حقوق صاحبان سهام یا ROE گفته می‌شود. بـازده حـقوق صـاحبان سـهام میزان سودآوری شرکت را با آشکار کردن نحوه تولید سود آن شرکت با استفاده از سرمایه سهامداران، اندازه‌گیری می‌کند.
به عبارتی ROE، بازده ارزش خالص را محاسبه می کند، چرا که ارزش خالص برابر است با دارایی ها منهای بدهی ها، که همان حـقـوق صــاحبـان سـهام در ترازنامه ی شرکت می شود.
فرمول محاسبه ROE
بازده حقوق صاحبان سهام به شکل درصدی بیان می شود (مثلا 25%) و طبق فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

در آمد خالص شرکت تقسیم بر مجموع حقوق صاحب سهام = بازده حقوق صاحب سهام

در فرمول بالا درآمد خالص (Net income) برای یک سال کامل مالی است و قبل از پرداخت سود سهام به سهامداران عادی و بعد از پرداخت سود سهام به سهامداران ممتاز محاسبه می‌شود. در مجموع حقوق صاحبان سهام، سهام ممتاز منظور نمی‌شود.
کاربرد بازده حقوق مالکانه (Return on Equity)
بازده حقوق صاحبان سهام یک معیار ساده برای ارزیابی بـازده سرمایه گذاری ارائه می دهد. با مقایسه ROE شرکت با میانگین صنعت، ممکن است بتوان مزیت رقابتی شرکت را ارزیابی کرد. بررسی و ارزیابی ROE، همچنین می تواند در مورد نحوه مدیریت بودجه حاصل از حـقـوق صـاحبان سهـام، در ایجاد رشد و گسترش شرکت اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهد.
زمانی که ROE در طول زمان پایدار و در حال افزایش باشد، معمولا به این معنی است که آن شرکت در تولید ارزش و سود برای سهام داران تبحر دارد. زیرا می داند چگونه درآمد خود را سرمایه گذاری کند، تا بهره وری و سود خود را افزایش دهد. در مقابل، کاهش ROE می تواند بدین معنا باشد که مدیریت تصمیمات ضعیفی در مورد سرمایه گذاری مجدد سرمایه در دارایی های غیرمولد می گیرد.

توضیحاتی در مورد بازده حقوق صاحبان سهام

بازده حقوق صاحبان سهـام برای مقایسه سودآوری یک شرکت با سایر شرکت ها، در یک صنعت خاص، کاربرد دارد.
چند نوع دیگر از این فرمول نیز وجود دارد که سرمایه گذاران می‌توانند از آن استفاده نمایند:

(سود سهام داران ممتاز - در آمد خالص شرکت ) تقسیم بر مجموع حقوق صاحبان سهام عادی = بازده حقوق صاحبان سهام عادی

یک: سرمایه گذارانی که مایل هستند تا بازده حاصل از سهام عادی را ببینند می‌توانند فرمول بالا را با کسر سود سهام ممتاز از درآمد خالص و همین‌طور کسر حقوق سهامداران ممتاز از مجموع حقوق صاحبان سهام به شکلی که در ادامه می‌آید، تغییر دهند:

دو: ROE ممکن است با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حقوق صاحبان سهام به دست آید. به این منظور میانگین حقوق صاحبان سهام در ابتدا و انتهای دوره محاسبه می‌شود و با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حـقوق صاحبان سهام، بـازده سهامداران عادی محاسبه می‌شود.

سه: همچنین این امکان وجود دارد که سرمایه گذاران تغییرات این بازده را برای یک دوره محاسبه کنند. به این صورت که در ابتدا و انتهای دوره بازده حقوق سهامداران به طور مجزا محاسبه شده و با کسر این دو عدد، تغییرات بازده محاسبه شود. این کار تغییرات سودآوری شرکت را در طول یک دوره مشخص می‌کند.

چیزهایی که باید به خاطر سپرد:
اگر طی دوره سهام جدید منتشر و عرضه شود، از میانگین موزون تعداد سهام در طول سال استفاده کنید.
برای شرکت های با رشد بالا، شما باید انتظار ROE بالاتری را داشته باشید.
میانگین بازده حقوق صاحبان سهام در طول ۵ تا ۱۰ سال می‌تواند بینش بهتری از تاریخچه رشد شرکت، در اختیارتان قرار دهد.
بازده دارایی (ROA) چیست؟

بازده دارایی یا Return on Asset or ROA یک شاخص از چگونگی سودآوری شرکت وابسته به کل دارایی‌های آن شرکت می باشد.
ROA یک ایده درباره مدیریت کارآمد در رابطه با استفاده از دارایی‌ها در جهت تولید سود (دارایی‌های مولد) به ما می‌دهد که از طریق تقسیم سود سالیانه به کل دارایی شرکت محاسبه می‌شود.
ROA به صورت درصد بیان می‌شود و بعضی اوقات به بازده سرمایه‌گذاری Return On Investment or ROI اشاره دارد.

بازده دارایی (ROA) = سود خالص / کل دارایی‌ها

شایان ذکر است که در برخی مواقع سرمایه‌گذاران هنگامی که این محاسبه را انجام می‌دهند هزینه بهره را به خالص درآمد اضافه می‌کنند. ROA به شما می‌گوید چه مقدار سود از دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده بدست آمده است .
ROA به شدت وابسته به صنعت می‌باشد و به این دلیل هنگامی که از ROA به عنوان مقیاسی برای مقایسه استفاده می‌شود بهتر است در برابر مقدار ROA های گذشته شرکت یا ROA شرکت مشابه‌ای مقایسه صورت پذیرد.

دارایی‌های شرکت از بدهی و حقوق صاحبان سهام شامل شده‌اند و برای اداره وجوه شرکت استفاده می‌شوند مقدار ROA یک ایده به سرمایه‌گذار می‌دهد که شرکت تا چه حد در تبدیل پولی که سرمایه‌گذاری کرده است به سود خالص موفق بوده است. مقدار بالای ROA بهتر است زیرا شرکت پول بیشتری را از سرمایه‌گذاری کمتری بدست آورده است.

