طبق تعریف نرخ بازده داخلی Internal rate of return - IRR معادل نرخ سودی است که سرمایه گذار میتواند با سرمایهگذاری در یک طرح بدست آورد.
در واقع طرح مشابه یک بانک عمل نموده و به سرمایهگذاری که در آن سپردهگذاری مینماید، با یک نرخ سود که همان IRR است از محل درآمد سالیانه سود ارائه مینماید. شاخص IRR از جمله پرکاربردترین شاخصهای مالی است که میتوان با استفاده از آن توجیهپذیری مالی طرح را در مقایسه با شرایط معمول سرمایهگذاری در کشور و آن صنعت خاص بدست آورد.
محاسبه شاخص IRR برای یک طرح در ارتباط تنگاتنگ با فرمول محاسبه شاخص NPV میباشد. براساس نمودار NPV نسبت به نرخ تنزیل، شاخص نرخ بازده داخلی محل تلاقی نمودار با محور افقی میباشد. لذا شاخص IRR نرخ تنزیلی است که به ازاء آن نرخ تنزیل، شاخص NPV طرح معادل صفر گردد.
فرمول محاسبه شاخص Internal rate of return - IRR بصورت زیر میباشد.
Internal rate of return فرمول
لذا چنانچه مشاهده میگردد محاسبه شاخص IRR بصورت حدس و خطا و با استفاده از روشهایی نظیر روش نیوتن میباشد.
مشابه روش محاسبه شاخص NPV میتوان پس از تشکیل جدول جریانات نقدی با استفاده از برخی نرم افزارهای محاسباتی نظیر Excel شاخص IRR طرح را محاسبه نمود.
بعنوان مثال اگر این فرمول در نرمافزار Excel و بر ردیف جریانات نقدی جدول ارائه شده در بخش شاخص NPV اعمال گردد، نرخ بازده داخلی این طرح فرضی معادل 33.62 درصد خواهد شد.
این بدان مفهوم است که با سرمایهگذاری در این طرح، سرمایهگذار میتواند سود خالص سالیانهای با نرخ 33.62 درصد کسب نماید.
حال اگر در نرم افزار Excel و در فرمول محاسبه شاخص NPV در فرمول به جای نرخ تنزیل نرخ محاسبه شده برای IRR که در حدود 33.62 درصد میباشد قرار داده شود، مشاهده مینمایید که شاخص NPV برابر صفر خواهد بود. این نتیجه با فرمول محاسبه شاخص IRR مطابقت دارد.