B 02. بازار ارز

• 01. ارز آزاد چیست؟

  با توجه به چند نرخی شدن ارز در ایران به قیمتی که در بازار آزاد بصورت روزانه در بین دلالان و مردم خرید و فروش میشود را ارز آزاد می گویند که شرایط سیاسی و اقتصادی جهان و همچنین شرایط اقتصادی داخلی و بانک مرکزی بسیار در تعین این نرخ کلیدی ی باشد.

• 02 . ارز سنا چیست؟

  منظور از نرخ ارز سنا، نرخ های محاسبه و اعلامی در سامانه سنا است. این نرخ ها میانگین یا متوسط نرخ خرید و فروش ارز، بر مبنای معاملات ثبت شده در این سامانه توسط صرافی های مجاز کل کشور است. سامانه سنا زیرنظر بانک مرکزی قرار دارد.

• 03. نرخ دلار هرات چیست؟

    بازار ارز معمولا روزانه معلاملات خود را با اعلام نرخ آغاز می‌کند و تا پایان معاملات نرخ می‌تواند با توجه به عوامل اثرگذار بر بازار دچار تغییراتی شود. در کنار عوامل تعیین کننده نرخ ارز که از جمله آن‌ها عرضه و تقاضا است، نرخ دلار در برخی کشور‌های همسایه نیز تا حدی بر نرخ موثر است و در مسیری متناسب با یکدیگر تغییر می‌کند.

  هرات یکی از شهرا های افغانستان می باشد که قیمت ارز در آن‌  با ایران تا حدی مرتبط و برای معامله گران ارز قابل توجه است.

• 04. نرخ دلار سلیمانیه چیست؟

    بازار ارز معمولا روزانه معلاملات خود را با اعلام نرخ آغاز می‌کند و تا پایان معاملات نرخ می‌تواند با توجه به عوامل اثرگذار بر بازار دچار تغییراتی شود. در کنار عوامل تعیین کننده نرخ ارز که از جمله آن‌ها عرضه و تقاضا است، نرخ دلار در برخی کشور‌های همسایه نیز تا حدی بر نرخ موثر است و در مسیری متناسب با یکدیگر تغییر می‌کند.

  سلیمانیه  یکی از شهر های عراق می باشد که قیمت ارز در آن‌  با ایران تا حدی مرتبط و برای معامله گران ارز قابل توجه است.

• 05. حواله ارزی چیست؟

  حواله ارزی، ( Payment order) عبارت است از نوعی دستور پرداخت، که به موجب آن، یک بانک یا مؤسسه مالی به تقاضای مشتری یا دارنده یک حساب بانکی، به یکی از از بانک‌های کارگزار خود در خارج از کشور، حواله‌ای را صادر می‌کند و از آن موسسه می‌خواهد مبلغ حواله را به ذی‌نفع آن، پرداخت نماید. 

  حواله‌های ارزی از طریق حساب واسترو و نوسترو، از طریق بانک پوشش دهنده، پرداخت می‌شود. حواله‌های ارزی به دو گروه حواله‌های صادره و وارده تقسیم می‌شوند.

  
  حواله های ارزی صادره ( Outward Transfers)
  پس از مراجعه به شعب ارزی بانک و ارائۀ درخواست صدور حوالۀ ارزی و معرفی ارز حواله (از محل حساب ارزی، اظهار نامۀ گمرکی، واریز نقدی، خرید ارز به صورت توافقی از مناطق آزاد تجاری و...). بانک در کوتاه ترین زمان و از طریق سیستم پیشرفتۀ سوئیفت نسبت به صدور حوالۀ ارزی عهدۀ کارگزاران خارجی و داخلی اقدام می نماید.

  
  حواله های ارزی وارده: (Inward Transfers)
  دستور پرداختی است از طرف کارگزاران (بانک های خارجی و داخلی) به بانک ارسال می شود و پس از دریافت پیام سوئیفت در کوتاه ترین زمان ممکن به شعبۀ مربوطه اعلام و امکان دریافت وجه توسط مشتری فراهم می گردد.