مطلب مرتبط:برای جبران ضرر و زیان در بورس چکار کنیم؟

برای مثال اگر خالص درآمد یک شرکت برابر 10 میلیون ریال باشد و دارای دارایی‌هایی به ارزش 50 میلیون ریال باشد ROA آن برابر 20% خواهد بود در حالی که اگر شرکت دیگری سود مشابه‌ای کسب نماید اما ارزش دارایی‌هایش 100 میلیون ریال باشد برابر ROA به مقدار 10% خواهد بود. بر مبنای این مثال شرکت اول در تبدیل وجوه سرمایه‌گذاری شده به سود موفق‌تر عمل کرده است.

هنگامی که شما به صورت واقعی به این موضوع فکر می‌کنید؛ مهم‌ترین وظیفه مدیریت اینست که انتخاب خردمندانه‌ای را در جمع‌آوری منابع داشته باشد. هر کسی می‌تواند با تزریق مقدار زیادی پول سود کسب کند اما کمتر مدیری می‌تواند با منابع سرمایه‌گذاری کمتری سود زیادی کسب کند.
بازده سود سهام نقدی چیست؟

بازده سود سهام نقدی یک نسبت مالی است که نشان می‌دهد شرکت چقدر به صورت سالانه و به نسبت قیمت سهامش، سود سهام پرداخت می‌نماید. بازده سود سهام نقدی به شکل درصد نشان داده شده و می‌تواند با تقسیم مقدار سود سهام پرداخت شده به ازای هر سهم بر قیمت یک سهم محاسبه شود. فرمول محاسبه بازده سود سهام ممکن است به شکل زیر نمایش داده شود:

توضیحات مدیرمالی در مورد بازده سود سهام نقدی

بازده سود سهام نقدی روشی برای اندازه‌گیری مقدار جریان نقدی است که شما برای هر یک ریال سرمایه گذاری شده در سهام به دست می‌آورید. به‌بیان‌دیگر، این کار میزان ارزشی را که شما از سود سهام نقدی می‌گیرید، اندازه‌گیری می‌نماید.

برای توضیح بهتر مطلب، به مثالی در ادامه می‌آید توجه بفرمایید. فرض کنید سهام شرکت فرضی شناسا با قیمت ۲۰۰ تومان معامله می‌شود و سود نقدی سالانه ۱۰ تومانی به ازای هر سهم به سهامدارانش پرداخت می‌کند. همچنین در نظر بگیرید که سهام شرکت فرضی دیگری به نام سامانه با قیمت ۴۰۰ تومان معامله شده و آن هم سود سهام نقدی ۱۰ تومانی دارد. این بدین معنی است که بازده سود سهام شرکت شناسا ۵% است (۰٫۰۵=۲۰۰/۱۰)، درحالی‌که بازده سود سهام سامانه فقط ۲٫۵% است (۰٫۰۲۵=۴۰۰/۱۰). با یکسان در نظر گرفتن سایر عوامل، سرمایه گذاری که به دنبال استفاده از پرتفوی خود برای تأمین درآمد است احتمالاً سهام شناسا را نسبت به سامانه ترجیح خواهد داد، چون بازده سود سهام نقدی دو برابری دارد.

سرمایه گذارانی که به یک جریان نقدی حداقلی از پرتفوی سرمایه گذاری خود نیاز دارند می‌توانند این جریان نقدی را با سرمایه گذاری در سهامی که بازده سود سهام نقدی نسبتاً بالا و با ثباتی ارائه می‌کنند، به دست آورند. ولی سود سهام نقدی بالا ممکن است اغلب به قیمت از دست دادن پتانسیل رشد شرکت تمام شود. هر یک ریالی که شرکت به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت می‌کند، پولی است که شرکت نمی‌تواند دوباره سرمایه گذاری ‌کند و به‌این‌ترتیب امکان ایجاد پتانسیل رشد برای شرکت و افزایش قیمت سهام و کسب سود سرمایه برای سهامداران از بین می‌رود. درحالی‌که گرفتن سود نقدی برای بسیاری از سهامداران و سرمایه گذاران جذاب است ولی سهامداران می‌توانند با افزایش ارزش سهامشان نیز سودهای بالا دریافت نمایند. به‌بیان‌دیگر، وقتی شرکت‌ها سود سهام نقدی بالایی پرداخت می‌کنند، ممکن است در بلندمدت برایشان هزینه بر باشد.

حالا به مثال دیگری توجه کنید. فرض کنید دو شرکت فرضی شناسا و سامانه هر دو ارزش ۱ میلیارد تومانی دارند. نیمی از این ارزش به صورت ۵ میلیون سهم ۱۰۰ تومانی نگه داری می‌شود. همچنین فرض کنید که در پایان سال اول این دو شرکت ۱۰% از ارزششان، یا ۱۰۰ میلیون تومان درآمد کسب می‌کنند. شرکت شناسا تصمیم می‌گیرد تا نیمی از این درآمد را (۵۰ میلیون تومان) به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت کند که یعنی با نرخ ۱۰%، به ازای هر سهم ۱۰ تومان بپردازد. شناسا همچنین تصمیم می‌گیرد تا نیم دیگر آن را دوباره سرمایه گذاری کرده و مقداری سود سرمایه ای تولید کند، ارزش شرکت را به ۱٫۰۵ میلیارد تومان و سرمایه گذاران درآمدی را نیز راضی نگه دارد.

در عوض شرکت سامانه، تصمیم می‌گیرد تا سود سهامی توزیع نکند و همه درآمدهایش را مجدداً سرمایه گذاری کند. به همین دلیل ارزش سامانه را به ۱٫۱ میلیارد تومان افزایش می‌دهد و احتمالاً سرمایه گذاران رشدی را راضی خواهد کرد.

اگر این شرکت‌ها به استفاده از این سیاست با نرخ یکسانی ادامه دهند و در پایان سال دوم رفتار سال قبل را تکرار کنند، سرمایه گذارانی که سهام شناسا را در اختیار دارند شاهد پرداخت‌های سود سهام بیشتری خواهند بود و می‌توانند ۱۰٫۵۰ تومان به ازای هر سهم (۱۰٫۵۰=۵/۵۲٫۵، ۵۲٫۵=۲/۱۰۵، ۱۰۵= ۱۰% * ۱٫۰۵) با یک بازده سود سهام ۱۰٫۵ درصدی داشته باشند. در پایان سال دوم، شرکت شناسا ۱٫۱۵۵ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت و سرمایه گذاران درآمدی اش خوشحال خواهند بود، ولی درست در همان زمان، شرکت سامانه ۱٫۲۱ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت. اگر این سیاست‌ها ادامه‌دار باشند، در پایان سال سوم، شرکت شناسا ۱٫۲۱۳ میلیارد تومان و شرکت سامانه ۱٫۳۳۱ میلیارد تومان ارزش خواهند داشت.

