01. مفاهیم پایه بازارهای مالی

• اوراق قرضه بدون کوپن قابل تبدیل (Zero-Coupon Convertible Bonds) چیست؟
  اوراق قرضه بدون کوپن قابل تبدیل یا Zero-Coupon Convertible Bonds به ابزار با درآمد ثابتی گویند که ترکیبی از اوراق بدون کوپن و اوراق قابل تبدیل می‌باشند. این اوراق قرضه سود کوپن نداشته و تنها در سررسید سود انباشته و اصل پول پرداخته می‌شود.

  به عبارت دیگر؛ اوراق قرضه بدون کوپن به اوراق قرضه‌ای گویند که تا سررسید سود پرداختی در قالب کوپن نداشته و سود آن با توجه به تنزیل قیمت اسمی آن است. بدین صورت که در زمان انتشار قیمت آن کمتر از قیمت اسمی بوده و در سررسید قیمت اسمی آن پرداخت میشود و این تفاوت قیمت سود آن محسوب می‌شود.

  قیمت این اوراق قرضه در زمان خرید ارزش فعلی آن بوده که با توجه به نرخ سود بازار تنزیل شده است.

  خاصیت قابل تبدیل آن بمعنای قابل تبدیل بودن آن به سهام عادی و با قیمت تعیین شده از قبل می‌باشد. از بعد بازده اوراق بدون کوپن و اوراق قابل تبدیل تا حدی متضاد یکدیگر عمل می‌کنند.

  اوراق بدون کوپن بدلیل عدم پرداخت سود دوره‌ای بازده بیشتری نسبت به بقیه اوراق داشته و اوراق قابل تبدیل به دلیل مزایای قابل تبدیل بودن آن بازده کمتری نسبت به بقیه اوراق دارد. بدین دلیل بازده تقریبی این اوراق تقریبا نزدیک به بقیه اوراق قرضه می‌باشد.
• اوراق قرضه دولتی مصون از تورم (Treasury Inflation Protected Securities) چیست؟
  اوراق قرضه دولتی مصون از تورم یا Treasury Inflation Protected Securities - TIPS به آن دسته از اوراق قرضه‌ای گویند که فقط توسط وزارت خزانه‌داری انتشار یافته و قیمت آن همبستگی مثبتی با شاخص تورم در جامعه دارد.

  این همبستگی با شاخص تورم تنها خصوصیت بارز این اوراق است و هدف از آن حفاظت دارندگان اوراق بر علیه تورم است. 
  بنابراین این اوراق یکی از کم‌ریسک‌ترین اوراق برای سرمایه‌گذاری محسوب شده و سود آن (کوپن) معمولا بصورت 6 ماهه (دوره‌های 6 ماهه) پرداخت می‌شود.

  نرخ سود (نرخ کوپن) در این اوراق ثابت بوده ولی از آنجایی که قیمت اسمی این اوراق با تورم کاهش یا افزایش میابد، سود پرداختی در قالب این کوپن‌ها نیز کاهش یا افزایش می‌یابند چراکه کوپن در قالب درصدی از قیمت اسمی اوراق تعریف شده است.

  در این اوراق معمولا حداقل مبلغ خرید وجود داشته و در سررسیدهای 5، 10 یا 20 ساله بفروش می‌رسند. در مقایسه با تورم این اوراق نوسان نداشته و در نتیجه آن دسته از سرمایه‌گذارانی که این اوراق را قسمتی از پرتفوی خود کرده‌اند دارای پرتفویی با نوسان پایین‌تر می‌باشند.

  این اوراق برای مناطق یا کشورهایی که دارای تورم بالا می‌باشند بسیار مناسب تلقی می‌شود، بخصوص در زمانیکه سرمایه‌گذار انتظار افزایش تورم در ماه‌های آتی را داشته باشد.
• اوراق قرضه زد (Z-bond) چیست؟
  اوراق قرضه زد یا Z-bond در طبقه‌بندی و بازفروش تسهیلات مسکن (Collateralized debt obligation)، پایین‌ترین طبقه اعتباری در بازفروش این تسهیلات نام دارد.

  پایین ترین طبقه بدین معناست که دارندگان اوراق قرضه هیچ پولی بابت اصل یا کوپن اوراق قرضه خود دریافت نمی‌کنند مگر آنکه دارندگان اوراق در طبقات بالاتر تمامی منافع خود از اوراق را (اصل یا کوپن اوراق) دریافت کرده باشند.

  به عبارتی دارندگان این دسته از اوراق در پایین‌ترین اولویت در بازپرداخت منافع قرار دارند. اوراق قرضه زد همانند اوراق بدون کوپن (Zero-coupon bond) می‌باشند. در مواقعی که سود کوپن آنها بدلیل عدم پرداخت سود در اولویت بالاتر پرداخت نمی‌شوند کوپن‌ها با احتساب سود در سررسید پرداخت می‌گردد، یعنی در اکثر مواقع فقط در سررسید اصل و سود آن را دریافت می‌نمایند.
• اوراق قرضه یانکی (Yankee Bonds) به چه معناست؟
  اوراق قرضه یانکی Yankee Bonds به آن دسته از اوراق قرضه‌ای گویند که توسط بانک‌های خارج از ایالات متحده انتشار یافته و در داخل آمریکا بفروش می‌رسند.

  مبنای ارزی این دسته از اوراق نیز دلار آمریکا می‌باشد. کشورهای خارجی معمولا در زمانی دست به انتشار این اوراق می‌زنند که نرخ بهره در امریکا پایین بوده و در نتیجه می‌توانند با احتساب پرداخت سود کمتری در طول عمر اوراق، آنرا را منتشر و به فروش برسانند.
• اکوئیتی (Equity) چیست؟
  اکوئیتی برابر بالانس حساب (موجودی حساب) به علاوه مقدار متغیر سود یا ضرر پوزیشن های باز (در هر لحظه) می باشد. اکوئیتی = بالانس + سود یا زیان متغیر هنگامی که شما هیچ پوزیشن بازی نداشته باشید، در نتیجه سود یا زیان متغیری هم ندارید، بنابراین بالانس و اکوئیتی حساب شما زمانی که پوزیشن بازی ندارید با هم برابر می باشد. در این حالت مقدار اکوئیتی همان مقدار بالانس است. در حالتی که شما یک یا چند پوزیشن باز دارید و به طور مثال مجموع سود این پوزیشن ها ۲۰۰۰ دلار می باشد، اکوئیتی حساب شما، بالانس حساب به علاوه این ۲۰۰۰ دلار می باشد. حالا در نظر بگیرید که پوزیشن های شما ۱۰۰۰ دلار در ضرر قرار داشته باشد در این حالت اکوئیتی حساب شما برابر بالانس حساب منهای ۱۰۰۰ دلار است.
• ایچیموکو چیست؟

  ایچیموکو یکی از اندیکاتورهای پرکاربرد و یک سیستم معاملاتی در تحلیل تکنیکال است که در سال ۱۹۳۰ توسط یک روزنامه نگار ژاپنی ابداع شده است. شناسایی روند سهم، شناسایی جهت و قدرت روند سهم، شناسایی نقاط برگشت قیمت سهم، شناسایی نقاط حمایت و مقاومت و ارائه سیگنال‌هایی برای ورود به سهم و خروج از آن، از جمله قابلیت‌های اندیکاتور ایچیموکو است. با توجه به ویژگی‌های این اندیکاتور، برخی از افراد بر این باورند که سیستم معاملاتی ایچیموکو می‌تواند به‌تنهایی نیازهای یک معامله‌گر را برطرف می‌کند.

• بازار خرسی و بازار گاوی (Bull market – Bear market) چیست؟
  بازار گاوی یا Bull market و بازار خرسی Bear market از جمله واژه‌هایی هستند که بارها در توصیف وضعیت بازار شنیده‌ایم. اما شاید آشنایی با مفهوم و ریشه پیدایش این کلمات سوال بسیاری از افراد باشد که در ادامه مطلب به توضیح آن می‌پردازیم.

  
  بازار گاوی و خرسی چیست؟

  این دو واژه برای مشخص کردن روند کلی بازار سرمایه به کار گرفته می‌شوند. به عبارت ساده، هنگامی که بازار رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی دارد می‌گویند «بازار گاوی» است. این در حالی است که اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، «بازار خرسی» نامی است که می‌تواند روند بازار را توضیح دهد.

  
  «گاو» و «خرس» از کجا آمده‌اند؟

  ریشه اصلی این دو واژه به طور قطع شناخته شده نیست، اما دو گمانه در رابطه با این مساله وجود دارد که استناد به آنها رایج‌تر است.

  1) اولین توضیح، به نحوه جنگیدن این دو حیوان اشاره دارد. از طرفی، با توجه به اینکه گاو به هنگام حمله به دشمن، شاخ‌‌های خود را به طرف بالا می‌گیرد، روند صعودی بازار را گاوی می‌نامند. اما از سوی دیگر، خرس در مقابله با رقیب خود، پنجه‌هایش را به سمت پایین می‌گیرد و با او می‌جنگد. برخی بر این باورند که این مساله علت استفاده از نام خرس به هنگام توصیف بازار نزولی است.

  2) در گذشته‌ای دور، دلالانی وجود داشتند که پوست خرس می‌فروختند. در واقع، آنها پوست خرس را با قیمت همان روز به مشتریان پیش‌فروش می‌کردند و چون اعتقاد داشتند که قیمت آن در آینده‌ نزدیک کاهش خواهد یافت، در موعد تحویل پوست با پرداخت مبلغی کمتر به شکارچیان، از تفاوت قیمت خرید فعلی و پیش‌فروش سود کسب می‌کردند.

  این افراد به «خرسی‌ها» شهرت یافته بودند و چون روند نزولی قیمت را پیش‌بینی می‌کردند، عده‌ای عقیده دارند که ریشه‌ «بازار خرسی» از این افراد بر گرفته شده است. این مفسران در توجیه نام گاو نیز اشاره به مبارزات تاریخی گاو و خرس دارند که همواره در طول تاریخ، گاو نقطه مقابل خرس بوده است (جنگ گاو و خرس، از جمله تفریحات مردم مکزیک به شمار می‌آمده که هم‌اکنون نیز در برخی نقاط دنیا این عمل انجام می‌گیرد و مردم شهر را به تماشای این مبارزه جذب می‌کند).

  
  خصوصیات بازار گاوی و خرسی

  عرضه و تقاضای سهام: در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ندرت صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. عکس این ماجرا در بازار خرسی حاکم است و عرضه افزایش و تقاضا به شدت کاهش می‌یابد.

  روانشناسی سرمایه‌گذار: روند بازار و جو روانی حاکم بر سرمایه‌گذاران تاثیری دوجانبه بر یکدیگر دارند. برای فهم بیشتر، رابطه اقتصاد و سیاست را در نظر بگیرید، تصمیمات سیاسی روی اقتصاد جامعه تاثیرگذار است و از طرف دیگر، شرایط اقتصادی بسیاری از تصمیمات سیاسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

  با این تفاسیر، در بازار گاوی، بیشتر افراد به امید کسب سود بیشتر، در بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند، اما در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد. عکس این اتفاق نیز ممکن است؛ به عبارتی، اخبار ناخوشایند می‌تواند منجر به بازار خرسی شود و در مقابل، اخبار خوب بازار گاوی را رقم زند.

  نکته قابل توجه در رابطه با بازار گاوی و خرسی، عدم نگاه کوتاه‌مدت به روند بازار است. افت قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته یا افزایش آنها نشان از بازار خرسی و گاوی نیست. بلکه آنچه نوع بازار را مشخص می‌کند، روند بلندمدت آن است. مثلا ممکن است در دو هفته اخیر روند بیانگر بازار گاوی باشد، در حالی که طی دو سال اخیر روند بازار حاکی از بازار خرسی است.

  بازار گاوی چگونه به بازار خرسی تبدیل میشود؟

  وقتی عموم مردم در بازار هستند، بازار گاوی (صعودی) آمادگی زیادی برای تبدیل شدن به بازار خرسی (نزولی) دارد. دلیل آن این است که عموم مردم کمترین تحملی برای پذیرش ریسک ندارند و در نتیجه نیاز به اطمینان و تایید زیادی دارند که یقین کنند کاری که انجام می‌دهند یک سرمایه‌گذاری «مطمئن» است.