  در حال حاضر مقررات ارزی این اجازه را به ذینفع حواله می دهد که ارز حواله را در حساب های ارزی خود نگهداری یا به نرخ روز به بانک فروخته و یا به خارج از کشور حواله کند و حسب درخواست به ارز دیگر تبدیل نموده و یا آن را به گذرنامه خود یا دیگری منتقل نماید.

  دریافت حواله به ارزهای معتبر از طریق سیستم ماهواره ای سوئیفت از اقصی نقاط دنیا در شبکۀ بانک امکان پذیر است.

• 06 . سامانه ارز نیما چیست؟

  سامانه‌ی نیما در واقع مخفف عبارت «نظام یکپارچه‌ی معاملات ارزی» محسوب می‌شود و با هدف تسهیل تأمین ارز و ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان ارز راه‌اندازی شده است. سامانه‌ی یادشده بدین منظور طراحی شده تا متقاضیان خرید ارز بتوانند درخواست خود را در یک بستر یکپارچه در اختیار فروشندگان ارز قرار دهند و فروشنده‌ای که تمایل به ارائه‌ی خدمات دارد، بتواند در بستری سالم و رقابتی، پیشنهاد خریدار ارز را پاسخ دهد. سامانه‌ی نیما در واقع بستری آنلاین برای خرید و فروش ارز است.

• 07. تفاوت ارز آزاد با ارز نیما چیست؟

  ارز نیما برای کسانی که قصد واردات کالاهای مصرفی را دارند تعلق میگیرد  قیمت آن به ریال کمتر از بازار آزاد می باشد.و طبق دستور بانک مرکزی ارز حاصل از صادرات کالا نیز بر اساس قیمت ارز نیما به صادر کنندگان پردات می گردد.

    فاصله نرخ دلار در سامانه نیما با بازار آزاد هنوز هم انگیزه‌ ای برای برخی صادرکنندگان در عدم عرضه ارز حاصل از صادرات خود به سامانه نیما باشد. اما به هر حال نزدیکی این دو نرخ میتواند شرایط بهتری را رقم بزند.

• 08. تفاوت ارز آزاد و دولتی چیست؟

  ارز مبادله ای، ارزی است که توسط دولت و در مرکز مبادلات ارزی توزیع میشود اما ارز آزاد به وسیله صرافان و دلالان بازار ارز عرضه میشود که قیمت آن براساس شرایط اقتصادی و میزان عرضه و تقاضا تعیین میگردد. تهیه کردن ارز مبادله ای، سخت و وقت گیر است و همه قادر به دریافت آن نیستند اما دریافت ارز آزاد، راحت و بدون محدودیت است. واردات تمام کالاها با ارز آزاد ممکن است اما با ارز مبادله ای نمیتوان هر کالایی وارد کرد. قیمت ارز مبادله ای کمتر از قیمت ارز آزاد است.

• 09. تفاوت ارز نیما و سنا چیست؟

  سامانه سنا
  این سامانه درگاهی است که در صرافی ها باید معاملات روزانه ارزی شان را در آن ثبت کنند. این سامانه در آدرس اینترنتی https://www.cbifs.com/sana در دسترس است. اطلاعیه صرافان موظف به ثبت تمامی معاملات ارزی‌شان در سنا یا سامانه نظارت ارز شده‌اند و چنانچه تخلفی از آنها سر بزند یا بخواهند از ثبت معاملاتشان امتناع کنند با برخورد بانک مرکزی مواجه می‌شوند.

  سامانه نیما
  نیما که همان نظام یکپارچه معاملات ارزی است و برای اینکه خریداران و فروشندگان بتوانند به راحتی ارز را تامین کنند، توسط بانک مرکزی راه اندازی شده و فعالیت خود را شروع کرده است. خریداران و فروشندگان به وسیله این سامانه می توانند در محیط الکترونیک، فرآیندهای ارزی خود را با توجه به نیازهایشان انجام بدهند. در اولین گام همه ی صرافی ها به عنوان فروشنده ارز و وارد کننده برای تامین نمودن ارز کالاهای وارداتی به عنوان متقاضی خرید ارز به شمار می روند.