هر دوی این شرکت‌ها ازنظر ارزش به شکل نمایی در حال رشد هستند، ولی سامانه با دو برابر سرعت شناسا در حال رشد بوده و در پایان سال هشتم به دو برابر ارزش واقعی خود خواهد رسید، درحالی‌که شرکت شناسا برای رسیدن به دو برابر ارزش خود به ۱۴ سال نیاز دارد. با پایان سال دهم، سامانه ارزش ۱٫۷۰۶ میلیارد تومانی خواهد داشت و ارزش سامانه ۲٫۵۹۴ میلیارد تومان خواهد بود، ۵۲% بیشتر از شناسا. گرچه این مثال بسیار ساده شده است و بعید است که چنین اتفاقی رخ دهد، ولی معایب شرکتی را که سود سهام نقدی بالا پرداخت می‌کند به خوبی نشان می‌دهد.

پرداخت سود سهام نقدی بالا به سهامداران می‌تواند نشانه حوادث گوناگونی در شرکت باشد، مثلاً اینکه آن شرکت ممکن است در حال حاضر کمتر از حد ارزش گذاری شده باشد یا اینکه در حال اقدام برای جذب سرمایه گذاران است. در سویی دیگر، اگر شرکت سود سهام نقدی کمی پرداخت می‌کند یا اصلاً پرداخت سود ندارد، ممکن است نشان‌دهنده آن باشد که شرکت بیش‌ازحد ارزش گذاری شده و یا اینکه در حال تلاش برای رشد سرمایه خود است.

گاهی ممکن است شرکت‌ها فقط برای مدت‌زمان کوتاهی سود سهام بالا به سهامداران خود پرداخت نماید، نه مدت‌زمان طولانی. شرکت‌ها اغلب در طول شرایط سخت اقتصادی یا وقتی‌که شرکت در حال تجربه دوران سختی است، پرداخت های نقدی سود سهام خود را کاهش داده یا قطع می‌کنند، پس نمی‌توان انتظار پرداخت سود نقدی سهام ثابت و به صورت دائم داشت.

افراد می‌توانند با استفاده از اطلاعات مربوط به پرداخت سود سهام یک شرکت، یا با استفاده از پرداخت سود سهام اخیر یا استفاده از پرداخت فصلی اخیر و ضرب آن در عدد ۴، سودهای آتی شرکت را حدس بزند. به این کار اغلب «بازده سود سهام نقدی روبه‌جلو» می‌گویند، گرچه فرد باید از آن با احتیاط استفاده نماید چون تخمین‌های مربوط به پرداخت های نقدی سود سهام ذاتاً نامطمئن است. همچنین ممکن است پرداخت های نقدی سود سهام را با قیمت سهام در طول ۱۲ ماه گذشته مقایسه نماید تا به درک بهتری از تاریخچه عملکرد برسد، عملی که به آن «بازده سود سهام نقدی رو به عقب» می‌گویند.

در ایران شرکت‌ها مجاز نیستند همه سود سالیانه خود را نگهدارند. بلکه باید حداقل ۱۰ درصد سود خود را به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم کنند.
بازده غیرعادی چیست؟

بازده غیرعادی اصطلاحی است که برای توصیف بازده به‌دست‌آمده از اوراق بهادار یا پرتفوی در یک بازه زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که متفاوت از نرخ بازده مورد انتظار است. نرخ بازده مورد انتظار، بازده محاسبه شده‌ای است که بر اساس مدل قیمت گذاری دارایی ها و با استفاده از میانگین بلندمدت بازده یا سایر ارزیابی‌ها به دست می‌آید.

توضیحاتی در مورد بازده غیر عادی

بازده غیرعادی می‌تواند هم خوب و هم بد باشد، چون خودش به تنهایی خلاصه‌ای است از اینکه چگونه بازده واقعی از بازده مورد انتظار متفاوت است. به طور مثال، کسب ۳۰% در یک صندوق سرمایه گذاری که بازده میانگین ۱۰% در هر سال برای آن پیش‌بینی شده، یک بازده غیر عادی ۲۰% تولید خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر بازده واقعی ۵% بود، این امر باعث تولید یک نرخ غیرعادی منفی پنج‌درصدی می‌شد .
بخش حقوق صاحبان سهام در ترازنامه شامل چه مواردی است؟

شامل اقلام سهام سرمایه، صرف (کسر) سهام، اندوخته‌ها و سود انباشته است.
برای اطلاع از نحوه دریافت سود نقدی هر سهم شرکت (DPS )، به کجا باید مراجعه کرد؟

برای اطلاع از مبلغ و نحوة دریافت DPS هر شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، می‌توان با واحد اطلاع‌رسانی تالارهای معاملاتی و یا با امور سهام شرکت مربوطه ارتباط برقرار کرد.
برای سرمایه‌گذاری اندک بهتر است از کجا شروع کنم؟

از بورس. زیرا در بورس امکان سرمایه‌گذاری برای همه وجود دارد. سرمایه‌گذاری در آن آسان است. اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری شما به طور مرتب در دسترستان قرار دارد. امکان نقدشدن سرمایه‌ی شما بسیار سریع است. امکان تغییر و جابه جایی شما فراهم است و موارد بسیاری که برای هر تازه‌وارد می‌تواند هم جنبه‌ی آموزش و هم جنبه‌ی کسب تجربه داشته باشد. البته در بورس هر کس متناسب با اطلاعات و توانش می‌تواند دامنه‌ی فعالیتش را گسترش دهد.
برای سپرده کردن سهام چه باید کرد؟

برای سپرده‌کردن سهام غیرسپرده برگة سهم شرکت، به یکی از کارگزاران بورس در تالارهای معاملاتی تحویل داده می‌شود تا پس از تحویل آن به سازمان بورس، برگه سهم شرکت باطل و برگه سهم سپرده شده توسط سازمان بورس چاپ و سپس تحویل کارگزار مربوطه شود.
برنامه سرمایه گذاری مجدد سود سهام چیست؟

برنامه سرمایه گذاری مجدد سود سهام برنامه‌ای است که به‌وسیله شرکتها ارائه می‌شود که در آن به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا سود سهام نقد خود را مجدداً با خرید سهام اضافه، مجدداً سرمایه گذاری نمایند.
چنین برنامه‌ای در ایران وجود ندارد.