  در نتیجه اغلب آنها آخرین افرادی هستند که متقاعد می‌شوند بازار صعودی است و فرصت‌های خوبی برای خرید در آن وجود دارد. در یک بازار گاوی، صرف نظر از اینکه چقدر طولانی مدت باشد، عموم مردم در آخرین لحظات سوار بر ارابه قیمت می‌شوند و هر چند سعی می‌کنند برای این کار خود دلایل منطقی و اقتصادی ذکر کنند، اما در واقع از کاری که می‌کنند اطلاع چندانی ندارند و استدلال واقعی و درونی آنها (که آن را ذکر نمی‌کنند) این است که همه دارند این کار را می‌کنند و پول در می‌آورند، پس چگونه ممکن است این کار اشتباه باشد؟

  غافل از اینکه بازار گاوی و صعود مرتب قیمت‌ها، نیاز به تزریق دائمی پول توسط معامله‌گرانی دارد که خواهان خرید در قیمت‌های بالاتر و بالاتر باشند. هر چقدر از عمر بازار گاوی گذشته باشد، تعداد بیشتری از معامله‌گران خرید‌های خود را انجام داده‌اند و کمتر مشتری جدیدی باقی مانده و در نتیجه تعداد کسانی که حاضرند قیمت‌های بالاتری برای خرید پیشنهاد دهند کمتر شده است.

  خریداران قدیمی مشتاقند که شاهد افزایش روز افزون قیمت‌ها باشند ولی دلشان هم نمی‌خواهد با توقف رشد قیمت، گیر بیافتند و خریدهایشان روی دستشان بماند. لذا هر چه قیمت بالاتر می‌رود عصبی‌تر می‌شوند و مردد هستند که وقت شناسایی سود فرا رسیده یا نه.

  وقتی عموم مردم وارد بازار می‌شوند و دسته جمعی شروع به خرید می‌کنند، حرفه‌ای‌ها می‌دانند که پایان راه نزدیک است. چطور؟ چون حرفه‌ای‌ها بر خلاف مردم عادی می‌دانند که تعداد خریداران و حجم پولی که باید در خرید صرف شود محدود است و سرانجام نقطه‌ای فرا خواهد رسید که در آن هر کس که می‌توانسته در حکم خریدار ظاهر شود، خرید خود را انجام داده است و دیگر خریداری باقی نمانده است.

  در واقع، خریدار حرفه‌ای نیز مثل بقیه دوست دارد قیمت‌ها مرتب بالاتر روند ولی باور دارد که این کار شدنی نیست. لذا قبل از رسیدن به آخر خط، یعنی وقتی هنوز خریدارانی وجود دارند شروع به فروش می‌کند. وقتی آخرین خریدار خرید خود را انجام داد، قیمت دیگر حرکتی نمی‌تواند بکند مگر رو به پایین.

  اینجاست که مردم عادی گیر می‌افتند، چون قبلاً وقتی هنوز پتانسیل رشد قیمت وجود داشت، ریسک ورود به معامله را نپذیرفتند و وارد بازار نشدند. حرفه‌ای‌ها قبل از رسیدن به این نقطه، شروع به خالی کردن موقعیت‌ها کرده‌اند و با رقابت بین آنها بر سر جلب نظر خریداران باقی مانده که به سرعت در حال کمتر شدن هستند، قیمت رو به کاهش می‌گذارد.

  حال بجای آنکه قیمت‌های پایین‌تر برای خریداران جذاب‌تر باشد، دچار هراس می‌شوند. آنها نه تنها انتظار ضرر نداشتند بلکه تنها دلیل آنها برای ورود به بازار توقع بالای آنها از کسب سود به روشی بسیار مطمئن بود و الان هم طاقت ناامیدی ندارند.

  وقتی عموم مردم هم شروع به فروش کنند انگار گله رم کرده است. هر چند دوباره برای فروش‌های هیجانی و زیر قیمت، چندین دلیل اقتصادی و منطقی ذکر می‌کنند تا کسی گمان نکند که آنها وحشت کرده‌اند یا آدم‌هایی غیر منطقی هستند، اما در واقع دلیل اصلی اینکه آنها اینگونه وحشت زده در حال فرار هستند این است که قیمت‌ها بالاتر نرفت!
• بازار سهام Stock چیست؟
  بازار سهام یا (Stock Market) بازاری است که معامله گران با سرمایه گذاری و خرید سهم یا سهامی از یک شرکت یا مجموعه ای از شرکت ها و کارخانه ها در سود و زیان تفاوت قیمت سهام آن بنگاه اقتصادی و یا در سود و زیان حاصل از فعالیت آن بنگاه شریک می شوند. نمونه این بورس، بورس اوراق بهادار تهران و سهام شرکت های داخل آن می باشد.
• بازار صعودی چیست؟

  تعریف بازار صعودی چیست؟
  
  بازار صعودی بازاری است که در آن قیمت ها در حال افزایش بوده و پیش‌بینی می‌شود باز هم افزایش یابند. اصطلاح «بازار صعودی» اغلب برای اشاره به بازار سهام استفاده می‌شود، اما می‌تواند برای هر نوع بازار دیگری که در آن معامله‌ای انجام می‌شود از قبیل اوراق قرضه، ارز و کالا به کار رود.
  
  توضیحاتی در مورد بازار صعودی
  
  رونق اقتصادی بازار با خوش‌بینی، اعتمادبه‌نفس سرمایه گذاران و انتظارات نسبت به ادامه نتایج مثبت کنونی به وجود می‌آید. وقتی‌که روند معاملات در بازار مدام تغییر می‌کند، پیش‌بینی شرایط آتی بازار مشکل است. بخشی از این دشواری ازآن‌جهت است که تأثیرات عوامل رفتاری و روانشناسی و همین‌طور فعالیت‌های سفته بازانه فعالان بازار ممکن است نقش اثرگذاری در بازار ایفا کنند. بعضاً دیده می‌شود که از نماد خرس برای بازار نزولی و از نماد گاو مسابقه‌ای برای بازار صعودی استفاده می‌شود. استفاده از این نمادها با معانی «رونق» و «رکود» برای توصیف بازارها از روش حیوانات برای حمله به حریفانشان اقتباس می‌شود. یک گاو مسابقه‌ای شاخش را رو به آسمان بالا می‌گیرد و خرس پنجه‌اش را به زمین می‌کشد. این‌ها استعاره‌هایی برای نحوه حرکت و رفتار بازار است. اگر معاملات رو به افزایش باشند، بازار با رونق مواجه است (بازار شبیه به گاو مسابقه‌ای است) و اگر هم معاملات و قیمت ها رو به کاهش باشند، بازار با رکود دست‌وپنجه نرم می‌کند. (بازار شبیه به خرس است)

• بازار مالی چیست؟

  تعریف بازار مالی چیست؟

  
  بازار مالی یک اصطلاح گسترده برای توصیف هر بـــازاری است که در آن خریداران و فروشندگان در معامله دارایی هایی چون سهام، اوراق بدهی، ارز و مشتقه ها مشارکت دارند. بـازار مــالی معمولاً با استانداردهایی نظیر قیمت گذاری شفاف، قانون گذاری ساده، هزینه ها و کارمزدهای مشخص و نیروی‌های بازار شناخته می‌شود و قیمت های اوراق بهاداری که معامله می‌شوند تعیین می‌نماید.
  بعضی از بـازارهای مــالی فقط به مشارکت کنندگان اجازه می‌دهند تا یک سری معیارهای خاص را برآورده نمایند که می‌تواند بر اساس عواملی مثل میزان پول نگه داشته شده، موقعیت جغرافیایی سرمایه گذار، دانش بازارها یا حرفه مشارکت کننده باشد.
  
  توضیحاتی در مورد بازار مالی

  
  بازارهای مالی می‌توانند تقریباً در هر کشوری در جهان یافت شوند. بعضی از آن‌ها بسیار کوچک هستند و فقط چند شرکت کننده دارند، درحالی‌که برخی بازارهای دیگر مثل بازار بورس نیویورک و بازارهای فارکس، میلیاردها دلار به صورت روزانه معامله می‌کنند . بیشتر بـازارهای مـــالی دارای دوره‌های سنگین تقاضا و معامله اوراق بهادار هستند. در این دوره‌ها، قیمت ها ممکن است از استاندارد خود فراتر روند. عکس قضیه نیز در اینجا صادق است، سقوط بازارها ممکن است باعث کاهش قیمت ها از ارزش ذاتی خود، بر اساس سطوح تقاضا یا سایر نیروهای اقتصاد کلان مثل نرخ مالیات، تولید ملی یا سطوح اشتغال شود . شفافیت اطلاعات جهت افزایش اعتمادبه‌نفس مشارکت کنندگان و پرورش یک بازار مالی کارآمد، مهم است.
  
  

• بازار مالی یا بازار سرمایه (Financial Market) چیست؟
  بازار مالی یا بازار سرمایه Financial Market بطور کلی به بازاری گویند که فعالان در آن به خرید و فروش دارایی‌های همچون اوراق بهادار، اوراق قرضه، ارز و مشتقات می‌پردازند. خاصیت‌های بارز بازارهای سرمایه یا مالی عبارتند از مشخص بودن قیمت و آیین نامه‌ها و قوانین مربوط به هزینه‌های معامله.

  در برخی مواقع بازارهای مالی و سرمایه محدودیت‌هایی را برای فعالان بازار قائل‌اند که عبارتند از حداقل مبلغ معامله، منطقه جغرافیایی، یا نوع فعالیت خریدار و فروشنده. بازارهای سرمایه در اکثر کشورهای دنیا وجود داشته و تنها از نظر حجم متفاوت می‌باشند.

  برخی از این بازار‌ها بسیار کوچک بوده و تعداد فعالان آن نیز محدود می‌باشد و در برخی نقاط دیگر مانند بازار بورس سهام نیویورک حجم مبادلات از چند هزار میلیارد دلار در روز نیز تجاوز می‌کند.

  بروز‌رسانی سریع و شفافیت اطلاعات موجود در بازار و انعکاس سریع این اطلاعات در قیمت‌ها به کارآمد بودن بازار سرمایه کمک شایانی کرده و در نتیجه یکی از عوامل تعیین کننده در روند اعتمادسازی فعالان به بازار محسوب می‌شود.

  توضیحات بیشتر درباره بازار سرمایه

  بازار سرمایه یکی از ارکان مهم اقتصاد در جامعه است که از آن به عنوان دماسنج اقتصاد یاد می شود. شما تا به حال تا چه حد با این بازار آشنایی داشتید؟ آیا در این بازار سرمایه گذاری کرده اید؟ 

  طبقه بندی بازارها بر اساس سررسید تعهدات مالی:

  الف ) بازار پول: بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند. درباره بازار پول این صفحه را بخوانید

  ب ) بازار سرمایه: برپایه طبقه‌بندی بازار مالی با نگرش به سررسید دارایی‌ها، بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطلاق می‌شود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پس‌اندازی و تأمین نیازهای سرمایه‌گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است.

  مهمترین کارکرد بازارهای مالی شامل بازارهای پول، سرمایه و بیمه در اقتصاد ملی، تجهیز منابع پس اندازی و هدایت آن به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی است، ضمن آنکه تعیین قیمت وجوه و سرمایه، انتشار و تحلیل اطلاعات و توزیع ریسک اقتصادی نیز اغلب در شمار کارکردهای این بازارهاست.

  بازارسرمایه

  در بازار سرمایه اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال به فروش می رسد. با در نظر گرفتن این واقعیت که پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای رشد اقتصاد حیاتی هستند، بازار سرمایه پلی است که پس‌انداز واحدهای اقتصادی دارای مازاد را به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند انتقال می‌دهد.

  بنابراین بازار سرمایه، واحدهای پس‌اندازی و سرمایه‌گذاران را با یکدیگر ارتباط می‌دهد. از طرف دیگر سازوکارهای تعبیه شده در این بازار از طریق رشد حجم پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، رشد اقتصادی را تسریع می‌کنند. استفاده از بازار سرمایه برای تأمین مالی مخارج دولت نیز از جمله قدیمی‌ترین و متداولترین شکل مبادلات مالی است.

  اتکای دولت‌ها به بازار سرمایه در اغلب اقتصادهای مدرن نه تنها از این جهت مهم است که دولت‌ها غالباً اوراق بدهی منتشر می‌کنند تا بخش عمده هزینه‌های خود را تأمین مالی نمایند، بلکه استقراض دولت غالباً حجم عظیمی از کل وجوه عرضه شده در بازار توسط وام‌دهندگان را جذب می‌کند.

  ابزارهای بازار سرمایه

  الف – ابزارهای تأمین مالی دراز مدت

  سهام: سهام صرف‌نظر از شکل آن، نشان‌دهنده منافع مالک در شرکت است و از آن‌جاکه طلب و ادعای سهامداران در مورد دارایی‌های شرکت در مرحله آخر تمام طلب‌ها قرار دارد، منافع سهام به عنوان "منفعت باقیمانده" شناخته می‌شود. درباره سهام سوالی دارید؟ اینجا بخوانید

  سهام عادی: سهام عادی نوعی ابزار سرمایه‌گذاری است که نشانگر مالکیت دارنده آن در یک شرکت سهامی است و به دو دسته سهام با نام و سهام بی‌نام تقسیم می‌شود.