  این سامانه (سامانه نیما) برای سیاست گذاران مدیریت بازار ارز را فراهم نموده و همچنین برای متقاضیان ارز امکان فعالیت های روشن و دقیق را محیا کرده است. در صورتی بازرگان ها می خواهند سفارش های غیربانکی شان را ثبت کنند باید به سامانه جامع تجارت مراجعه نمایند. سامانه نیمه توسط بانک مرکزی راه اندازی شده تا هرگونه فعالیت در جهت تامین ارز و سفارش های غیر بانکی به راحتی انجام شود.

• 10. تفاوت قیمت ارز جهانی و داخل کشور در چیست؟

  نوسانات قیمت دلار به ریال را، اگر سهم متغیرهای داخلی را کنار بگذاریم ، چیزی برای متغیرهای خارجی باقی نمی ماند. مثلا در اوج قدرت گیری دلار در بازارهای جهانی در شش ماهه دوم سال ٢٠١٤ ، همزمان شاهد افزایش قیمت دلار در بازارهای جهانی نیستیم و در چند روز اخیر که بازارهای جهانی به خاطر تعطیلات کریسمس تعطیل بود و حتی قبل از آن به مدت یک هفته دلار در بازارهای جهانی تقریبا ثابت بود ، در ایران هر روز دلار بالا و بالاتر رفت .
  
  اساسا دلالهای ارز نیز برای تعیین قیمت دلار به بازارهای جهانی نگاهی ندارند و دلیل آن هم این است که مکانیسمی برای انتقال تغییرات قیمت دلار در بازار جهانی به بازار داخلی وجود ندارد. نسبت دادن تغییرات قیمت دلار در مقابل ریال به تغییرات قیمت دلار در بازار جهانی راه را برای توجیه افزایش قیمت دلار در بازار داخلی باز میکند و ناخواسته سهم عوامل داخلی ، که درتعیین قیمت دلار تعیین کننده هستند ، استتار می شود.

• 11. نرخ برابری ارز ها چیست و چگونه به آن دسترسی پیدا کنم؟

  رقمی است که بیانگر ارزش یک ارز در برابر ارز دیگر و عموما در برابر دلار می باشد در واقع به قیمت ارز یک کشور بر حسب ارز کشور دیگر اطلاق می شود. این شاخص یعنی برابری ارزها، ارزش پول کشوری را برحسب پول کشوری دیگر در زمان معین نشان می دهد لذا برای محاسبه آن همواره به جای یک ارز، یک جفت ارز خواهیم داشت فرضا نرخ درهم در مقابل دلار یا نرخ دلار در برابر ین و ... به عنوان مثال عبارت EUR/USD = 1.5750 نشان دهنده نرخ یورو (ارزش برابری یورو) نسبت به نرخ دلار آمریکا است و بدین معنی که در حال حاضر ارزش 1 واحد از پول طرف اول (یورو) معادل 1.5750 از پول طرف دوم (دلار آمریکا) می باشد . در اغلب بازارهای ارزی دنیا به علت تسلط دلار به عنوان ارز قوی، نرخ دلار به عنوان پایه و پول ملی هر کشور به عنوان متغیر نسبت به دلار محاسبه می شود .

• 12. چگونه به لیست صرافی های مجاز دسترسی داشته باشم ؟

  شما میتوانید با ورود به اینجا به بخش مورد نظر دسترسی داشته باشید.

• 13. چگونه به آرشیو قیمت ارز دسترسی داشته باشم؟

  با کلیک بر روی هر کدام از ارزها و وروز به پنجره آرشیو قیمت میتوانید قیمت ارز مورد نظر را در طی چند سال گذشته مشاهده کنید.

  با کلیک بر این بخش میتوانید آرشیو قیمت دلار را مشاهده کنید.

• 14. لیست قیمت ارز آزاد در صرافی را لازم دارم

  تابلو قیمت در صرافی ها یکی از مکانهای مشاهده قیمت ارز می باشد و شما با ورود به این بخش میتوانید لیست تابلو صرافی ها را مشاهده کنید.