توضیحاتی در مورد برنامه سرمایه‌گذاری مجدد سود سهام

برنامه سرمایه گذاری مجدد سود سهام راه فوق‌العاده‌ای برای افزایش ارزش سرمایه گذاری شماست. بیشتر برنامه‌های سرمایه گذاری مجدد سود سهام به شما اجازه می‌دهند تا سهام را بدون کمیسیون و با یک تخفیف قابل توجه نسبت به قیمت فعلی آن خریداری نمایید. این نوع برنامه‌ها به سرمایه گذاری های مجدد زیر ۱۰ دلار مجوز نمی‌دهند.
برنامه‌ریزی مالی چیست؟

برنامه‌ریزی مالی برای سرمایه‌گذار، همانند نقشه‌ی راه برای یک مسافر است. با این کار، شما بر روی دستیابی به اهداف مالی، متمرکز شده و در عین حال، گرفتار تصمیم‌گیری‌های احساسی که تاثیر منفی بر سرمایه‌گذاری شما می‌گذارد، نخواهید شد.
برون‌سپاری چگونه اجرایی می شود؟

بازار خارج از بورس یا Over-the-counter market بازاری بدون مکان فیزیکی مرکزی است. در این بازار شرکت‌کنندگان با همدیگر از طرق مختلف مانند تلفن، ایمیل و سامانه‌های الکترونیکی معامله می‌کنند.

بازار خارج از بورس از ابتدای سال‌های دهه هفتاد میلادی، درکشورهای صنعتی مدرن پا به عرصه وجود نهاد و جالب اینکه، حجم معاملات انجام شده در این بازارها در بسیاری از موارد بسیار گسترده‌تر از بورس‌های معمولی بود.

برخی تفاوت‌های این بازار با بازار بورس عبارتند از:
همانطور که از نام آنها برمی آید، بازار خارج از بورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستدکنندگان یا متخصصین همچون بورس‌های کلاسیک گردهم آیند.

قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار خارج از بورس انعطاف پذیر می باشند یعنی قوانین معمولا ناشی از توافق طرفین می باشد.

ساعات کار بازار خارج از بورس (over-the-counter market) از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.

بورس رسمی برای فعالان در این بازار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک را به دنبال دارد. در صورتی که در بازارهای خارج از بورس با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می گردد، این شرایط به صورت کامل وجود ندارد.

سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر می نماید که بدون شک در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستدکنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین المللی را از بین می برد.

در برخی موارد به کارگزاران در بازارهای خارج از بورس «کارگزار معامله گر» می گویند، چرا که او می تواند اقلام معاملاتی را به حساب و مخاطره خود، خرید و فروش کند (معامله گر) و یا اینکه به عنوان نماینده، اقلام معاملاتی را به حساب و مخاطره دیگران بخرد یا بفروشد و وقتی به عنوان نمایندگی فعالیت می کند، در قبال خدمات ارائه شده، برای خرید یا فروش اوراق بهادار یا سایر اقلام از مشتریان خود، حق العمل یا کمیسیون (کارمزد) دریافت می کند.

شخص یا مؤسسه، صرف نظر از اینکه حق العمل دریافت می کند یا نه، چنانچه سفارشات را به حساب و مخاطره دیگران انجام دهد، به عنوان نمایندگی عمل کرده است.

کارگزار معامله گر روی اقلامی که مشتری قصد خرید آن را دارد، در مورد سفارشات به یکی از سه طریق زیر عمل می کند:

در صورتی که «کارگزار معامله گر» روی اوراق بهادار یا کالایی که مشتری قصد خرید یا فروش آن را دارد، وظیفه بازارسازی (مارکت میکینگ) را عهده دار باشد می تواند آن آیتم را از موجودی خود به مشتری بفروشد یا از او بخرد.

ممکن است «کارگزار معامله گر» سفارشی را دریافت کند که برای آن آیتم بازارسازی نمی کند، در این صورت او می تواند بعنوان نماینده مشتری عمل کرده و آن آیتم را از معامله گر دیگری که روی آن بازارسازی می کند و یا شخصی که صاحب آیتم بوده و قصد فروش آن را دارد، خریداری کند و یا به او بفروشد.

وقتی «کارگزار معامله گر» سفارشی را دریافت می کند، می تواند آن اوراق بهادار یا کالا یا ارز را از معامله گر دیگری که روی آن بازارسازی می کند و یا شخصی که صاحب آن آیتم می باشد، به حساب خود خریداری کرده و سپس به مشتری خود بفروشد.

همچنین از زاویه دیگری می توان گفت معاملات بازار خارج از بورس نوعی معامله جایگزین است که به شبکه معامله گرانی که به طور حضوری با یکدیگر ملاقات نمی کنند و یا از طریق تلفن و کامپیوتر با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند، اطلاق می شود.

معاملات مذکور اغلب بین مؤسسات مالی انجام می شود، همچنین می تواند به عنوان ابزارهای رایج میان بازارسازان تلقی گردد. تمام سخنان معامله گران پشت تلفن ضبط می شود تا چنانچه اختلافی بین معامله گران رخ دهد، به آن استناد شود. خریدار و فروشنده می توانند نحوه قراردادهای معامله شده در بازارهای خارج از بورس (OTC) را به دلخواه خود درآورند، بنابراین نیازی نیست شرایط قرارداد عینا مشابه آنچه در بورس عمل می شود، تعیین گردد.

در دنیا سه نوع بازار خارج از بورس وجود دارد:
۱ بازار معاملات سنتی:
دراین بازار معامله گران به عنوان بازارساز، قیمت خرید و فروش خود را اعلام می کنند. معامله گران قیمت های خود را پیشنهاد داده و قیمت قابل اجرا از طریق تلفن مذاکره شده یا برخی اوقات از طریق سایت های اینترنتی اعلام می شود. این گونه معاملات، معامله دوطرفه نامیده می شود، چرا که دوطرف معامله از قیمتی که در یک مقطع زمانی توسط تلفن ارائه می شود، مطلع می گردند.