  سهام ممتاز: سهام ممتاز نوعی اوراق بهادار است که دارنده آن نسبت به درآمدها و دارایی‌های شرکت، حق یا ادعای محدود و معینی دارد. این سهام زمانی منتشر می‌شود که هزینه سهام عادی بالاتر باشد.

  مطلب مرتبط: سهام ممتاز و عادی چیست؟

  اوراق قرضه: اوراق قرضه اسنادی هستند که به موجب آن‌ها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کند و در سررسید، اصل مبلغ را بازپرداخت کند.

  اوراق مشارکت: اوراقی است که سود علی الحساب دارد و صادر کننده اوراق متعهد می شود اصل پول و سود قطعی را در تاریخ معین پرداخت کند.

  ب – ابزارهای ویژه مدیریت خطر

  علاوه برکارکرد تأمین مالی واحدهای اقتصادی دارای کسری، مقابله با ریسک همراه با سرمایه‌گذاری و به ویژه ریسک ناشی از نوسان‌های قیمتی از دیگر کارکردهای مهم بازار سرمایه است. این کارکرد بازار سرمایه، از طریق به‌کارگیری ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتق انجام می‌شود.

  اطلاق مشتق به این ابزارها به آن دلیل است که ارزش این ابزارها براساس، ارزش اوراق یا دارایی‌های دیگر تعیین می‌شود و در واقع مشتق از دارایی‌های دیگر است. معامله‌گران این ابزارها، برآنند که با پذیرش هزینه‌ای اندک، از ریسک زیاد نوسان قیمت اجتناب کرده و آن را به سایر سرمایه‌گذاران منتقل کنند.

  مهمترین ابزارهای مشتق بازار سرمایه عبارتند از:

  قراردادهای اختیار معامله: اختیار معامله قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد.

  بنابراین براساس این قرارداد، دو طرف توافق می‌کنند که در آینده معامله‌ای انجام دهند. در این معامله خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می‌آورد.

  از طرف دیگر، فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، براساس مفاد قرارداد، آماده فروش دارایی مذکور است. چنان‌که از تعریف قرارداد اختیار معامله پیداست، دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف‌نظر وی از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق، پرداخته است از دست می‌دهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است. قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

  الف - قرارداد اختیار خرید

  دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی – به قیمت توافقی– در دوره زمانی معینی بخرد.

  ب - قرارداد اختیار فروش

  این قرارداد به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد. درحالی‌که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

  قراردادهای آتی: تمامی انواع کالا را می­توان هر روز در بازار آنی (نقد) دادوستد کرد. در این بازارها، خریدار و فروشنده برای تحویل آتی کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا، با یکدیگر به توافق می‌رسند. وقتی قیمت آتی دادوستد، نوسان داشته باشد، معامله‌گران با ریسک (خطر) روبرو خواهند بود؛ زیرا ارزش موجودی آن‌ها ممکن است به‌طور چشمگیری تغییر یابد. برای ایمن شدن در برابر تغییرات ناگهانی قیمت، خریداران و فروشندگان می‌توانند به بازار تحویل آتی روی آورند که در آن قراردادهای تحویل آتی برای تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با یک قیمت مشخص در یک زمان معین تنظیم می‌شود.

  براساس این قرارداد، خریدار متعهد می‌شود که مقدار مشخصی از یک کالا را در تاریخ معین با قیمت معینی از فروشنده تحویل بگیرد و فروشنده متعهد می‌شود که کالای مورد نظر را براساس مفاد قرارداد در همان تاریخ و با همان قیمت به خریدار تحویل دهد. در سررسید قرارداد تحویل آتی، فروشنده با دریافت قیمت، کالای موضوع قرارداد را به خریدار تحویل می‌دهد و تسویه انجام می‌شود. به عبارت دیگر، تسویه قراردادهای آتی به صورت تحویل فیزیکی کالا است.
• بازار نزولی چیست؟

  تعریف بازار نزولی چیست؟

  
  بازار نزولی به بازاری گفته می‌شود که در آن شرایط بازار موجب می‌شود قیمت اوراق بهادار به‌طور مدام و روزانه کاهش یابد و بدبینی فراگیری باعث شکل‌گیری احساس منفی همگان نسبت به آینده و دشواری حفظ شرایط فعلی بازار شود. در چنین شرایطی سرمایه گذاران کاهش قیمت ها و زیان در بازار نزولی را پیش‌بینی می‌کنند و می‌دانند روند فروش هر چه بیشتر دارایی ها ادامه پیدا خواهد کرد، بنابراین فقط بدبینی است که روزبه‌روز بیشتر می‌شود. گرچه آمار و ارقام برای بازارهای مختلف متفاوت است اما معمولاً یک کاهش ۲۰ درصدی یا بیشتر در شاخص بورس های شناخته‌شده‌ای نظیر داو جونز یا S&P در طول یک بازه زمانی حداقل دو ماهه به عنوان نشانه‌ای برای رکود در بازار و شکل‌گیری بازاری نزولی به‌حساب می‌آید.
  
  توضیحاتی در مورد بازار نزولی

  
  یک بازار نزولی نباید با فرآیند صلاح یا تعدیل بازار که یک روند مقطعی با مدت زمان کمتر از دو ماه است، اشتباه گرفته شود. اگرچه فرآیند اصلاح بازار اغلب امکان بسیار خوبی را برای سرمایه گذاران فراهم می‌کند تا در بهترین نقاط ممکن وارد بازار شوند، اما در بازارهای نزولی به‌ندرت نقاط ورود خوبی برای سرمایه گذاران فراهم می‌شود، چون در این بازارها زمان‌بندی دقیق برای شناسایی و پیش‌بینی کف قیمت کار دشواری است. سرمایه گذاری در شرایط رکودی می‌تواند بسیار خطرناک باشد زیرا برای یک سرمایه گذار دشوار خواهد بود تا سودهای فوق‌العاده‌ای در دوره رکود بازار از آن خود کند.
  
  

• بازار نقدی چیست؟

  تعریف بازار نقدی چیست؟

  
  بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادر ایجاد شده است، بازار نقدی گفته می‌شود. در بازار نقدی، مبادله کالاها و پول بین فروشنده و خریدار در زمان حال صورت می‌گیرد، چنان‌که این امر در مقابل بازار آتی قرار دارد که در آن چنین مبادلاتی در تاریخ مشخصی در آینده رخ می‌دهد. بازار نقدی همچنین به‌عنوان بازار نقطه‌ای شناخته می‌شود، زیرا معاملات “در یک نقطه از زمان” انجام می‌شود.
  
  توضیحاتی در مورد بازار نقدی

  
  معاملات بازار نقـدی می‌تواند در یک بازار بورس یا فرابوس انجام گیرد. در مقابل، معاملات مربوط به قراردادهای آتی در بورسهای جداگانه‌ای مخصوص قراردادهای آتی و مشتقه معامله می‌شوند. برای یک کالای خاص، قیمت بازار نقدی آن معمولاً کمتر از قیمت بازار آتی است. این بدان خاطر است که هزینه های حمل و نقل، انبار و بیمه، در نگه داشتن کالا تا زمانی که موعد تحویل فرا برسد، لحاظ می‌شود.

• بازار های بورس بین المللی چگونه شکل گرفتند؟
  بورس و بورس بازی از زمان های دور مورد توجه سرمایه داران و تاجران بوده است. در این بین تبادلات ارزی با سابقه ای به اندازه تاریخچه اختراع پول برای خود پیشینه معاملاتی دارد. از سال ۱۸۷۶ تا جنگ جهانی اول پایه ارزش هر ارز، بر مبنای پشتوانه طلا باعث ثبات نسبی ارزها در مقابل یکدیگر بود قبل از این تاریخ دولت ها و کشورها همیشه سعی در تضعیف ارز خود را داشتند و این مساله عموما منجر به تورم و ناکارآمدی اقتصاد ها می شد. پس از جنگ جهانی دوم (۱۹۴۴) توافقنامه ای با نام برتن وودز (Bretton Woods) ایجاد شد که بر مبنای آن کشورهای امضا کننده متعهد شدند ارزش پول خود را در ارزش ثابتی در برابر دلار نگه داری کنند و نرخ مرجع دلار نیز، ۳۵ دلار برای هر اُنس طلا تعیین گردید. در این توافقنامه هیچ کشوری مجاز نبود به خاطر منافع تجاری ارزش ارز خود را بیش از ۱۰ درصد در مقابل سایر ارزها کاهش دهد. این سیستم که برای ایجاد ثبات پولی بین المللی ایجاد شده بود با کاستی ها، نابسامانی ها و جلوگیری از به جریان افتادن سرمایه ها همراه بود. سرانجام در سال ۱۹۷۱ توافقنامه برتن وودز باطل گردید و از سال ۱۹۷۳ ارزش ارزهای کشورهای مهم صنعتی در بازارهای بین المللی شناور اعلام شد. در ابتدا، آزاد سازی ارزش ارزها بعد از سال ۱۹۷۳ اغلب روند کند تغییرات قیمت در بین ارزها را به دنبال داشت ولی آزادسازی کمک شایانی به ارزش گذاری ارزها بر مبنای عرضه و تقاضای بازارهای بین المللی انجام داد. به مرور با کاهش مقررات، آزاد شدن بازار و فعالیت بازیگران در بازارهای مالی جهانی، کاراترین بازاری که تا به حال بشر به خود دیده به وجود آمد. امروزه دولت ها، بانک ها، شرکت های تجاری، سوداگران و مردم عادی پنج گروه عمده شرکت کنندگان بازار تبادلات ارزی هستند و در این بین از دهه ۱۹۹۰ به این سو با پیشرفت تکنولوژی و وسایل ارتباط جمعی روند نظارت بر بازارهای جهانی، اجرای سفارش ها، تحلیل فرصت های مالی و گسترش این بازار سرعتی بیش از پیش پیدا کرده است. تعداد زیاد بازیگران بورس های بین المللی ارز باعث بالا رفتن حجم معاملات در بازار شده است. امروزه حجم معاملات بورس های تبادلات ارزی به بیش از ۱٫۶ تریلیون دلار در روز می رسد.
• بازار پول (Money market) چیست؟
  بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد.

  تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند. دلیل عمده نیاز واحدهای اقتصادی به بازار پول، عدم همزمانی دریافت پول و انجام مخارج است.

  هر چند این امکان برای واحدهای اقتصادی وجود دارد که مستقل از دریافت وجوه نقدی، برای انجام مخارج برنامه‌ریزی شده خود، منابع پولی نگهداری کنند. اما این امر متضمن هزینه‌ای به شکل نرخ بهره است و بنگاه‌های اقتصادی با هدف حداقل کردن این هزینه، تلاش می‌کنند که کمترین منابع مالی ممکن را برای انجام دادوستدهای روزانه نگهداری کنند. برای این منظور، آن‌ها ترکیبی از منابع نقد و ابزارهای مالی بازار پول با ویژگی نقدینگی بالا و هزینه و ریسک به نسبت اندک را مورد استفاده قرار خواهند داد.

  بازار پول یک بازار سازمان یافته نیست. به عبارت دیگر محل جغرافیایی خاصی برای بازار پول در نظر گرفته نمی‌شود و به طور کلی بانک‌ها، مؤسسات اعتباری غیربانکی و سایر مکان‌هایی که دادوستد ابزارهای مالی بازار پول در آن انجام می‌شود، تشکیل‌دهنده بازار پول هستند.

  مشارکت کنندگان در بازار پول، افراد یا واحدهای دارای مازاد نقدینگی هستند که به عنوان پس اندازکننده از طریق مستقیم یا غیر مستقیم منابع خود را با سررسیدهای کوتاه مدت در اختیار واحدهای نیازمند منابع مالی قرار می دهند. به عبارتی، مهمترین رسالت بازار پول ایجاد تسهیلات برای واحدهای اقتصادی به منظور تأمین نقدینگی- به معنای کوتاه مدت آن- و نیز تأمین سرمایه در گردش است.

  ابزارهای بازار پول
  اسناد خزانه : اسناد خزانه، اوراق بهادار کوتاه مدتی هستند که توسط دولت منتشر می‌شوند و سررسید آن‌ها به‌طور معمول سه ماه، شش ماه و یک‌سال است. این اسناد هنگام فروش به صورت تنزیل شده (به مبلغی کمتر از مبلغ اسمی) به فروش می‌رسند و در تاریخ سررسید، دارنده آن مبلغ اسمی سند را دریافت می‌کند. پس در ردیف ابزارهای تنزیل شده بازار پول قرار می‌گیرند.

