قزاقستان

قَزاقِستان (به قزاقی: Қазақстан) با نام رسمی جمهوری قزاقستان (به قزاقی: Қазақстан Республикасы) یک کشور محصور در خشکی و فراقاره‌ای در آسیای مرکزی و اروپای شرقی است. قزاقستان از شمال با روسیه و از شرق با قرقیزستان و از جنوب شرقی با ازبکستان و از جنوب غربی با ترکمنستان مرز مشترکی دارد. آستانه پایتخت این کشور است. قزاقستان نُهمین کشور پهناور جهان است و بزرگ‌ترین کشور محصور در خشکی محسوب می‌شود. این کشور ۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد، و با سرانهٔ ۷ نفر بر کیلومتر مربع (۱۸ نفر بر مایل مربع) یکی از کم‌تراکم‌ترین کشورهای جهان است. مردم قزاق اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دهند، در حالی که روس‌ها اقلیت قابل توجهی به‌شمار می‌روند. قزاقستان که رسماً سکولار است، کشوری با اکثریت مسلمان است، اگرچه روس‌ها در این کشور پیرو کلیسای ارتدکس شرقی هستند. قلمرو قزاقستان از لحاظ تاریخی محل سکونت گروه‌ها و امپراتوری‌های عشایری بوده‌است. در عهد باستان، عشایر سکاها در این سرزمین ساکن بودند و شاهنشاهی هخامنشی به سمت منطقهٔ جنوبی گسترش یافت. عشایر ترک از اوایل قرن ششم میلادی در این کشور ساکن شدند. در قرن سیزدهم، این قلمرو تحت تسلط امپراتوری مغول و چنگیز خان قرار گرفت. در قرن پانزدهم، در نتیجهٔ تجزیه اردوی زرین، خانات قزاق تأسیس شد. در قرن هجدهم، خانات قزاق به سه جُوز تقسیم شد که توسط امپراتوری روسیه فتح شدند. در اواسط قرن نوزدهم، روس‌ها اسماً بر تمام قزاقستان به عنوان بخشی از امپراتوری روسیه حکومت کردند و بردگان قزاق را در سال ۱۸۵۹ آزاد کردند. به دنبال انقلاب روسیه و متعاقب آن جنگ داخلی روسیه، این قلمرو چندین بار سازماندهی شد. در سال ۱۹۳۶ با نام جمهوری شوروی سوسیالیستی قزاقستان در داخل اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد. قزاقستان آخرین جمهوری شوروی بود که طی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ استقلال خود را اعلام کرد. سازمان‌های حقوق بشر دولت قزاقستان را مستبد توصیف کرده‌اند و مرتباً حقوق بشر در این کشور را ضعیف توصیف می‌کنند. این کشور از نظر سیاسی و اقتصادی بر آسیای مرکزی تسلط دارد و ۶۰ درصد از تولید ناخالص داخلی منطقه را تولید می‌کند، که عمدتاً از طریق صنایع نفت و گاز تأمین می‌شود. قزاقستان دارای بالاترین رتبهٔ شاخص توسعهٔ انسانی در منطقه است. این کشور طبق قانون اساسی یک جمهوری دموکراتیک یکپارچه است، اما عملاً حکومتی اقتدارگرا است، که انتخابات آزاد نیز ندارد. با این وجود، از زمان استعفای رئیس‌جمهور نورسلطان نظربایف در سال ۲۰۱۹، تلاش‌های فزاینده‌ای برای بهبود وضع دموکراسی و اصلاحات سیاسی صورت گرفته‌است. قزاقستان یکی از اعضای سازمان ملل متحد، سازمان تجارت جهانی، کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان تجارت جهانی، سازمان پیمان امنیت جمعی، سازمان امنیت و همکاری اروپا، سازمان همکاری اسلامی، سازمان دولت‌های ترک، و سازمان بین‌المللی فرهنگ ترکی است.