۲ بازار معاملاتی الکترونیکی:
این بازار تقریبا شبیه معاملات الکترونیکی در بورس است؛ اما به این دلیل بازار خارج از بورس خوانده می شود که از استاندارد کمتری برخوردار بوده و فاقد قرارداد طراحی شده و معاملات مشتقه شفاف است.

۳ بازار معاملاتی بهینه:
بازار معاملاتی اخیر ترکیبی از دو بازار پیشین بوده و معامله گر براساس آنها به معاملات الکترونیکی می پردازد. معامله گر قیمت خرید و فروش خود را انحصارا به اطلاع فعالان بازار می رساند. معامله گر در این شکل معامله به عنوان طرف معامله در هر قرارداد عمل می کند. بنابراین نصف ریسک اعتباری (نوسانات منفی در قیمت) در بازار به او برمی گردد.

اصطلاحات

۱ وجه تضمین اولیه: وجهی است که از طرفین قرارداد آتی برای جلوگیری از امتناع از انجام قرارداد آتی، در قالب شرط ضمن عقد، دریافت می شود که میزان آن در مشخصات هر قرارداد آتی تعیین می شود. در طول دوره قرارداد (حتی درصورت تغییر در قیمت سهم پایه) این مبلغ ثابت باقی می ماند.

در بورس تهران وجه تضمین اولیه ۲۰درصد ارزش قرارداد با قیمت پایه اولین روز معاملاتی است که اهرمی ۵برابری را ایجاد می کند. البته این نسبت در طول دوره قرارداد به علت ثابت بودن وجه تضمین و متغیر بودن قیمت، دستخوش تغییر شده و می تواند درجه اهرم را کاهش یا افزایش دهد.

۲ حداقل وجه تضمین: درصدی از وجه تضمین اولیه است که کاهش موجودی حساب عملیاتی به کمتر از این نسبت، منجر به صدور اخطاریه افزایش وجه تضمین می شود. این حداقل وجه در بورس تهران ۶۰درصد وجه تضمین اولیه را شامل می شود.

۳ موقعیت تعهدی خرید/ فروش: موقعیت تعهدی است که مشتری با اتخاذ آن، متعهد به خرید/ فروش سهم پایه در سررسید قرارداد با قیمت توافق شده می شود.

۴ موقعیت تعهدی باز: موقعیت تعهدی است که مشتری نسبت به ایفای تعهدات موضوع آن همچنان ملتزم است.

۵ تسویه فیزیکی: تسویه نهایی قرارداد آتی از طریق انتقال سهم پایه از کد فروشنده به خریدار و پرداخت ارزش بازار قرارداد آتی توسط خریدار در سررسید انجام می شود.

۶ تسویه نقدی: تسویه نهایی قرارداد آتی به طور نقدی براساس آخرین قیمت تسویه روزانه بازار آتی که منجر به سقوط تعهدات طرفین می شود. این نوع تسویه در انتهای دوره قرارداد و در صورت نکول یک طرف قرارداد و یا درصورت بسته بودن نماد معاملاتی در سررسید اتفاق می افتد.

۷ نکول: ایفا نکردن تعهد در سررسید توسط فروشنده یا خریدار.

مزایای بازار آتی
۱ به دلیل ویژگی اهرمی، با سرمایه کمتر (نسبت به بازار سهام) می توان سود بیشتری کسب کرد. امکان سرمایه گذاری حدود ۵ برابر نسبت به آورده نقدی در بازار آتی سهام فراهم است. (این ویژگی علاوه بر افزایش بازده، ریسک معاملات آتی را نیز به همین نسبت افزایش می دهد.)

۲ برای اتخاذ موقعیت فروش، نیازی به در اختیار داشتن سهم پایه قرارداد نیست و سرمایه گذار می تواند براساس پیش بینی های خود اقدام به فروش کند. این ویژگی امکان کسب سود در بازاری با روند نزولی از طریق ایجاد موقعیت فروش را فراهم می کند.

۳ سود یا زیان قراردادهای آتی به طور روزانه محاسبه شده و به حساب کارگزار واریز می شود و مشتری اجازه استفاده از آن را دارد و برخلاف بازار سهام که شناسایی سود منوط به فروش سهم است، در بازار آتی برای شناسایی سود لزومی به بستن موقعیت و خروج از بازار نیست.

۴ طی دوره قرارداد مشتری می تواند درصورت تغییر در پیش بینی خود، موقعیت باز خود را از طریق معامله معکوس (فروش در مقابل موقعیت بازخرید و برعکس)، ببندد و از بازار خارج شود و لزومی به نگه داشتن موقعیت تا سررسید قرارداد وجود ندارد.

۵ سرمایه گذرانی که افق سرمایه گذاری بلندمدت دارند می توانند از این بازار برای پوشش ریسک ناشی از نوسانات قیمت سهم، استفاده کنند.

۶ به دلیل نقش کارگزار و اتاق پایاپای، ریسک اعتباری این قراردادها اندک است.

کارمزد و جرایم
کارمزد ایجاد موقعیت خرید مشابه کارمزد بازار نقد است، معادل ۰۰۴۹۶،۰ از ارزش قرار داد.

کارمزد ایجاد موقعیت فروش مشابه کارمزد بازار نقد است اما از آنجایی که در قرارداد آتی طی دوره سهمی جابه جا نمی شود مالیات به آن تعلق نمی گیرد، معادل ۰۰۵۴۴،۰ از ارزش قرارداد.

کارمزد تسویه در صورت ورود قرارداد به دوره تسویه و تحویل اخذ می شود (حتی در صورت تحویل ندادن سهم) معادل ۰۰۵،۰ از ارزش قرارداد با قیمت تسویه روز آخر معاملاتی در بازار آتی است.

در صورت نقل و انتقال سهم معادل ۰۰۵،۰ از ارزش قرارداد بابت مالیات از طرف فروشنده دریافت می شود در صورت ایفا نشدن تعهد از طرف یکی از طرفین قرارداد معادل ۰۱،۰ ارزش قرارداد از طرف نکول کننده دریافت و به طرف مقابل تعلق می گیرد و در صورت نکول از دو طرف قرارداد هیچ جریمه ای اخذ نمی شود.