• 15. نمودار مقایسه زمانی ارز آزاد را چگونه تهیه کنم؟

  با کلیلک بر روی هر یک از ارزها میتوانید از پنجره شاخص های روزانه وارد بخش مربوطه شوید و از اطلاعات آن استفاده کنید.

  برای مثال نمودار مقایسه دلار را از اینجا میتوانید مشاهده کنید.

• 16. چگونه میتوان به گزارش روزانه ارز دسترسی پیدا کرد؟

  کاربر گرامی،   با کلیک بر روی هر کدام از ارزها و انتخاب گزینه شاخص در روز جاری به اطلاعات مورد نظر دسترسی پیدا کنید.

  به عنوان مثال شاخص روزجاری برای دلار را مشاهده بفرمایید.

• 17 . نمودار عملکرد 3ماهه دلار را نیاز دارم

  با ورود به این بخش میتوانید به نمودار عملکرد 3ماهه دلار دسترسی پیدا کنید.

• 19 . نمودار عملکرد 3ماهه یورو را لازم دارم

  با ورود به این بخش میتوانید به نمودار عملکرد 3ماهه یورو دسترسی پیدا کنید.

• 20 . ابزار تکنیکال چیست؟

  ابزار تکنیکال یا تحلیل تکنیکی (Technical Analysis) روشی برای پیش بینی قیمت در بازارها، بر اساس مطالعه و بررسی تاریخچه قیمت و حجم معاملات در آن بازار است.

  تحلیل تکنیکال در بازار بورس اوراق بهادار، بازار ارز و فارکس و نیز بازارهای بورس کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• 21 . چگونه ارز با قیمت سنا تهیه کنم؟

  سامانه نظارت ارزی (سنا) درگاهی است که صرافی‌ها می‌بایست معاملات روزانه ارزی‌شان را در آن ثبت کنند.

  بانک مرکزی جمهوری اسلامی به موجب مقرراتي همه صرافی‌ها را ملزم به ارائه اطلاعات نرخ‌های خرید و فروش ارز در سامانه نظارت ارزی(سنا) کرد. همه صرافی‌های مجاز باید نرخ خرید و فروش ارزهای خود را در ساعات مشخص شده و به طور آنلاین در  سنا ثبت کنند و این پایگاه میانگین وزنی نرخ خرید و فروش همه اسعار مورد معامله را محاسبه و نمایش می‌دهد.  

• 22. دلار هرات و دلار سلیمانیه یعنی چه و رابطه ی آنها با نرخ ارز در ایران چیست؟

  بازار ارز معمولا روزانه حدود ساعت ۱۱ به بعد معلاملات خود را با اعلام نرخ آغاز می‌کند و تا پایان معاملات نرخ می‌تواند با توجه به عوامل اثرگذار بر بازار دچار تغییراتی شود. در کنار عوامل تعیین کننده نرخ ارز که از جمله آنها عرضه و تقاضا است، نرخ دلار در برخی کشورهای همسایه نیز تا حدی بر نرخ موثر است و در مسیری متناسب با یکدیگر تغییر می‌کند.

  هرات افغانستان، سلیماینه عراق و دوبی امارات از جمله سه محلی هستند که قیمت ارز در آنها با ایران تا حدی مرتبط و برای معامله گران ارز قابل توجه است. اینکه چه رابطه‌ای بین نرخ معالاتی ارز در این کشورها و ایران وجود دارد موضوعی است که پرس‌وجوی آن از تحلیلگران بازار ارز با توضیحاتی همراه بود. ماجرا از این قراراست که با توجه به تحریم‌ دلاری ایران و عدم امکان مبادلات دلار از کانال بانک‌های خارجی در سال‌های گذشته، برخی کشورها به عنوان کانال نقل و انتقال دلار به ایران بوده‌اند. در سال‌های اخیر با توجه به حجم معاملات ایران در امارات و سهولتی که در ورود ارز از کانال صرافی‌های این کشور وجود داشت، برای سال‌ها نرخ حواله درهم  و میزان عرضه و تقاضا در صرافی‌های این کشور در معاملات ارزی ایران اثرگذار بود؛ به هر حال صادرکنندگان بزرگ ایرانی درآمد ارزی خود را به حساب‌ بانک‌های دوبی واریز کرده و از این طریق واردات کالا انجام می‌شد که خود موجب گردش چرخه دلاری بود.