  انتشار و بازخرید این اوراق توسط بانک مرکزی و به نمایندگی از دولت انجام می‌شود. مهمترین ویژگی اسناد خزانه، ریسک اندک آن است. سرمایه‌گذاری که وجوه خود را در اسناد خزانه سرمایه‌گذاری می‌کند مایل به پذیرش کمترین ریسک ممکن است. به همین دلیل این اسناد از بازده نسبتاً پایینی برخوردارند. اسناد خزانه عمدتاً توسط مؤسسات سرمایه‌گذاری که به‌دنبال سرمایه‌گذاری موقت در مکانی مطمئن هستند، خریداری می‌شود.

  پذیرش بانکی : پذیرش بانکی که دستور پرداخت مبلغ معینی به حامل آن در تاریخ معینی است، از جمله قدیمی‌ترین و کوچکترین (از نظر حجم و مبلغ) ابزارهای بازار پول به شمار می‌رود. اگر چه این ابزار مالی از قرن دوازدهم مورد استفاده واقع شده است، اما تا سال‌های دهه شصت که حجم تجارت بین‌الملل افزایش فوق‌العاده‌ای یافت، یک ابزار مهم در بازار پول به شمار نمی‌رفت.

  در هر حال این ابزار به منظور تأمین مالی کالاهایی که هنوز از فروشنده به خریدار منتقل نشده است مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدین‌ترتیب که این اوراق توسط یک مؤسسه تجاری و در وجه یک بانک تجاری خصوصی کشیده می‌شود و وقتی که بانک مزبور آن را مهر نماید (یعنی بپذیرد) به عنوان یک پذیرش بانکی شناخته می‌شود.

  به عنوان مثال، فرض کنید که شرکت "الف" در ایران می‌خواهد کالایی را از شرکت "ب" در ژاپن خریداری نماید. شرکت ژاپنی از آن‌جا که شناختی نسبت به شرکت ایرانی طرف قرارداد خود ندارد، لذا تمایلی به ارسال کالا پیش از دریافت پول نخواهد داشت. از طرف دیگر، شرکت ایرانی نیز تمایلی به پرداخت پول قبل از دریافت کالا را ندارد.

  در چنین شرایطی، این شرکت تجاری می‌تواند با انتشار اوراق پذیرش بانکی موجبات تحقق معامله را فراهم سازد. اگر چه پذیرش بانکی، در ابتدا به منظور تأمین مالی محموله کالای انتقال یافته در سطح بین‌الملل مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما امروزه از این ابزار به منظور تأمین مالی محموله کالاهای داخلی، ذخیره‌سازی اقلام اصلی کالاهای داخلی و خارجی قابل‌عرضه در بازار و تهیه اعتبار به منظور مبادله دلار برای بانک‌های کشورهای معین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. پذیرش بانکی منافع مستقیمی برای بانک‌ها نیز ایجاد می‌کند. به این ترتیب که بانک بدون استفاده از ظرفیت‌های خلق اعتباری‌اش، قادر به حمایت از نیازهای اعتباری مشتریان خود خواهد بود.

  پذیرش بانکی از بازار ثانویه بسیار مناسبی برخوردار است، که دلالان، بانک‌های مرکزی خارجی و بانک‌های داخلی از مهمترین فعالان آن هستند.

  اوراق تجاری : نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت – با سررسید 270 روز یا کمتر – است که توسط شرکت‌های مالی و مؤسسات غیرمالی منتشر می‌شود. اوراق تجاری برای شرکت‌هایی که در کوتاه مدت به وجه نقد نیاز دارند، ابزار مالی مؤثری محسوب می‌شود. همچنین این اوراق می‌توانند به عنوان راهکار تأمین مالی میان مدت و حتی دراز مدت نیز مورد استفاده قرار گیرند.

  در این حالت، شرکت، اوراق تجاری جدید را به قصد پرداخت بدهی‌های سررسید شده قبلی خود منتشر می‌کند. البته در سال‌های اخیر بازار اوراق تجاری به طور فزاینده توسط بانک‌های تجاری به عنوان منبع وجوه قابل استقراض مورد استفاده قرار گرفته است.

  اوراق تجاری بدون پشتوانه هستند و معمولاً بازپرداخت آن‌ها به وسیله دارایی خاصی تضمین نمی‌شود. هر چند که بنگاه‌های فروشنده این اوراق، می‌بایست دارای خطوط پشتیابی کننده از طرف بانک‌های تجاری باشند. در اکثر کشورها دسترسی به این بازار قانونمند است و تنها بنگاه‌هایی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده و از حداقل سرمایه تعیین شده‌ای برخوردار باشند، می‌توانند به انتشار اوراق تجاری اقدام کنند. اوراق تجاری همانند اسناد خزانه، به صورت تنزیل شده به فروش می‌رسند و بازده آن‌ها به روش نرخ تنزیل محاسبه می‌شود.

  اوراق تجاری بر خلاف اسناد خزانه، بازار دست دوم قابل‌توجهی ندارند و این عامل باعث کاهش قدرت نقدشوندگی آن شده است. این اوراق به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند:

  دسته اول، اوراقی هستند که توسط شرکت‌های بزرگ و معتبر منتشر می‌شوند. که به‌طور مستقیم و بدون نیاز به کارگزاران و معامله‌گران به خریداران ابزارهای مالی فروخته می‌شوند.

  دسته دوم، که توسط شرکت‌های کوچکتر اما خوشنام و معتبر منتشر می‌شوند و از طریق معامله‌گران و کارگزاران به مشتریان فروخته می‌شوند. نرخ بهره این دسته از اوراق معمولاً بیشتر از اوراق منتشر شده توسط شرکت‌های بزرگ است که علت آن ریسک بیشتر و همچنین وجود هزینه‌های دادوستد توسط معامله‌گران است.

  انتشار اوراق تجاری به طور معمول توسط یک فروشنده خاص، برای مثال شعبه یک بانک تجاری، انجام می‌شود و بازخرید آن هم اغلب به عهده فروشنده است.

  اوراق تجاری مزیت‌های عمده‌ای برای فروشندگان و خریداران به همراه دارند و به همین دلیل بازار آن در سال‌های اخیر رشد سریعی را شاهد بوده است. امتیاز مهم این اوراق برای فروشندگان، کمتر بودن هزینه آن نسبت به استقراض از بانک‌های تجاری است. همچنین اوراق تجاری به دلیل بازده بالاتر نسبت به اسناد خزانه و همچنین هم‌خوانی سررسید آن با نیازهای سرمایه‌گذاران، از جذابیت خاصی برای مشتریان برخوردار است.

  بزرگترین بازار اوراق تجاری در جهان مربوط به ایالات متحده آمریکا است. به طوری که حجم دادوستد در آن نزدیک به 80 درصد مبادلات جهان را تشکیل می‌دهد. پس از آن، بازار کشورهای اروپایی قرار دارند که به رغم جوان بودن، طی سال‌های اخیر رشد قابل‌ملاحظه‌ای داشته‌اند.

  گواهی سپرده: گواهی سپرده جوانترین و در عین حال از مهمترین ابزارهای بازار پول به شمار می‌رود. این گواهی‌ از اوایل دهه 1960 میلادی مطرح شد و به دلیل انعطاف‌پذیری، تنوع و بازار دست دوم سازمان یافته، به سرعت گسترش یافت. به‌گونه‌ای‌که هم ‌اکنون از مهمترین منابع تأمین مالی بانک‌های تجاری و همچنین از اجزا مهم پرتفوی سرمایه‌گذاران به شمار می‌رود.

  گواهی سپرده، سندی است که توسط یک مؤسسه سپرده‌پذیر – به‌طور معمول یک بانک – در قبال مبلغ مشخصی پول که نزد آن سپرده شده، منتشر می‌شود. این گواهی دارای سررسید و همچنین نرخ بهره معین است. این نوع سرمایه‌گذاری در واقع دو مزیت عمده دارد، نخست این‌که سرمایه‌گذار می‌تواند به دقت بازده پول خود را محاسبه کند. دوم، زمان سررسید اصل و بهره گواهی نیز مشخص است.

  در یک دسته‌بندی کلی، گواهی‌های سپرده به دو بخش قابل انتقال و غیرقابل انتقال تقسیم می‌شوند. دارنده گواهی سپرده قابل‌معامله می‌تواند آن را قبل از تاریخ سررسید در بازار دست دوم به فروش برساند. به همین دلیل این گواهی‌ها از نقد شوندگی بالایی برخوردار هستند، زیرا دارنده آن در صورت نیاز به پول نقد می‌تواند آن را در بازار دست دوم به فروش برساند. اما گواهی‌های غیرقابل مبادله، قابل فروش مجدد نیستند و دارندگان آن در صورت نیاز به وجه نقد تنها می‌توانند به مؤسسه سپرده‌پذیر مراجعه و با تحمل جریمه در نظر گرفته شده، سپرده خود را از مؤسسه خارج کنند.

  حداقل دوره سررسید گواهی‌های سپرده هفت روز و حداکثر آن نامحدود است. اما در عمل بیشتر گواهی‌های سپرده با سررسید کمتر از یک‌سال منتشر می‌شوند و در بین آن‌ها، گواهی‌های سه ماهه و شش ماهه از عمومیت بیشتری برخوردارند. گواهی‌های سپرده قابل‌معامله براساس ارزش اسمی به دو دسته گواهی‌های بزرگ و گواهی‌های کوچک تقسیم می‌شوند.

  برای نمونه در آمریکا ارزش اسمی گواهی سپرده­ی بزرگ بیشتر از یک میلیون دلار و ارزش اسمی گواهی سپرده کوچک کمتر از یک میلیون دلار است. گواهی‌های سپرده بزرگ اغلب به وسیله بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران نهادی (مؤسسات سرمایه‌گذاری) و صندوق‌های بازار پول خریداری می‌شوند، در حالی که اغلب مشتریان گواهی‌های سپرده کوچک، اشخاص هستند. همچنین نرخ بهره گواهی سپرده کوچک، کمتر از گواهی سپرده بزرگ است.

  به طور معمول گواهی سپرده قابل‌معامله، براساس بازار در نظر گرفته شده برای فروش، به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. نوع داخلی این گواهی‌ها برای فروش در داخل کشور و نوع خارجی آن برای فروش در کشورهای دیگر به صورت ارزی منتشر می‌شوند. گواهی‌های سپرده ارزی خود به دو دسته بانکی و یورو تقسیم می‌شوند که این امر به دلیل اهمیت و جایگاه بازار ایالات متحده آمریکا و اروپا در بازار پول جهان است.

  گواهی‌های سپرده ارزی که به قصد فروش در آمریکا منتشر می‌شوند به نام گواهی‌های سپرده بانکی و گواهی‌های سپرده‌ای که برای فروش در اروپا منتشر می‌شوند به گواهی‌های سپرده یورو معروفند. بدیهی است که این گواهی‌ها برای فروش در مناطق دیگر جهان نیز منتشر می‌شوند که به دلیل اهمیت کمتر، نام استانداردی برای آن‌ها وجود ندارد. همچنین نوع دیگری از گواهی‌های سپرده وجود دارند که توسط مؤسسات اعتباری غیربانکی منتشر می‌شوند و به نام گواهی‌های سپرده اعتباری معروف هستند.

  نهادهای بازار پول
  بانک مرکزی و دیگر واسطه‌های مالی بانکی از قبیل، بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی از مهمترین نهادهای بازار پول به شمار می‌آیند. در کنار این واسطه‌های مالی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاران و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران نیز نقش مهمی در این بازار ایفا می‌کنند.
• بازار کاذب چیست؟

  تعریف بازار کاذب چیست؟

  
  بازار کاذب بازاری است که در آن قیمت ها تحت تأثیر اطلاعات غلط مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند و از معامله و مذاکرات کارآمد برای تعیین قیمت ها جلوگیری می‌شود. این نوع از بازارها اغلب به وسیله نوسانات بازار خدشه‌دار می‌گردند زیرا ارزش حقیقی بازار به وسیله اطلاعات غلط گم می‌شود.
  
  توضیحاتی در مورد بازار کاذب

  
  زمانی که سرمایه گذاران از اطلاعات نادرست برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند، به شکل غیرمعقولی عمل کرده و نسبت به اخبار یا واکنش زیاد از حد یا واکنش کم نشان می‌دهند. تصمیم‌گیری‌های نامعقولی که به وسیله سرمایه گذاران گرفته می‌شود باعث انحراف بازار می‌شود و ارزش حقیقی اوراق بهادار به شکل درستی نمایش داده نمی‌شود.

