تنظیم شده در تاریخ: ۱۳۹۷/۰۳/۲۵
برای برخی از مشتریان ، بانکداری الکترونیکی به معنی دسترسی 24 ساعته به موجودی حساب بانکی از طریق دستگاه خودپرداز میباشد. در صورتیکه بانکداری الکترونیکی شامل خدمات مختلف بانکی است که به صورت غیر حضوری در کلیه ساعات شبانهروز از طریق درگاه های مختلف ( نظیر پایانه فروش ، اینترنت ، خودپرداز تلفن ثابت و همراه و ... ) قابل ارایه میباشد .
تاریخچه بانکداری الکترونیکی در ایران
افزایش حجم فعالیت موسسات مالی باعث گردید تا این موسسات ، استمرار روش انجام فعالیت های خود را به صلاح نبینند و به سمت اصلاح و نوآوری بر مبنای استفاده از فناوری های نوین روی آورند. استفاده از تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی موجب شد تا امور بانکی با سهولت ، کارایی و سرعت بیشتری انجام شده و همچنین هزینه های عملیاتی مرتبط نیز کاهش یابد .
با پیشرفت فناوری ، موسسات مالی نیز از اواخر دهه 60 با بکارگیری رایانه ها ، بخشی از فعالیت های اصلی خود را مکانیزه و اتوماسیون عملیات بانکی را پیاده سازی نمودند .
با گذشت زمان سیستم های اطلاعاتی و بانکی مختلفی ایجاد گردید. با رشد هر چه بیشتر سیستم های جدید ، بانکها خود را در برابر تعداد زیادی سیستم مجزا و منفک از یکدیگر ( سیستم های جزیره ای ) دیدند که ادامه فعالیت را برایشان دشوار میساخت. بر این اساس ، نیاز به سیستمی یکپارچه که کلیه خدمات بانکی را از طریق پایگاه داده های متمرکز ارایه و مدیریت نماید بیش از پیش احساس گردید. بنابراین بانک ها به سوی استفاده از سیستم جامع متمرکز بانکداری ( Core Banking ) روی آوردند .
زیرساخت های بانکداری الکترونیکی یکپارچه ، در دهه 70 ایجاد گردید و دو بانک بزرگ کشور ( بانک ملی ایران و بانک صادرات ایران ) سیستم یکپارچه بانکی خود را عملیاتی نمودند. با راه اندازی این سیستم ها ، به تدریج حساب های سنتی که دسترسی به آنها برای صاحب حساب تنها از طریق مراجعه حضوری به شعبه افتتاح کننده حساب مقدور بود ، به حساب های سیبا در بانک ملی ایران و سپهر ( سیستم پردازش هوشمند رایانه ای ) در بانک صادرات ایران تبدیل گردید. با استفاده از این سیستم ها ، صاحب حساب برای انجام امور بانکی ، دیگر نیازی به مراجعه حضوری به شعبه افتتاح کننده حساب ندارد. شماره این حساب های جدید 13 رقمی بوده و در سطح همان بانک منحصر بفرد میباشند .
اجزای تشکیل دهنده شماره حساب
اجزای تشکیل دهنده شماره حساب برای مثال در بانک صادرات ایران بشرح زیر می باشد
دو رقم اول ( 01 ) معرف نوع حساب است ( 01 حساب های قرض الحسنه جاری ، 02 حساب های سپرده کوتاه مدت ، 03 حساب های قرض الحسنه پس انداز ، 04 حسابهای سپرده بلند مدت ، 08 حساب گنجینه سپهر و ... میباشد ) .
هشت رقم بعدی ( 01975503 ) شماره سریال حساب می باشد .
دو رقمی بعدی ( 00 ) کد ارز می باشد ( 00 ریال ایران ، 01 دلار آمریکا ، 14 درهم امارات ، 94 یورو و ... میباشد ) .
رقم آخر ( 3 ) رقم کنترلی ( Check Digit ) می باشد .