  اما در سال‌های اخیر با توجه به محدودیت‌های نقل و انتقال ارز از طریق دوبی، برخی کشورهای دیگر از جمله عراق و افغانستان تا حد زیادی جایگزین دوبی شدند، هر چند که حجم مبادلات آنها با ایران به اندازه دبی نیست. بر این اساس نرخ ارز در هرات افغانستان و سلیمانیه عراق با توجه به مبادلات مورد توجه قرار دارد. این در حالی است که تا زمانی که دلار در ایران دولتی بود و یارانه دریافت می‌کرد نرخ آن نسبت به بازار هرات و سلیمانیه پایین‌تربود، یعنی دلار در این دو شهر بالاتر از ایران قیمت می‌خورد و از این جهت عمدتا خروج ارز از ایران به این مناطق بوده و معاملات برای واردات کالا به صرفه بود، که در این حالت بازار هرات و سلیمانیه پیش‌رو بودند و قیمت گذاری آنها در ایران اثرگذار بود، ولی از زمانی که دلار درایران آزاد و دیگر یارانه دریافت نمی‌کند شرایط تا حدی معکوس شد و ورود اسکناس به ایران از طریق این دو کشور بیشتر انجام می‌شود.

  جریان معاملات معمولا به نحوی است که قیمت دلار در ایران روزانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان بالاتر از هرات و سلیمانیه تعیین می‌شود چرا که مسافت ورود ارز از این مناطق تا ورود به بازار تهران خود باعث افزایش قیمت می‌شود. بنابراین هر زمان که اتفاقی در این بازارها موجب تغییر قیمت ارز شود می‌تواند بازار ارز ایران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. اما در روز گذشته و امروز با کاهش قیمت دلار در ایران، تا حدی این روند برعکس شده و قیمت در ایران پایین‌تر از هرات و سلیمانیه است. دلیل این موضوع نیز از نگاه تحلیلگران ارزی به این برمی‌گردد که در هر حال تزریق ارز در بازار ایران و حمایتی که از بازار  می‌شود به طور طبیعی باعث عقب ماندن در بازار نرخ در بازار  ایران نسبت به هرات و سلیمانیه شده و اگر تزریق ارز انجام نشده و حمایتی وجود نداشته باشد این قیمت ایران است که بالاتر  از این مناطق خواهد بود.

   

• 23. چگونه دلار تقلبی را تشخیص دهیم؟
  روش‌های کاربردی و سریع تشحیص اصل بودن دلار که معمولا استفاده می‌شوند عبارتند از:

   ۱ - جنس اسکناس: راحت‌ترین راه برای تشخیص اصل بودن اسکناس دلار لمس آن هست، چون از نوعی کتان ویژه ساخته شده که در بازار به صورت تجاری فروخته نمی‌شود. به همین دلیل اگر مدتی با این اسکناس‌ها سر و کار داشته باشید در عمل به راحتی با لمس کردن آن متوجه کاغذی بودن اسکناس جعلی و کتانی بودن اسکناس اصل خواهید شد.

   ۲ - وضوح بالا: گوشه‌های اعداد و شکل‌ها دارای نوک تیزی هایی است که در اسکناس‌های تقلبی این تیزی‌ها به شکل گرد چاپ می‌شوند و به عبارتی شکل‌ها دارای وضوح و دقت کافی نیستند. دلیل آن هم پایین بودن کیفیت پرینتر‌ها یا دیگر روش‌های معمولی چاپ اسکناس تقلبی است که قابلیت چاپ این تیزی‌ها را با وضوح و جزئیات بالا ندارند.