• بازار کارا ضعیف چیست؟

  تعریف بازار کارا ضعیف چیست؟

  
  بازار کارا ضعیف یکی از انواع درجات فرضیه بازار کارا است که ادعا می‌کند همه قیمت های گذشته یک سهم در ارزش روز آن منعکس می‌شوند. به همین خاطر، تحلیل تکنیکال نمی‌تواند برای پیش‌بینی و شکست بازار مورد استفاده قرار بگیرد.
  
  توضیحاتی در مورد بازار کارا ضعیف
  
  شکل ضعیف کارایی به شکل طبیعی از این ادعا که تحلیل بنیادی می‌تواند برای شناسایی سهامی که کمتر از قیمت واقعی ارزش گذاری شده یا بیش‌ازحد ارزش گذاری شده‌اند مورد استفاده قرار بگیرد، حمایت می‌کند. به همین خاطر، سرمایه گذاران باهوش که به دنبال شرکت‌های سودده هستند می‌توانند با تجزیه و تحلیل صورتحساب های مالی، به سود برسند .

• بازار کارا قوی چیست؟

  تعریف بازار کارا قوی چیست؟

  
  بازار کارا قوی ، قوی‌ترین نسخه از کارایی بازار است. این تعریف بیان می‌کند که همه اطلاعات موجود در یک بازار، چه عمومی و چه خصوصی، در قیمت گذاری سهام لحاظ شده‌اند. حتی رانت اطلاعاتی و گرفتن اطلاعات از فردی در داخل شرکت سهامی هم نمی‌تواند مزیتی برای سرمایه گذار ایجاد کند.
  
  توضیحاتی در مورد بازار کارای قوی

  
  این درجه از کارایی بازار نشان می‌دهد که سودهایی که از بازده عادی فراتر می‌روند، بدون توجه به میزان تحقیقات یا اطلاعاتی که سرمایه گذاران به آن دسترسی دارند، نمی‌توانند به وجود بیایند.

• بازار کارا نیمه قوی چیست؟

  تعریف بازار کارا نیمه قوی چیست؟

  
  بازار کارا نیمه قوی یک کلاس دیگر از فرضیه بازار کارا است که بیان می‌کند همه اطلاعات عمومی در قیمت کنونی سهام محاسبه و منظور شده است. به این معنی که هیچ‌کدام از تحلیل های تکنیکال و بنیادی نمی‌توانند برای به دست آوردن سود اضافی و غیرعادی مورد استفاده قرار گیرند.
  
  توضیحاتی در مورد بازار کارا نیمه قوی

  
  این کلاس از فرضیه بازار کارا پیشنهاد می‌دهد تنها اطلاعاتی که به‌صورت عمومی قابل‌دسترس نیست می‌تواند به سرمایه گذارانی که به دنبال کسب سودهای غیرعادی از سرمایه گذاری ها هستند، کمک نماید. همه اطلاعات دیگر در قیمت سهام لحاظ شده و بدون توجه به میزان تحلیل بنیادی و تکنیکال که شخص انجام می‌دهد، بازده های بالاتر از حد نرمال وجود نخواهند داشت.

• بازارهای سرمایه (Capital markets) و انواع آن کدامند؟
  بازارهای سرمایه یکی از ارکان اصلی تشکیل دهنده بازارهای مالی محسوب می شوند. در واقع بازار سرمایه پلی است که سرمایه های داخلی و خارجی را به واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی که به سرمایه نیازمند هستند وصل می نماید بنابراین بازار سرمایه، به عنوان کارویژه اصلی واحدهای سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر را با یکدیگر ارتباط می‌دهد. بازارهای سرمایه به خرید و فروش اوراق قرضه با سررسید (از سه ماه تا سی سال) و یا اوراق بهادار، دارایی‌های بدون سررسید اختصاص دارند و به محلی که این نوع معاملات انجام می شود تالار بورس گفته می شود.

  انواع بازارهای سرمایه

  بازارهای سرمایه به طور عمده به دو نوع تقسیم می شوند

  1. بازار سهام

  2. بازار اوراق قرضه یا بدهی.

  بازارهای سرمایه همچنین از لحاظ عملیاتی نیز به دو  قسم می باشند که عبارتند از: 

  بازار اولیه (primary market): بازاری است که در هنگام انتشار اوراق قرضه یا سهام شرکت ها به وجود می آید. بانک های سرمایه گذار خالق و به وجود آورنده بازارهای اولیه محسوب می شوند و اوراق بهادار را پیش از انتشار قیمت گذاری می کنند و سپس می فروشند.

  بازار ثانویه (secondary market): بازار ثانویه محل داد و ستد اوراق منتشر شده در بازار اولیه است. حجم معاملات در این بازار، نسبت به بازارهای اولیه بسیار بیشتر است. در این بازار تغییرات قیمت ها شکل می گیرد و اوراق بهادار، بارها و بارها داد و ستد می شوند.

  

  تقسیم بندی بازارهای سرمایه بر اساس کالاهای معاملاتی

  ۱.بورس اوراق بهادار:

  در این بازار، انواع اوراق بهادار معامله می شوند. نمونه این بازار، بورس اوراق بهادار تهران (TSE)، بورس وراق بهادار المان (Xetra) و بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) است.

  ۲.بورس فلزات:

  در این بازار انواع فلزات شناخته شده با مشخصات معین و با ابزارهای متنوع مالی معامله می شوند. بورس فلزات تهران در نیمه دوم سال ۱۳۸۲ افتتاح شد. معروفترین بازار فلزات دنیا، بورس فلزات لندن(LME) است که فلزاتی چون آهن، آلومینیوم و روی در آن داد و ستد می شود.

  ۳.بورس کالای کشاورزی:

  در این بازار انواع محصولات کشاورزی با ابزارهای جدید مالی، داد و ستد می شود. این بازار از قدیمی‌ترین بورس های دنیا محسوب می شود. بورس شیکاگو (CBOT) را می توان شاخص ترین نمونه این بازار عنوان کرد.

  نکات مهم در مورد بازارهای سرمایه

  ۱. تقسیم بندی کشور جهان با شاخص MSCI:

   در تحلیل بازارهای سرمایه یکی از مهمترین فاکتور ها شاخص MSCI می باشد چرا که در این شاخص، کشورها به ۴ نوع تقسیم شده و  هر قسمت از این کشورها ریسک ها و مزیت های خود را دارا می باشند و  بر این اساس هر کشور را می توان در شاخه وسطح خود مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد.

  ۲. شاخص های کلیدی:

  در تحلیل بازارهای سرمایه برخی از شاخص های بورس نقش کلیدی و پررنگ تری داشته چنانکه روند صعودی و نزولی انها نقش بسزایی در روند سایر شاخص های جهان دارد که به ترتیب عبارتند از شاخص بورس ( S&P 500 , DOW30) از امریکا، STOXX Europe 600 Index اروپا، DAX30 المان، FTSE 100 انگلیس و NIKKEI 225 ژاپن.
• بازارهای مالی (Financial Markets) چه هستند؟
  بازارهای مالی یکی از شاخص های اقتصادی مهم در جامعه می باشند که از آن به عنوان دماسنج اقتصاد یاد می شود. بازارهای مالی بازارهایی هستند که در ان افراد حقیقی و حقوقی می توانند به معامله سهام، اوراق قرضه، کالا و مشتقات مالی بپردازند. و قیمت کالا وسهام در این بازارها تابع عرضه و تقاضا می باشد. از دیگر ویژگی های این بازارها این است که هزینه معامله در بازارهای مالی به مراتب پایین تر از بازارهای فیزیکی می باشد.

  مزایای بازارهای مالی

  ۱. افزایش سرمایه در بازارهای مالی با استفاده از اهرم های مالی.

  ۲. کاهش ریسک سرمایه گذاری در صورت استفاده از ابزارهای مشتقه مانند اختیار معامله.

  ۳. هزینه اندک معاملات در بازارهای مالی نسبت به بازارهای فیزیکی.

  ۴. کشف قیمت کالا و سهام.

  ۵. شفافیت و کارامدی اقتصاد کشور.

  ۶. تامین مالی شرکت هایی که نیازمند سرمایه می باشند به شیوه ای قاعده مند و با سرعت بیشتر.

  ۷. افزایش سرعت حرکت نقدینگی یا گردش پول.

  چگونگی حرکت سرمایه در بازارهای مالی

  

  انواع بازارهای مالی از لحاظ دارایی

  ۱.بازارهای سرمایه(Capital markets)

  ۲.بازار پول(Money market):

  بازار پول بازاری است برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول (که سررسید کمتر از یکسال دارند) است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی نقدشوندگی بالا، کم بودن ریسک عدم پرداخت، ارزش اسمی زیاد هستند. ابزارهای بازار پول شامل اوراق قرضه دولتی (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده و اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر) است. از مهمترین نهادهای این بازار می‌توان به بانک مرکزی، واسطه‌های مالی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق‌های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها و معامله‌گران اشاره نمود.

  ۳.بازار کالا(Commodity market):

  یک بازار سازمان یافته است، که کالاهای مختلف مانند گندم، ذرت، شکر، قهوه، غلات و همچنین فلزات با ارزش در آن معامله می‌شوند. قسمت عمده معاملات در این بورس به منظور خرید، فروش و تحویل در آینده صورت می‌گیرد. از جمله این بازارها می‌توان به بازار تجارتی شیکاگو و بورس فلزات لندن اشاره نمود.

  ۴.بازار معاملات اتی(Futures market):

  بازار آینده یا معاملات آتی، یک مرکز مالی برای انجام قراردادهای آتی استاندارد می‌باشد، که توافق نامه‌ای است قانونی، دارای حد و مرز معین، برای خرید یا فروش یک کالای اقتصادی یا ابزار مالی، برای زمانی در آینده، با قیمتی توافق شده، هنگام انجام معاملات.

  ۵.بازار مشتقات(Derivatives market):

  برای مقابله با ریسک در بازارهای سرمایه، ابزار مشتقه از اواخر دهه هشتاد میلادی به وجود امده اند. و اطلاق مشتق به این ابزارها به ان دلیل است که ارزش این اوراق بر اساس ارزش اوراق و دارای دیگر تعیین می گردد. و معامله گران برانند که با پذیرش هزینه اندک، از ریسک نوسان زیاد قیمت اجتناب کرده و ان را به سایر سرمایه گذاران منتقل نمایند. در بازار مالی دنیا بیشتر سرمایه گذاران خرد از ابزارهای مشتقه مرتبط با سهام یا شاخص استفاده می نمایند تا بتوانند بازده معقولی کسب نمایند در حالی که صندوق های سرمایه گذاری از ابزار مشتقه جهت مدیریت ریسک دارایهای خود استفاده وسیعتری دارند. که سواپها، قراردادهای آتی، اختیار معامله (Options) و پیمان آتی از ابزارهای بازار مشتقات هستند.

  ۶.بازار تبادل ارزی یا فارکس(Foreign exchange market)

  ۷.بازار نقدی (Spot market)

  ۸.بازار بین‌الملی اینتربانک (Interbanks market)

  بازار بین بانکی در سیستم جهانی می باشد که در ان بانک و موسسات مالی معاملات ارزی را با یکدیگر انجام می دهند.

  انواع بازارهای مالی به لحاظ خدمات‌دهی

  ۱.بازار پول(Money market):

  بازاری است برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول که سررسید کمتر از یکسال دارند.

  ۲.بازارهای سرمایه(Capital markets):

  بازاری است که سهام و اوراق قرضه یا بدهی در ان معامله می گردد.

  ۳.بازار مشتقات(Derivatives market):

  بازاری است که سواپها، قراردادهای آتی، اختیار معامله (Options) و پیمان آتی در ان معامله می شوند.

  4.بازار خدمات مالی(Financial service market):

  بازار است که خدمات ان توسط بانک های تجاری ارائه می‌گردد و این خدمات شامل برداشت پول از ATM، کارت اعتباری، رتبه اعتباری، خدمات کارگزاری و سایر خدمات مالی می باشد.

  5.بازارهای سپرده گذاری(Depository markets):

  معمولا در این بازار فقط بانک‌ها حضور دارند که سپرده‌های افراد و شرکت دریافت کرده و به متقاضیان وام یا اعتبار پرداخت می نمایند.