همانطور که در بالا بدان اشاره شد ، هر شماره حساب تنها در سطح همان بانک یکتا و منحصر بفرد میباشد. به همین جهت و به منظور پیشگیری از بروز هرگونه اشتباه در انتقال وجوه بین بانکی ناشی از تشابه شماره حساب در دو بانک مختلف ، کد شِبا ( شناسه حساب بانکی ایران ) ایجاد گردید. این کد در بین تمامی بانک ها منحصر بفرد میباشد .
اجزای تشکیل دهنده کد شِبا
دو رقم اول معرف کد کشوری می باشد که حساب متعلق به آن است (کد IR معرف ایران می باشد) .
دو رقم بعدی ( 02 ) کد کنترلی می باشد .
سه رقمی بعدی ( 019) کد بانک میباشد (017 کد بانک ملی ایران ، 019 کد بانک صادرات ایران و ...) .
یک رقم بعدی ( 0 ) معرف نوع حساب می باشد ( 0 حساب سپرده متمرکز ، 1 حساب سپرده غیر متمرکز ، 2 حساب تسهیلاتی متمرکز و 3 حساب تسهیلاتی غیر متمرکز میباشد. البته ممکن است در بانکی به حساب های غیر متمرکز ، کد شبا تخصیص ندهد ) .
هجده رقم بعدی شماره حساب می باشد که چنانچه تعداد ارقام آن کمتر باشد ( برای مثال حساب های 13 رقمی سیبا و سپهر ) از سمت چپ به آن صفر اضافه میشود .
مزایای بانکداری الکترونیکی
مزایای استفاده از بانکداری الکترونیکی در سه سطح قابل بررسی می باشد .
١. مزایای سیستم در سطح ملی
استفاده از بانکداری الکترونیکی موجب کاهش آلودگی هوا ، مصرف سوخت و ترافیک ( بدلیل عدم نیاز به مراجعه حضوری مشتریان به شعب موسسات مالی ) ، کاهش هزینه های بهداشت و درمان، کاهش هزینه های چاپ اسکناس ناشی از فرسودگی اسکناس و ... میشود .
٢. مزایا سیـــستم برای کاربر ( استفاده کننده که در اینجا ، همــان مــــشتری موســــسه مالی مــــی باشد ) کاهشهزینه های رفت و آمد ، جلوگیری از اتلاف وقت ، کاهش احتمال بروز بیماری ( بدلیل عدم نیاز به تماس با پول نقد و کمتر در معرض آلودگی قرار گرفتن ) ، سهولت استفاده از خدمات بانکی ، استفاده بهینه از زمان ، کاهش ریسک مخاطرات امنیتی ناشی از حمل پول نقد (مانند دستبرد ، سرقت، مفقود شدن پول و ...)، استفاده از خدمات بانکی بدون محدودیت مکان و زمان و ...
٣. مزایا برای موسسه مالی
کاهش هزینه های عملیاتی و هزینه تمام شده خدمات بدلیل عدم نیاز به شعبه فیزیکی ، امکان فعالیت و ارایه خدمات بدون محدودیت مکانی و زمانی ، افزایش منابع ، ممیزی و کنترل ساده تر تراکنش ها ، کاهش مخاطرات امنیتی ناشی از پول رسانی و ...
پیش نیازهای بانکداری الکترونیکی
بستر و زیر ساخت های مخابراتی مورد نیاز
تربیت نیروی متخصص مورد نیاز
تصویب قوانین حقوقی مورد نیاز
فرهنگ سازی و جلب اعتماد کاربران
مقایسه بانکداری سنتی با بانکداری الکترونیکی
درگاه ها و ابزارهای برداشت در بانکداری الکترونیکی
در بانکداری الکترونیکی صاحب حساب می تواند از طریق درگاههای بانکی متنوعی نظیر خودپرداز ، پایانه فروش ( POS )، تلفنبانک ، همراه بانک ، اینترنت بانک ، کیوسک و ... و با استفاده از ابزارهای برداشت از قبیل دفترچه حساب ، کارت ، چک و ... به موجودی حساب خود دسترسی داشته باشد. در مطالب آتی در خصوص درگاه ها و ابزارهای برداشت توضیح داده خواهد شد .
هر گونه کپی برداری از محتوا، تولیدات، شکل و سایر اجزای سایت صرفا با موافقت مکتوب مجاز می باشد
تماس با ما
×