برای ورود به بازار از کجا شروع کنیم
۱ مراجعه حضوری مشتری به دفتر کارگزاری و پر کردن فرم های مربوطه توسط مشتری (شامل قرارداد مشتری کارگزار، بیانیه ریسک و درخواست انتقال کد) و... تعریف کد بازار نقد در سامانه معاملاتی بازار آتی توسط کارگزار.

۲ واریز مبلغ وجه تضمین اولیه به حساب کارگزار (برخلاف بازار نقد که واریز پول سه روز پس از انجام معامله انجام می شود در بازار آتی بابت سفارشی که در سیستم ثبت می شود مبلغ مورد نظر در حساب مسدود می شود) و وارد کردن سفارش به سیستم توسط کارگزار و انجام معامله.

۳ حساب مشتری براساس قیمت های تسویه به طور روزانه تعدیل می شود برای مثال در صورت داشتن موقعیت باز خرید و افزایش در قیمت تسویه به اندازه تغییر قیمت به حساب اضافه و در صورت داشتن موقعیت باز فروش و افزایش در قیمت تسویه این تغییر از حساب کسر می شود.

۴ در صورت تمایل مشتری قادر خواهد بود از طریق اتخاذ موقعیت معکوس از بازار خارج شود. یعنی در صورتی که مشتری سهم X را به قیمت ۵۰۰۰ ریال در بازار خریده باشد و همان سهم را در همان سررسید به قیمت ۶۰۰۰ ریال بفروشد موقعیت باز خرید در مقابل موقعیت باز فروش خنثی می شود و سود مشتری معادل ۱۰۰۰ ریال (بدون در نظر گرفتن کارمزد) به حساب واریز می شود.

۵ در صورت باز بودن موقعیت تا پایان آخرین روز معاملاتی وارد دوره تسویه و تحویل می شویم. ورود به این دوره به معنی پرداخت نیم درصد ارزش قرارداد به عنوان کارمزد تسویه است. دارنده موقعیت فروش تا پایان آخرین روز معاملاتی (روز قبل از تسویه و تحویل) باید سهم مربوطه را در کد معاملاتی خود داشته باشد

. لزومی به اعلام تحویل از طرف فروشنده نیست و در صورت وجود سهم شرکت سپرده گذاری به طور خودکار این انتقال را انجام می دهد، در غیر این صورت نکول کرده است و باید یک درصد ارزش قرارداد را به عنوان جریمه نکول به خریدار بپردازد.

دارنده موقعیت خرید تا ساعت ۱۲ روز تسویه و تحویل فرصت دارد تا وجه قرارداد را براساس آخرین قیمت تسویه به حساب واریز کند، در غیر این صورت نکول کرده است و باید یک درصد ارزش قرارداد را به عنوان جریمه نکول به فروشنده بپردازد.

در صورت ایفای تعهدات، در پایان روز تسویه و تحویل وجه به حساب کارگزار فروشنده واریز و سهم مربوطه به کد خریدار تخصیص داده می شود. در صورت نکول از جانب دو طرف هیچ خسارتی پرداخت نمی شود
بستن نماد چیست؟

توقف معاملات هر یک از انواع اوراق بهادار طی دوره‌ي معین طبق دستورالعمل مربوطه می‌باشد.
به اختلافات بین فعالان بازار اوراق بهادار چگونه رسیدگی می‌شود؟

به اختلافات بین کارگزاران، بازارگردانان، کارگزاران، معامله‌گران و سایر اشخاص ذیربط ناشی از فعالیت حرفه‌ای آنان در صورت عدم سازش در کانون‌ها، توسط هیأت داوری رسیدگی می‌شود.
به طور کلی چند نوع اوراق مشارکت در ایران منتشر می‌شود؟

در حالت کلی سه نوع اوراق مشارکت منتشر می‌شود که شامل موارد زیر است: الف- اوراق مشارکت بانک مرکزی ب- اوراق مشارکت وزارتخانه‌ها و شرکت‌های دولتی ج- اوراق مشارکت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس .
بورس اوراق بهادار چگونه به گسترش مالکیت عمومی کمک می‌کند؟

بورس امکان دسترسی و سرمایه‌گذاری تمام افراد جامعه را با حداقل سرمایه در شرکت‌ها فراهم می‌کند و مالکیت سهام هر شرکت برای تمام افراد امکان‌پذیر می‌شود. به این ترتیب عموم افراد جامعه می‌توانند از طریق خرید سهام شرکت‌ها در بورس، در مالکیت واحدهای صنعتی، تولیدی، بازرگانی و خدماتی مشارکت نمایند.
بورس اوراق بهادار چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

بورس اوراق بهادار بازاری متشکل و رسمی است که اوراق بهادار پذیرفته شده در آن براساس قوانین و مقررات خاصی بین خریداران و فروشندگان دادوستد می‌شود. وظیفة اصلی بورس اوراق بهادار فراهم آوردن بازاری شفاف (ارائة اطلاعات کامل برای خریداران و فروشندگان) برای دادوستد اوراق بهادار است.
بورس چیست؟

بورس بازاری است که به صورت متشکل و رسمی فعالیت می‌کند. بورس دارای انواعی است که عبارتند از: 1- بورس اوراق بهادار، 2- بورس کالا، 3- بورس ارز 4- بورس اوراق مشتق.
تئوری نمایندگی چیست؟

در نگاه کلی تئوری که روابط بین مالک و کارگزاران را در تجارت توضیح می‌دهد، تئوری نمایندگی گفته می‌شود، اما به‌طور خاص در بازار بورس، رابطه بین سهامداران و مدیران شرکت رابطه نمایندگی گفته می‌شود. در این رابطه احتمال تضاد بین سهامداران و مدیران وجود دارد که این تضاد، تئوری نمایندگی نامیده می‌شود. تئوری یا مسئله نمایندگی می‌تواند مشکلاتی که در روابط بین مالکان و مدیران به وجود می‌آید، حل کند.

دو مشکل اصلی که تئوری نمایندگی به آن‌ها اشاره دارد عبارت‌اند از:

یک: مشکلاتی که در صورت تضاد منافع بین مالکان و مدیران به وجود می‌آید و مالکان از تأیید صحت انجام کار توسط مدیران ناتوان هستند.(چون انجام چنین کاری، مشکل و درعین‌حال هزینه‌بر است)

دو: مشکلاتی که در هنگام اختلاف نگرش مالکان و مدیران شرکت در مواجهه با ریسک به وجود می‌آید. چون ریسک پذیری متفاوت است، مالک و مدیر، هرکدام ممکن است اقدامات مختلفی در مواجه با ریسک انجام دهند.