  6.بازارهای غیر سپرده گذاری(Non-depository market):

  بازاری است که در ان واسطه مالی حضور دارند که صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری، شرکت‌های بیمه، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های کارگزاری در این بازارها فعالیت می کنند.
• بازده اضافی چیست؟

  تعریف بازده اضافی چیست؟

  
  بازده سرمایه گذاری اوراق بهادار یا پرتفوی‌ای که از یک معیار یا شاخص با سطح ریسک مشابه بهتر عمل می‌نماید و بیشتر می‌شود، بازده اضافی گفته می‌شود. این بازده به طور گسترده برای اندازه‌گیری ارزش افزوده ای که پرتفوی یا مدیر سرمایه گذاری ایجاد کرده، مورداستفاده قرار گرفته و یا توانایی مدیریت را در غلبه بر بازار رامی سنجند. نام دیگر بازده اضافی آلفا است.
  
  توضیحاتی در مورد بازده اضافی
  
  به طور مثال، فرض کنید که یک صندوق سرمایه گذاری مشترک با سرمایه زیاد دارای سطح یکسانی از ریسک (در اینجا بتا=۱) در مقایسه با شاخص بورس است. اگر صندوق بازده ۱۲% در یک سال تولید نماید و شاخص فقط ۷% رشد کند، این تفاوت ۵ درصدی به عنوان بازده اضافی، یا آلفای تولیدشده به‌وسیله مدیر صندوق در نظر گرفته می‌شود.
  منتقدین صندوق های سرمایه گذاری مشترک و سایر پرتفوی‌هایی که به صورت فعال مدیریت می‌شوند عقیده دارند که تولید بازده اضافی به صورت مداوم و در بلندمدت تقریباً غیرممکن است. به همین دلیل بیشتر مدیران صندوق های سرمایه گذاری در طول زمان عملکرد پایین‌تری نسبت به شاخص معیار دارند. این امر باعث محبوبیت فوق‌العاده صندوق های سرمایه گذاری در شاخص و صندوق های قابل معامله در بورس شده است.

• بازده چیست؟

  تعریف بازده چیست؟

  
  به سود یا زیان ناشی از سرمایه گذاری بـــازده گفته می‌شود. بازدهی مثبت، نشانگر سود است و بازدهی منفی زیان را نشان می دهد. برای مقایسه ی بهتر بین سرمایه گذاری های مختلف، بازده اغلب به صورت سالانه و درصدی از سرمایه گذاری اولیه گزارش می شود.
  نسبت های مالی زیادی برای بازدهی سرمایه گذاری ها، دارایی ها یا پروژه ها وجود دارند که در تحلیل بنیادی بسیار پر کاربرد هستند و تحلیلگران مالی با استفاده از این نسبت ها، آن دارایی یا سرمایه گذاری را ارزیابی می کنند.
  
  توضیحاتی در مورد بازده

  
  این اصطلاح به‌ظاهر ساده بدون بیان مقدماتش می‌تواند تا حدودی برای سرمایه گذاران گیج‌کننده باشد. اگر یک دارایی اعم از دارایی واقعی یا دارایی مالی را به قصد سرمایه گذاری بخرید، سود یا زیان ناشی از این سرمایه گذاری به‌عنوان بـازده شناخته می‌شود. بازده معمولاً از دو طریق ایجاد می‌شود. یک وجه نقدی است که مستقیماً از محل درآمد حاصل از سرمایه گذاری دریافت می‌کنید و دومی سود یا زیانی است که به علت تغییر قیمت آن دارایی نصیب شما می‌شود.
  فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ سهم شرکت فرضی قارون را خریده‌اید. در پایان سال مالی در مجمع عمومی سالیانه شرکت به هر سهم ۵۰ تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما سهم را در قیمت ۲۲۰ تومان خریده‌اید و حالا ۲۶۰ تومان شده است. بازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از : 9000={50+(220-260)}*1000
  در مورد اوراق بهاداری نظیر سهام که درآمد ثابت ندارند تفاوت‌هایی در مورد نحوه محاسبه بـازده با اوراق بهادار با درآمد ثابت نظیر اوراق مشارکت وجود دارد.
  قانون کلی این است که هرچه ریسک بیشتری بپذیرید، سود و زیان بالقوه شما هم بیشتر می‌شود.     

• بالانس یا تراز حساب (Balance) چیست؟
  زمانی که شما هیچ پوزیشن بازی نداشته باشید؛ بالانس حساب شما، مقدار پولی است که در حسابتان دارید. برای مثال اگر شما یک اکانت ۲۰۰۰ دلاری داشته باشید و هیچ پوزیشن بازی هم نداشته باشید، بالانس حساب شما ۲۰۰۰ دلار می باشد.
• بانی چیست؟

  شخص حقوقی است که نهاد واسط براي تأمين مالي وي در قالب عقود اسلامي، اقدام به انتشار اوراق اجاره مي‌نمايد.

• بتا چیست؟

  تعریف بتا چیست؟
  
  بتا معیاری از بی‌ثباتی، یا ریسک سیستماتیک اوراق بهادار یا سبد سهام در مقایسه با کل بازار است. بتـا در مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) استفاده می‌شود، مدلی که بازده پیش‌بینی‌شده یک دارایی را بر اساس بتای آن و بازده پیش‌بینی‌شده بازار محاسبه می‌کند.
  بتـا همچنین با عنوان «ضریب بتا» نیز شناخته می‌شود.
  
  توضیحاتی در مورد بتا
  
  بتـا با استفاده از تحلیل رگرسیون محاسبه می‌شود و شما می‌توانید به بتـا به شکل گرایش بازده اوراق بهادار برای پاسخ به نوسانات بازار نگاه کنید. بتای ۱ نشان می‌دهد که قیمت اوراق بهادار با نوسانات بازار حرکت خواهد کرد و کم‌وزیاد خواهد شد. بتای کمتر از ۱ یعنی قیمت اوراق بهادار نوسانات کمتری نسبت به بازار دارد. بتای بزرگ‌تر از ۱ به معنی این است که قیمت اوراق بهادار بی‌ثبات‌تر از بازار خواهد بود و بیشتر دچار نوسان می‌شود. به‌طور مثال، اگر بتای سهامی ۱٫۲ باشد، به‌صورت تئوری ۲۰% بی‌ثبات‌تر از بازار است.
  گفتنی است افزایش بتـا به معنی بیشتر شدن نوسانات بازده اوراق بهادار (سهام) و افزایش ریسک سرمایه گذاری است.

• بدهی بلندمدت چیست؟

  تعریف بدهی بلندمدت چیست؟
  
  بدهی بلندمدت شامل وام ها و تعهدات مالی است که بیش از یک سال به طول می‌انجامند. بدهی بلندمدت برای یک شرکت می‌تواند شامل هر تعهد مالی یا اجاره‌ای باشد که بعد از یک دوره ۱۲ ماهه مهلتشان سر می‌رسد. بدهی بلندمدت می‌تواند برای دولت‌ها هم قابل‌اعمال است، به عبارتی کشورها هم می‌توانند بدهی بلندمدت داشته باشند.
  از بدهی های بلندمدت می‌توان با نام وام بلندمدت نیز یاد کرد.
  
  توضیحاتی در مورد بدهی بلندمدت
  
  تعهدات مالی و اجاره‌ای که به آن بدهی های بلندمدت یا بدهی های ثابت می‌گویند، شامل اوراق قرضه یا اوراق مشارکت شرکتی یا اجاره‌نامه‌های بلندمدت است که در ترازنامه یک شرکت نوشته می‌شوند. اغلب بخشی از این بدهی های بلندمدت در طول یک سال پرداخت می‌شود که با عنوان بدهی های جاری طبقه‌بندی و در ترازنامه ثبت می‌شوند.
  در یک ترازنامه، بدهی های شرکت یا به عنوان بدهی های مالی و یا بدهی های عملیاتی دسته‌بندی می‌گردند. بدهی های مالی به بدهی هایی اشاره دارد که به سرمایه گذاران یا سهامداران مربوط می‌شود. این‌ها شامل اوراق مشارکت (قرضه) و سهام هستند. بدهی های عملیاتی به اجاره‌های بلندمدت یا تسویه نشده اشاره دارد که برای تهیه امکانات و خدمات برای شرکت به وجود می‌آیند. این‌ها هر چیزی از فضای ساختمانی اجاره شده و تجهیزات تا برنامه‌های بازنشستگی کارکنان را شامل می‌شود.
  اوراق قرضه یکی از رایج‌ترین انواع بدهی های بلندمدت به شمار می‌آید. شرکت ها ممکن است به دلایل مختلفی برای افزایش بودجه اقدام به توزیع اوراق قرضه کنند. فروش اوراق قرضه یک درآمد فوری به همراه دارد، اما شرکت در نهایت مجبور است آن را پرداخت کند.
  
  چرا بدهی های بلندمدت؟
  
  شرکت ها برای به دست آوردن سرمایه فوری از بدهی بلندمدت استفاده می‌کنند. به طور مثال، شرکت های نوپا نیازمند بودجه قابل‌توجهی برای پرداخت هزینه ها همچون هزینه های تحقیق و توسعه، بیمه، گواهی نامه و هزینه های مجوز، تجهیزات و تدارکات و تبلیغ و ارتقا هستند. همه کسب‌وکارها نیاز به تولید درآمد دارند و بدهی بلندمدت راه مؤثری برای داشتن درآمدی فوری برای تأمین مالی پروژه‌ها است.
  
  بدهی بلندمدت: سودمند یا زیان آور؟
  
  ازآنجایی‌که این نوع بدهی ها بزرگ هستند، پرداخت آن مدت‌ها زمان می‌برد. شرکت های با بدهی بلندمدت زیاد در پرداخت خود با سختی مواجه می‌شوند، چنانکه بیشتر سرمایه شان به پرداخت بهره اختصاص یافته و تخصیص پول به سایر بخش‌ها مشکل می‌شود. شرکت می‌تواند با بررسی نسبت بدهی به حقوق صاحب سهام تعیین کند که آیا بدهی بلندمدت زیادی ایجاد کرده یا نه . نسبت بدهی به حقوق صاحب سهام بالا به این معنی است که شرکت بیشتر سرمایه گذاری خود را با بدهی انجام می‌دهد. اگر این نسبت خیلی بالا باشد و شرکت نتواند به خاطر کاهش درآمد یا سایر مشکلات بدهی اش را پرداخت نماید، شرکت با ریسک ورشکستگی بالا روبرو می‌شود.
  
  نسبت بدهی به حقوق صاحب سهام بالا برای شرکت نسبت به رقبایش که ممکن است پول بیشتری داشته باشند، یک نقطه‌ضعف به‌حساب می‌آید. بسیاری از صنایع، شرکت ها را تشویق به استفاده از بدهی بلندمدت زیاد می‌کنند تا ریسک ها و هزینه های مربوط به ایجاد درآمد با ثبات را کاهش دهند. به‌طوری‌که حتی از استانداردی که مقدار بدهی بلندمدتی یک شرکت را معین می‌کند، فراتر می‌روند.
  امروزه بانک ها ترازنامه شرکت ها را دقیق‌تر بررسی می‌کنند و سطح بالایی از بدهی می‌تواند شرکت را از استفاده دوباره از بدهی منع کند. متعاقباً، بسیاری از شرکت ها در حال وفق دادن خود با این قانون هستند تا از جریمه شدن جلوگیری کنند، مثل برداشتن گام‌هایی جهت کاهش بدهی بلندمدتشان و تکیه بر منابع باثبات درآمد.
  نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام پایین نشان از آن دارد که شرکت در حال رشد یا پیشرفت است، چون بر بدهی و تلاش برای بازپرداخت اقساط وام تمرکز ندارند؛ اما شرکت باید همچنان نسبت خود را با نسبت سایر شرکت ها مقایسه کند، چون این کار به تعیین اهرم اقتصادی کمک می‌کند.
  
  همه‌چیز بدهی بلندمدت هم بد نیست و با یک نگاه منطقی می‌توان گفت بدهی بلندمدت برای هر شرکتی ضروری است. آن را به‌عنوان حساب اعتباری برای یک کسب‌وکار در نظر بگیرید: در کوتاه‌مدت، این حساب اعتباری به شرکت اجازه می‌دهد تا وقتی هنوز نوپاست در پروژه‌هایی که برای پیشرفت و موفقیت نیاز دارد، با هدف پرداخت بدهی در زمان رسیدن به سودآوری، سرمایه گذاری کند. بدون بدهی بلندمدت، بیشتر شرکت ها هیچ‌گاه نمی‌توانند از زمین بلند شوند؛ بنابراین استفاده از بدهی بلندمدت برای هر شرکتی لازم است، اما اینکه چه مقدار وام نیاز است نقش بزرگی در وضعیت فعلی و آینده شرکت دارد.