   ۳ - تکراری نبودن شماره سریال ها: این روش به ویژه برای کنترل اسکناس با تعداد بالا خیلی سریع عمل می‌کند، چون با بر زدن سریع اسکناس‌ها می‌شود شماره سریال‌ها را کنترل کرد که به شکل خیلی تابلو همه از یک نوع نباشند! (چون چاپ اسکناس‌های تقلبی با شماره سریال‌های مختلف کار سختی است و به همین دلیل معمولا آن‌ها را بین اسکناس‌های دیگر پخش می‌کنند.) اگر دسته اسکناس کاملا نو باشد شماره سریال‌ها از ۰۰ تا ۹۹ خواهند بود و اگر هم خیلی نو نباشند که به صورت تصادفی خواهند بود.

   ۴ - براق بودن یکی از عددها: در هر چهار گوشه اسکناس دلار، عدد اسکناس نوشته شده (۱۰۰، ۵۰، ۲۰ و غیر) که یکی از آن‌ها حالت طلاکوب و براق دارد و در مقابل نور برق می‌زند.

  

  روش‌های زیر برای کنترل موردی می‌توانند استفاده شوند و خیلی برای تعداد بالا استفاده نمی‌شوند:

   ۵ - برجسته بودن برخی نوشته ها: برخی از نوشته‌های اسکناس‌های ۱۰۰ دلاری برجسته هستند. برای نمونه اگر در اسکناس ۱۰۰ دلاری با دست روی عبارت United States of America بکشید می‌بینید که برجسته است.

   ۶ - تصویر نامرئی: در قسمت سفید رتگ اسکناس مثل اسکناس‌های خودمان تصویر رییس جمهور موردنظر وجود دارد که با گرفتن در نور دیده‌ی شود.

   ۷ - نوار امنیتی: مشابه اسکناس‌های ریال، اگر اسکناس دلار را مقابل نور بگیرید یک نوار امنیتی درون اسکناس مشاهده می‌شود.
• 24. قیمت دلار دولتی (مبادله ای) چیست؟

  منظور از دلار دولتی نرخ های اعلام شده مرکز مبادلات ارزی است که روزانه یک نوبت اعلام و عموما به عنوان نرخ دولتی یا رسمی ارز تلقی می گردد. مرکز مبادلات ارزی تحت نظارت بانک مرکزی و به منظور ساماندهی عرضه و تقاضای ارزها در شبکه بین بانکی کشور ایجاد شده است. این ارز به ۲۵ قلم کالاهای اساسی نظیر برنج، گندم، گوشت و مرغ تعلق می‌گیرد. این نرخ توسط بانک مرکزی تعیین و به ندرت دچار تغییر می گردد چنانکه از ابتدای سال 1397 تاکنون و پس از اعلام رقم 4200 تومان، ثابت مانده است. قیمت دلار دولتی عموما با نرخ دلار آزاد، فاصله زیادی دارد.

  شما می توانید از این بخش قیمت دلار دولتی را ملاحظه بفرمایید.

• 24. قیمت دلار دولتی (مبادله ای) چیست؟

  منظور از دلار دولتی نرخ های اعلام شده مرکز مبادلات ارزی است که روزانه یک نوبت اعلام و عموما به عنوان نرخ دولتی یا رسمی ارز تلقی می گردد. مرکز مبادلات ارزی تحت نظارت بانک مرکزی و به منظور ساماندهی عرضه و تقاضای ارزها در شبکه بین بانکی کشور ایجاد شده است. این ارز به ۲۵ قلم کالاهای اساسی نظیر برنج، گندم، گوشت و مرغ تعلق می‌گیرد. این نرخ توسط بانک مرکزی تعیین و به ندرت دچار تغییر می گردد چنانکه از ابتدای سال 1397 تاکنون و پس از اعلام رقم 4200 تومان، ثابت مانده است. قیمت دلار دولتی عموما با نرخ دلار آزاد، فاصله زیادی دارد.

  شما می توانید از این بخش قیمت دلار دولتی را ملاحظه بفرمایید.