توضیحاتی در مورد تئوری نمایندگی

نمایندگی به‌صورت عمومی، رابطه بین دو یا چند گروه است، جایی که یک‌طرف مالک و طرف دیگر کارگزار یا نماینده مالک برای اجرای امور است و به‌جای مالک با اشخاص ثالث قرارداد بسته و وارد معامله می‌شود. روابط نمایندگی زمانی رخ می‌دهد که مالکان، نمایندگان را برای انجام خدمتی به‌جای خود استخدام می‌کنند. مالکان معمولاً حق تصمیم‌گیری را به نمایندگان واگذار می‌کنند.
تئوری نمایندگی می‌تواند به خاطر ناکارآمدی و ناقص بودن اطلاعات به وجود بیاید. از نظر مالی، دو نوع رابطه مهم نمایندگی بین سهامداران و مدیران و همین‌طور بین سهامداران و اعتباردهندگان برقرار است. همین‌طور یکی از راه‌حل‌های مؤثر برای از بین بردن مسئله نمایندگی، اصلاح روش پرداخت حقوق و پاداش به نمایندگان است.
تابلوی بورس چیست؟

تابلویی است که برای ارائه‌ي اطلاعات طبقه‌بندی‌شده‌ي اوراق‌بهادار به‌کار می رود از قبیل تابلوی اصلی و فرعی، تابلو اوراق‌ مشارکت دولتی و تابلوی اوراق مشارکت شرکت‌ها.
ترازنامه چیست؟

صورت حسابی است که وضعیت مالی یعنی دارائی‌ها، بدهی‌ها و سرمایة شرکت را در پایان دورة مالی نشان می‌دهد.
تسویه و پایاپای چیست؟

مرحله‌ي پایانی انجام معامله است که طی آن مالکیت اوراق‌بهادار به خریدار و وجوه حاصل از معامله به فروشنده منتقل می‌شود.
تعلیق نماد چیست؟

منظور از تعلیق یک نماد، جلوگيري از انجام معامله آن به مدت بيش از ۵ روز کاری است. چنانچه ناشر اطلاعات با اهميت را به موقع افشا نکند یا ظن تقلب يا دستكاري در اطلاعات منتشره يا صورت‌هاي مالي ناشر وجود داشته باشد یا نياز به بررسي وضعيت شفافيت اطلاعاتي ناشر وجود داشته باشد، سازمان بورس نماد معاملاتی آن را تعلیق می‌نماید. نمادهای تعلیق شده بورسی یا فرابورسی و دلیل تعلیق آن‌ها نیز به صورت روزانه از طریق سازمان بورس اطلاع رسانی می‌گردد .
تعلیق پذیرش چیست؟

توقف موقت معاملات اوراق بهادار درج شده در فهرست نرخ‌هاي بورس ناشي از نقض مفاد اين دستورالعمل میباشد.
تعهد خرید سهام چیست؟

تعهد خرید سهام یا تعهد پذیره نویسی فرآیندی است که در آن بانک های سرمایه گذاری یا مؤسسات تأمین سرمایه که وظایفی چون پذیره نویسی سهام جدید، ضامن خرید سهام فروش نرفته، عامل یا مشاور عرضه سهام بر عهده دارد، مبالغ مورد نیاز شرکت ها در فرآیند انتشار سهام را به نمایندگی از طرف شرکت یا دولت، از سرمایه گذاران جمع آوری می‌کند.

توضیحاتی در مورد تعهد خرید سهام یا تعهد پذیره نویسی

متعهد پذیره نویسی هر شخصی است که خرید سهام عرضه شده ای که در فرایند عرضه، پذیره‌نویسی نشده را ظرف مهلت مقرر تعهد و تضمین می‌کند. معادل انگلیسی این کلمه underwriter است و ازآنجا وارد ادبیات مالی شد که افراد متعهد پذیره نویسی باید نام خود را زیر مقدار ریسکی که در قبال دریافت پاداش حاضر به پذیرش آن بودند، می‌نوشتند. این اتفاق هنوز هم به شکلی دیگر وجود دارد، به این صورت که شرکت های تأمین سرمایه معمولاً یک سندیکا تشکیل می‌دهند و هر شرکت متعهد پذیره نویسی و فروش بخشی از اوراق بهادار عرضه شده می‌شود.
تعهد پذیره نویسی چیست؟

تعهد پذیره‌نویسی، تعهد شخص ثالث برای خرید اوراق بهاداری است که ظرف مهلت پذیره‌نویسی به فروش نرسیده باشد. با انعقاد قرارداد تعهد پذیره‌نویسی، ناشر قصد انتقال ریسک‌های مختلف موجود در جریان پذیره‌نویسی به یک حمایت‌کننده قابل اطمینان را دارد. قرارداد تعهد پذیره‌نویسی نقش بیمه تأمین مالی در عرضه انواع اوراق بهادار را ایفاء می‌کند. بدین ترتیب، در صورت خریداری نشدن همه اوراق توسط عموم سرمایه‌گذاران، متعهد پذیره نویسی تا سقف تعهد خود، اقدام به خریداری نمودن اوراق فروش نرفته می‌کند .
تفاوت اصلی اوراق مشارکت و سهام چیست؟

اوراق سهام نشان‌دهندة مالکیت دارندة آن در یک شرکت سهامی است. اما اوراق مشارکت نشان‌دهندة مبلغ معینی بدهی صادرکننده (وام گیرنده) به دارنده (وام دهنده) آن است.
تفاوت سازمان بورس و شرکت بورس در چیست؟

سازمان بورس کلیة فعالیت‌هایی که در بازار سرمایه انجام می‌شود را تحت نظارت دارد و شرکت بورس زیر نظر سازمان بورس کلیة فعالیت‌های اجرایی مربوط به خرید و فروش اوراق بهادار را انجام می‌دهد.
جلسه رسمی معاملاتی چیست؟

ساعاتی پیوسته از یک نشست کاری است که معاملات اوراق‌بهادار در این ساعات انجام می‌پذیرد. "بورس" می‌تواند در یک شبانه‌روز بیش از یک نشست رسمی معاملاتی داشته باشد.
حجم مبنا برای هر سهم چگونه تعیین می‌شود؟