• بدون کوپن قابل تبدیل (Zero-Coupon Convertible) چیست؟
  بدون کوپن قابل تبدیل Zero-Coupon Convertible به ابزار با درآمد ثابتی گویند که ترکیبی از اوراق بدون کوپن و اوراق قابل تبدیل می‌باشند.

  این اوراق سود کوپن نداشته و تنها در سررسید سود انباشته و اصل پول پرداخته می‌شود. اوراق قرضه بدون کوپن به اوراق قرضه‌ای گویند که تا سررسید سود پرداختی در قالب کوپن نداشته و سود آن با توجه به تنزیل قیمت اسمی آن است.

  بدین صورت که در زمان انتشار قیمت آن کمتر از قیمت اسمی بوده و در سررسید قیمت اسمی آن پرداخت می‌شود و این تفاوت قیمت سود آن محسوب می‌شود. قیمت در زمان خرید ارزش فعلی آن بوده که با توجه به نرخ سود بازار تنزیل شده است. خاصیت قابل تبدیل آن بمعنای قابل تبدیل بودن آن به سهام عادی و با قیمت تعیین شده از قبل می‌باشد.

  از بعد بازده، اوراق بدون کوپن و اوراق قابل تبدیل تا حدی متضاد یکدیگر عمل می‌کنند. اوراق بدون کوپن بدلیل عدم پرداخت سود دوره‌ای بازده بیشتری نسبت به بقیه اوراق داشته و اوراق قابل تبدیل به دلیل مزایای قابل تبدیل بودن آن بازده کمتری نسبت به بقیه اوراق دارد. بدین دلیل بازده تقریبی این اوراق تقریبا نزدیک به بقیه اوراق قرضه می‌باشد.
• برگه زرد (Yellow sheet) چیست؟
  برگه زرد Yellow sheet تابلو اعلاناتی که در بازار بورس اوراق بهادار آمریکا قیمت‌های خرید و فروش سهام ارزان‌قیمت بازار را به روز رسانی کرده و اطلاع‌رسانی می‌کند.
• بهره مرکب چیست؟

  تعریف بهره مرکب چیست؟
  
  بهره مرکب، بهره ای است که بر اصل سرمایه اولیه و همچنین بر بهره انباشته شده از دوره های قبلی سپرده یا وام محاسبه می‌شود. بهره مرکب می‌تواند به‌عنوان “بهره بر سود” یا “سودِ سود” در نظر گرفته شود و باعث می‌شود تا سپرده یا وام با نرخ بیشتری از نرخ عادی رشد داشته باشد. چرا که در نرخ های عادی بهره یا سود فقط بر مقدار اصل سرمایه محاسبه می‌شود.
  نرخی که به بهره مرکب تعلق می‌گیرد به دوره تناوب ترکیب بستگی دارد. هرچه تعداد دوره های ترکیب بیشتر باشد، بهره مرکب هم بزرگ‌تر می‌شود. به همین خاطر، مقدار بهره مرکب که به یک وام یک میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق می‌گیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی است که به همان وام یک میلیون تومانی اما این بار با نرخ ۵% و به صورت شش ماهه تعلق می‌گیرد، اگرچه بازه زمانی هر دو در مجموع یک سال است. بهره‌مرکب به علت ماهیت ربوی آن، در اقتصاد و بانکداری اسلامی رد شده است و در کشور ما مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
  
  توضیحاتی در مورد بهره‌مرکب
  
  سرمایه گذاری اصل پول و هرگونه بهره تجمعی ناشی از آن برای بیش از یک دوره، مرکب کردن گفته می‌شود. مرکب کردن بهره یعنی دریافت بهره از محل بهره. نتیجه این کار بهره مرکب نامیده می‌شود. در بهره ساده، بهره دریافتی سرمایه گذاری نمی‌شود و بنابراین بهره‌ای که در هر دوره دریافت می‌شود، صرفاً از محل سرمایه گذاری اولیه است.
  اثر مرکب کردن در کوتاه‌مدت چندان زیاد نیست ولی با افزایش مدت سرمایه گذاری، سرمایه گذاری شما افزایش هنگفتی خواهد داشت. فرض کنید یکی از اجداد شما، مبلغ ناچیز ۱۰ ریالی را ۲۰۰ سال پیش و با نرخ بهره مرکب ۱۲ درصد سرمایه گذاری کرده بود. در این صورت حالا شما وارث چیزی در حدود ۶۹۷۵۹۶۸۸۷۲۰ ریال بودید. رقم قابل‌توجهی است.
  توجه داشته باشید که بهره ساده در هر سال برابر با ۱٫۲ ریال است و مجموع بهره های ساده طی ۲۰۰ سال مجموعاً ۲۴۰ ریال می‌شود. با مقایسه بهره ساده ۲۴۰ ریالی و بهره‌مرکب ۶۹۷۵۹۶۸۸۷۲۰ متوجه تفاوت بهره ساده و مرکب می‌شوید.
  
  برای محاسبه بهره مرکب از فرمول زیر استفاده می‌شود:
  بهره مرکب = [P (1 + i)n] – P
  
  = P [(1 + i)n – ۱]
  
  در اینجا:
  P= اصل سرمایه
  
  i= نرخ بهره اسمی سالیانه به شکل درصد
  
  n= تعداد دوره های ترکیب.
  
  به طور مثال: مقدار بهره مرکب یک مبلغ ۱۰۰۰۰ تومانی به صورت سالانه ۱۰% (i= 10%) برای ۱۰ سال (n= 10) به صورت زیر خواهد بود:
  [P (1 + i)n] – P = [10000(1+0.10)^10]-10000=25937.42-10000= 15937.42

• بهره ناخالص چیست؟

  تعریف بهره ناخالص چیست؟
  
  نرخ سود سالانه‌ای که به هر سرمایه گذاری، اوراق بهادار یا حساب سپرده قبل از مالیات یا کسر هر پول دیگری، پرداخت می‌شود بهره ناخالص گفته می‌شود. بهره ناخالـص سودی است که دارندگان اوراق قرضه از سرمایه گذاری خود دریافت می‌کنند که در معرض مالیات قرار خواهد داشت. این تعریف در برابر بهره خالص قرار دارد.
  
  توضیحاتی در مورد بهره خالص
  
  درصدی از سود باید برای سرمایه گذاری، اوراق بهادار یا سپرده به شکل کسری‌هایی چون مالیات، عوارض یا هزینه ها پرداخت شود. مثلاً، اگر شما ۳ میلیون تومان در حساب پس انداز خود با نرخ سود سالیانه ۲۰ درصد داشته باشید که به صورت سالانه محاسبه شده است، بهره ناخالص شما ۶۰۰۰۰۰ تومان خواهد بود. اگر شما ۱۵ درصد مالیات داشته باشید، بازده خالص ۵۱۰۰۰۰ تومان و مالیات ۹۰۰۰۰ تومان است.

• بهره چیست؟

  تعریف بهره چیست؟

  
  بهره پولی است که به عنوان امتیاز قرض دادن پول به شخص وام دهنده پرداخت می‌شود و معمولاً با یک نرخ سالیانه به صورت درصدی بیان می‌شود. بهره گاهی با نام‌هایی چون سود مشارکت نیز شناخته می‌شود و می‌تواند به سود حاصل از مشارکت فرد در پروژه‌ها یا سرمایه گذاری ها اشاره کند.
  
  توضیحاتی در مورد بهره
  
  دو نوع اصلی بهره وجود دارد که می‌تواند برای محاسبه بهـره وام مورداستفاده قرار گیرد: بهره ساده و بهره مرکب.
  بهـره ساده نرخ تعیین شده‌ای بر اساس اصل پول قرض داده شده است که قرض گیرنده باید برای جبران استفاده از پول، آن را بپردازد. بهـره مرکب سودی است هم بر اساس اصل پول و هم بر اساس سود پرداخت شده برای وام محاسبه و پرداخت می‌شود. در ایران فقط بهـره ساده مرسوم است و مورداستفاده قرار می‌گیرد اما در اکثر کشورها بـهره مرکب بیشتر استفاده می‌شود.
  بعضی از عواملی که در محاسبه نوع سود و نرخ بهـره وام دخیل هستند عبارت‌اند از: هزینه فرصت (هزینه عدم توانایی قرض دهنده در استفاده از پولی که قرض می‌دهند)، مقدار تورم مورد انتظار، ریسک نکول یا ناتوانی وام گیرنده در باز پرداخت وام، مدت زمانی که پول قرض داده می‌شود، احتمال مداخله دولت در نرخ سود و نقدینگی وام.
  
  قانون عدد ۷۲
  
  ممکن است شما با این پیشنهاد روبروی شوید که n ریال در جایی سرمایه گذاری کنید و بعد از x سال سرمایه شما دو برابر می‌شود. در این صورت احتمالاً کنجکاو می‌شوید که نرخ بهره این سرمایه گذاری چقدر است؟ یک راه سریع برای اینکه به صورت تقریبی نرخ بهـره را تخمین بزنید، استفاده از قانون ۷۲ است. مثلاً، اگر عدد ۷۲ را بر تعداد سال‌ها تقسیم کنید، نرخ سود تقریبی به دست می‌آید. برای مثال فرض کنید بانکی در تبلیغات خود این‌طور مدعی می‌شود که اصل سپرده شما را بعد از ۵ سال دو برابر می‌کند. در این صورت با تقسیم عدد ۷۲ بر عدد ۵ نرخ بهره ای که بانک پرداخت می‌کند مشخص می‌شود و این نرخ برابر با ۱۴٫۴ درصد است.
  توجه داشت باشید که قانون ۷۲ فقط در شرایطی به درستی عمل می‌کند که شرایط بهـره مرکب اعمال شود؛ یعنی هم اصل پول و سپرده شما سود دریافت کند و هم سودهای دریافتی مجدداً سرمایه گذاری شده و سود دریافت کنند.
  
  تاریخچه
  
  گرفتن بهره بابت قرض پول امروزه عادی شده است اما پیش‌ازاین چندان رایج و موردقبول نبود. چراکه نرم‌های اجتماعی از تمدن‌های خاورمیانه‌ای تا قرون وسطی به بهره وام به چشم نوعی گناه می‌نگریستند.
  این تردید اخلاقی دریافت بهـره از وام، در طول دوره رنسانس از میان برداشته شد. مردم شروع به قرض دادن پول برای رشد کسب‌وکارها در جهت اقدامی برای بهبود موقعیت خود کردند. بازارهای در حال رشد و پویایی نسبی اقتصاد وام ها را رایج‌تر کرد و سود حاصل از آن‌ها را قابل‌پذیرش‌تر. در طول همین زمان بود که پول به عنوان یک کالا در نظر گرفته شد و دریافت بهره در برابر هزینه فرصت قرض دادن آن با ارزش جلوه کرد.
  فیلسوفان سیاسی در سال‌های ۱۷۰۰ تا ۱۸۰۰ نظریه اقتصادی پشت پرده دریافت سود برای پول قرض داده شده را روشن کردند. نویسندگانی چون آدام اسمیت، فردریک باستیا و کارل منگر.
  ایران، سودان و پاکستان بهره را از سیستم مالی و بانکداری خود خارج کرده‌اند و باعث شدند تا وام دهنده ها به‌جای دریافت بهره از پولی که قرض داده بودند، در سود و ضرر آن شریک شوند. این روند در بانکداری اسلامی که از دریافت سود بر وام ها اجتناب می‌کند، در اواخر قرن ۲۰ رایج‌تر شد.

• بورس اوراق بهادار (Bond Market) چیست؟
  بازار اوراق قرضه (Bond Market) اوراق مشارکتی که اغلب از طرف دولت ها برای مشارکت مردم و جذب سرمایه های آنها برای طرح های سودآور جذب می شود. مانند اوراق مشارکت وزارت خانه ها در ایران.
• بورس های مبادلات ارزی (Foreign Exchange) چیست؟

  بازار تبادلات ارزی مبادلات ارز (Foreign Exchange) بازاری که در آن مانند بورس های فوق الذکر، ارزش گذاری پول ملی کشورها بر اساس عرضه و تقاضا در مقابل سایر ارزها سنجیده می شود. مانند نرخ برابری دلار به ریال یا یورو به دلار.