در حال حاضر حجم مبنا برای هر شرکت معادل 20 درصد از تعداد کل سهام منتشرة شرکت تقسیم بر 250 روز کاری یعنی 0008/0 تعداد کل سهام هر شرکت است.
حجم مبنا به چه معناست؟

حجم مبنا برای هر شرکت عبارت است از حداقل تعداد سهامی که باید در طول یک روز کاری معامله شود تا قیمت پایانی بتواند تغییر کند.
حجم مبنا چیست؟

تعداد اوراق‌بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد دادوستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز ، در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد.
حد نصاب تشکیل و رأی‌گیری جلسات هیأت مدیره چه مقدار می‌باشد؟

برای تشکیل جلسات، حضور بیش از نصف اعضاء و برای تصمیم‌گیری،‌ اتفاق اکثریت آراء‌ حاضرین لازم می‌باشد مگر اینکه اساسنامه اکثریت بیشتری را مقرر دارد.
حداقل اطلاعات و مهارت لازم برای سرمایه‌گذاری توأم با موفقیت چیست؟

برای سرمایه‌گذاری توأم با موفقیت اطلاعات زیر لازم است: 1. اهداف سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت یا بلندمدت خود را مشخص نمایید. 2. موضوعات سرمایه‌گذاری و محل‌های آن را مشخص کنید. 3. قدرت تحمل خود را از میزان زیان احتمالی، و نیز میزان تمایل خود را از سود مورد انتظار مشخص کنید. 4. راه‌های تنوع‌بخشی و سرمایه‌گذاری خود را با توجه به مبالغی که برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته‌اید بررسی نمایید. 5. از میزان نقدشوندگی سرمایه‌گذاری خود قبلاً آگاهی کسب کنید. 6. از نحوه‌ی سرمایه‌گذاری (پرداخت پول) و نحوه‌ی دریافت عایدی و منافع آن آگاه باشید. 7. از راهنمایی مشاوران، آگاهان و خبرگان مرتبط غفلت نکنید.
حداقل سفارش انباشته چیست؟

حداقل مقدار سفارشي است كه بازارگردان موظف است طبق قرارداد بازارگرداني همواره در سفارش خرید يا فروش خود در سامانه‌ي معاملاتي بورس در هر نماد معاملاتي به‌صورت فعال نگهدارد.
حداقل معاملات روزانه چیست؟

حداقل ميزان معاملات در هر نماد است که بازارگردان موظف به انجام آن در يك روز معاملاتي مي‌باشد.
حداقل و حداکثر فاصله بین نشر دعوت‌نامة مجمع عمومی و تاریخ تشکیل آن چند روز است؟

حداقل 10 روز و حداکثر 40 روز
حداقل وجه تضمین (Maintenance margin) چیست؟

حداقل وجه تضمین یا Maintenance margin درصدی از وجه تضمین اولیه است که کاهش موجودی حساب عملیاتی به کمتر از این نسبت، منجر به صدور اخطاریه افزایش وجه تضمین می‌شود.

برای مثال سازمان بورس کشوری می‌تواند تکلیف نماید تا همیشه 25 درصد از ارزش کل قرارداد بعنوان حداقل وجه تضمین در حساب کاربری معامله گر قرار گیرد.

شایان ذکر است که درصد تعیین شده توسط سازمان حداقلی مورد نیاز است و این حداقل بنابرصلاحدید کارگزار می‌تواند به مراتب بالاتر از درصد اعلام شده توسط سازمان باشد.
حراج ناپیوسته چیست؟

حراج ناپیوسته، به سازوکاری گفته می‌شود که در آن سفارش‌گیری بر روی نماد صورت گرفته اما معامله‌ای انجام نخواهد شد. در حراج ناپیوسته، معامله‌گران می‌توانند سفارش خود را ثبت کنند و امکان ویرایش یا حذف آن را دارند اما در این دوره خرید و فروشی انجام نمی‌گیرد. یک نماد پس از مواردی از جمله برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده، افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، گره معاملاتی، نوسان ۵۰ درصدی و استفاده از اطلاعات پنهانی، با سازوکار حراج ناپیوسته بازگشایی خواهد شد.
حراج پیوسته چیست؟

حراج پیوسته به سازوکاری گفته می‌شود که به محض تطبیق قیمت‌های وارد شده به هسته معاملات در طرف خریدار و فروشنده، معامله انجام خواهد شد. معاملات یک نماد در شرایط عادی خود به صورت حراج پیوسته انجام می‌شود اما در برخی از شرایط، سازوکار حراج ناپیوسته بر آن حاکم خواهد شد. در صورت تغییر سازوکار از حراج پیوسته به ناپیوسته یا برعکس، اطلاع‌رسانی از طریق پیام‌های ناظر بازار انجام خواهد شد.
حراج چیست؟

سازوکاری برای دادوستد اوراق‌بهادار بر پایه‌ي انطباق سفارش‌های خرید و فروش مشتریان با درنظر گرفتن اولیت قیمت و زمان است .
حساب تضمین بورس چیست؟

حساب ویژه ای است که به منظور ایفای تعهدات "کارگزاران" ناشی از فعالیت کارگزاری با هدف حمایت از سرمایه‌گذاران، افتتاح می‌شود .
حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر عهده کدام یک از موسسات حسابرسی است؟

بر اساس ماده 11 دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار (مصوب 8/5/1386 شورای عالی بورس و اوراق بهادار) حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار صرفاً توسط موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود.
حق تقدم استفاده نشده چیست؟

چنانچه مهلت فروش حق تقدم و واریز وجه اسمی حق تقدم به حساب ناشر آن به اتمام برسد، نماد حق تقدم متوقف می‌شود. در این حالت به آن دسته از حق تقدم‌هایی که دارندگان آن‌ها وجه اسمی آن را به حساب ناشر واریز نکرده‌اند، حق تقدم استفاده نشده گفته می‌شود. شرکت نیز پس از مدتی و در مرحله‌ای به نام پذیره نویسی حق تقدم استفاده نشده، اقدام به فروش این حق تقدم‌ها می‌نماید.

04. مفاهیم پایه بورس

آیا مایلید از نوسانات بازار آگاه شوید؟