• بورس های کالایی (Commodity) چیست؟
  بازار سهام یا (Stock Market) بازاری است که معامله گران با سرمایه گذاری و خرید سهم یا سهامی از یک شرکت یا مجموعه ای از شرکت ها و کارخانه ها در سود و زیان تفاوت قیمت سهام آن بنگاه اقتصادی و یا در سود و زیان حاصل از فعالیت آن بنگاه شریک می شوند. نمونه این بورس، بورس اوراق بهادار تهران و سهام شرکت های داخل آن می باشد.
• بورس چیست؟
  بازار پولی که عمدتا توسط نظام بانکی یک کشور اداره می‌شود که مهمترین کارکرد آن تامین اعتبارات کوتاه مدت است و بازار سرمایه که کارکرد اصلی آن تامین مالی بلند مدت مورد نیاز در فعالیت‌های تولیدی و خدماتی مولد می‌باشد. بورس (Bourse) کلمه‌ای فرانسوی است که معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. بورس، نهاد سازمان یافته‌ای است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود و در کنار سایر موسسات و سازمانها، وظایف چندگانه‌ای را برعهده دارد. کارکردهای اساسی بورس مدیریت انتقال ریسک و توزیع آن، شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی و همچنین یکی از کارکردهای مهم آن جمع آوری سرمایه‌ها و پس اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز فعالیتهای اقتصادی است.
• تئوری جریان پولی چیست؟

  تعریف تئوری جریان پولی چیست؟
  
  تئوری جریان پولی توضیحی مربوط به اقتصاد کلان است که بیان می‌کند بانک ها چگونه برای فعالیت‌های تولیدی پول تولید می‌کنند، شرکت ها چگونه تولید را مدیریت می‌نمایند، کارگران چگونه در تولید و مصرف سهیم هستند و پول حاصل از این فعالیت‌ ها چگونه به بانک‌ ها باز می‌گردد.
  تئوری جریان پولی، یک نظریه پست کینزی است که بر اساس عقاید کارل مارکس درباره چرخه سرمایه M-C-M (پول- کالا- پول) شکل گرفته است.
  
  توضیحاتی در مورد تئوری جریان پولی
  
  تئوری جریان پولی در اوایل دهه ۵۰ میلادی و بیشتر به وسیله اقتصاددانان فرانسوی و ایتالیایی مثل برنارد اشمیت و آگوستو گرازیانی پایه‌گذاری شد و توسعه یافت. تئوری جریان بیان می‌کند که عرضه پول بر اساس تقاضای پول است.
  پول برای تأمین تولید، برای تجارت کالاها و خدمات و برای پس انداز و سرمایه گذاری مورد تقاضا است. تئوری جریان برعکس نظریه نئوکلاسیک اقتصاد که بر نقش افراد در اقتصاد تأکید دارد، به نقش بانک ها و شرکت ها اهمیت می‌دهد.

• تئوری قیمت گذاری آربیتراژ چیست؟

  تعریف تئوری قیمت گذاری آربیتراژ چیست؟
  
  تئوری قیمت گذاری آربیتراژ یک مدل قیمت گذاری دارایی بر پایه این ایده است که بازده یک سهم یا دارایی می‌تواند با استفاده از رابطه بین همان سهم یا دارایی و بسیاری از عوامل دیگر که معرف ریسک سیستماتیک هستند، پیش‌بینی شود. این تئوری که در سال ۱۹۷۶ توسط استفان راس طراحی شد، رابطه بین بازده های یک سبد سهام (پرتفوی) و بازده های دارایی های منفرد را از طریق یک ترکیب خطی از متغیرهای کلان اقتصادی پیش‌بینی می‌کند.
  
  توضیحاتی در مورد تئوری قیمت گذاری آربیتراژ
  
  تئوری قیمت گذاری آربیتراژ (APT) قیمت را زمانی که احتمال وجود یک قیمت گذاری اشتباه در دارایی ها وجود دارد، توصیف می‌کند و اغلب به عنوان جایگزینی برای مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) به شمار می‌آید، با این تفاوت که تئوری قیمت گذاری آربیتراژ الزامات و مفروضات قابل‌انعطاف‌تری دارد. درحالی‌که فرمول CAPM نیازمند بازده مورد انتظار بازار است، APT از بازده مورد انتظار دارایی های ریسکی و پاداش ریسک برخی عوامل کلان اقتصادی استفاده می‌کند.
  آربیتراژ کننده ها از مدل APT برای به دست آوردن سود از محل سهامی که اشتباه قیمت گذاری شده‌اند، بهره می‌برند. سهامی که به اشتباه قیمت گذاری شده سهامی است که قیمت جاری آن در بازار با قیمت تئوریکی که با استفاده از مدل قیمت گذاری آربیتراژ محاسبه‌شده، متفاوت است.
  در بازارهای خارجی که فعالان بازار بورس ابزارهای مالی فراوانی برای مدیریت ریسک و کسب بازده از فرصت‌های سرمایه گذاری دارند، آربیتراژ کننده ها با استفاده از ابزارهایی نظیر فروش استقراضی و تعهد خرید و فروش سهام و سایر دارایی ها، می‌توانند از فرصت‌هایی نظیر قیمت گذاری اشتباه (بالاتر یا پایین‌تر از ارزش واقعی) برای کسب بازده های بدون ریسک استفاده کنند.  

• تامین مالی جمعی چیست؟

  تامین مالی جمعی (Crowdfunding) یکی از شیوه‌های نوین تامین مالی است که در آن سرمایه مورد نیاز برای انجام یک پروژه یا برای فعالیت یک استارتاپ با جمع آوری مبالغ اندک از تعداد زیادی از افراد تامین می‌شود. تامین مالی جمعی معمولا به ۴ روش انجام می‌شود: مبتنی بر پاداش، مبتنی بر امور خیرخواهانه، مبتنی بر بدهی و مبتنی بر اوراق سرمایه‌ای.
  در موضوع تامین مالی جمعی، اقدامات قابل توجهی توسط شرکت فرابورس ایران صورت گرفته است و سامانه‌ای به همین نام نیز توسط این شرکت راه‌اندازی شده است.

• تامین مالی دوره الف (Round Financing) چیست؟
  تامین مالی دوره الف "A" Round Financing اولین دوره تامین مالی نهادهای کسب و کار بخصوص شرکت‌های Private Equity و Venture capital است.

  در تامین مالی دوره الف یا سری الف تامین مالی، افراد سرمایه‌گذار در شرکت‌های Private Equity معمولا این سرمایه‌گذاری را در قالب سهام ممتاز قابل تبدیل (Convertible preferred stock) انجام می‌دهند.

  تامین مالی سری اول معمولا پس از مرحله تامین مالی "تایید ایده" انجام می‌پذیرد که در آن مرحله موسسین با جمع‌آوری منابع اولیه قابلیت سرمایه‌گذاری در طرح یا شرکت را به اثبات رسانده‌اند.
• تامین مالی دوره تسویه (Wash-out Round) به معناثی چیست؟
  تامین مالی دوره تسویه Wash-out Round به دوره‌ای از تامین مالی شرکت‌های کوچک گویند که هنوز از نظر مالی ثبات کافی پیدا نکرده‌اند.

  در این دوره سهام مالکیت مالکان دوره‌های قبلی توسط تامین‌کنندگان مالی دوره جدید تقلیل میابد و در بسیاری از موارد سهام تامین‌کنندگان مالی دوره تسویه تا حدی افزایش میابد که کنترل مدیریتی شرکت را بدست می‌آورند.

  دستیانی به سهام مدیریتی بدین دلیل است که سرمایه‌گذاران قبلی نیاز مبرمی به تامین مالی داشته و عدم رویارویی با ورشکستگی داشته و در راستای آن حاضر به گذشت از واگذاری حقوق خود می‌باشند. تامین مالی دوره تسویه یکی از موقعیت‌های نادر موسسان برای عدم رویارویی با ورشکستگی مالی است.
• تامین مالی چیست؟

  تعریف تامین مالی چیست؟
  
  تامین مالی به فرآیند تامین بودجه یا منابع مالی مورد نیاز برای انجام فعالیت‌های تولیدی، تجاری، سرمایه‌گذاری و … گفته می‌شود. اشخاص و شرکت‌ها می‌توانند متناسب با وضعیت و اهداف خود، به روش‌های گوناگونی فرآیند تامین مالی را انجام دهند. از جمله رایج‌ترین روش‌های تامین مالی در ایران می‌توان به تامین مالی از طریق دریافت وام از بانک‌ها و موسسات مالی و تامین مالی با استفاده از ابزارها و روش‌های تعریف شده در بازار سرمایه اشاره کرد.
  تامین مالی یا Financing به روش های تهیه منابع مالی برای یک شرکت اشاره می‌کند تا از آن برای ادامه ی فعالیت‌ یا ایجاد رشد استفاده کند. نهادهای مالی و بانک ها در تلاش برای تأمین مالی هستند و در همین حین با فراهم کردن سرمایه برای کسب‌وکارها، مصرف‌کنندگان و سرمایه گذاران به آن‌ها کمک می‌کنند تا به اهدافشان دست یابند.
  
  روش‌های تأمین مالی
  
  تنوع گوناگونی از روش‌های تـامین مالی وجود دارد که افراد و کسب‌وکارها می‌توانند برای دریافت منابع مالی از آن‌ها استفاده کنند.
  و به دو شکل انجام می‌شوند:

  • تـامین مـالی از طریق استقراض
    
  • وام
    
  • وراق بدهی (اوراق مشارکت)
    
  • تامیـــن مالــی از طریق سرمایه
    
  • عرضه اولیه سهام (IPO) در بازار بورس
    
  • افزایش سرمایه از طریق آورده
    
    تــامین مالی از طریق بدهی یا استقراض معمولا هزینه ی کمتری برای شرکت دارد. البته در شرایطی که میزان بدهی زیاد باشد ریسک نکول افزایش پیدا می‌کند و به همین دلیل هزینه ی بدهی (مثال: هزینه بهره) بیشتر می‌شود. روش میانگین موزون هزینه سرمایه (WACC) تصویر روشنی از هزینه های تامین مالی شرکت ایجاد می‌کند.
    استفاده از منابع مـالـی برای هر نظام اقتصادی ضروری است چون به افراد اجازه می‌دهد تا محصولات و خدمات موجود در بازار نظیر ماشین و مسکن را فارغ از میزان سرمایه فعلی‌شان، به‌صورت فوری بخرند. همین طور شرکت‌ها می‌توانند از این طریق برای پروژه‌های سرمایه گذاری بزرگ خود، منـابع مـالی فراهم کنند.
    
    انواع راه های تامین مالی چیست؟
    
    
  • وام (بدهی دارای بهره)
    
  • اوراق بدهی (اوراق مشارکت)
    
  • عرضه اولیه سهام (IPO) در بازار بورس
    
  • افزایش سرمایه از طریق آورده    
• تایم فریم چیست؟

  تایم فریم یا دوره زمانی، برشی از زمان است که تحلیلگران تکنیکال، آن را برای بررسی و تحلیل رفتار بازار یا صنعت یا یک سهم در نظر می‌گیرند. به عبارت دیگر، تایم فریم، چهارچوب زمانی نمایش داده‌های قیمتی نمودار یک دارایی است. به‌طور مثال در نمودار با تایم‌فریم هفتگی، هر نقطه، میله یا شمع روی نمودار بیانگر اطلاعات قیمتی یک بازه زمانی یک‌هفته‌ای و در نمودار با تایم‌فریم ماهانه، هر نقطه یا شمع روی نمودار بیانگر اطلاعات قیمتی یک بازه زمانی یک ماهه از معاملات سهام است.

• تجزیه و تحلیل روند چیست؟

  تعریف تجزیه و تحلیل روند چیست؟
  
  تجزیه و تحلیل روند جنبه‌ای از تحلیل تکنیکال است که تلاش دارد تا حرکت آینده سهام را بر اساس داده‌های مربوط به گذشته پیش‌بینی کند. تجـزیه و تحلیل روند بر پایه این ایده شکل گرفته که هر چه در گذشته اتفاق افتاده است، به معامله گران بازار سیگنالی ازآنچه در آینده اتفاق خواهد افتاد، می‌دهد.در کل سه نوع روند اصلی وجود دارد: کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت.
  
  توضیحاتی در مورد تجزیه و تحلیل روند
  
  تجزیه و تحلیـل روند تلاش می‌کند تا روندی مثل رونق بازار را پیش‌بینی کند و تا زمانی که داده‌ها بازگشت یا حرکت معکوس روندها را پیشنهاد نداده‌اند (مثلاً از رونق به رکود بازار) به همان روند ادامه دهد. این نوع تجزیه و تحلیل ازآن‌جهت سودمند است که حرکت در جهت روندها و نه برخلاف آن به سوددهی سرمایه گذاران منجر خواهد شد . 

• تجزیه و تحلیل صورتهای مالی چیست؟

  تعریف تجزیه و تحلیل صورتهای مالی چیست؟
  
  فرآیند مرور و ارزیابی صورتحساب های مالی یک شرکت نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان و صورتحساب جریانات نقدی و درک سلامتی شرکت و توانایی تصمیم‌گیری‌های مؤثرتر، تجزیه و تحلیل صورتهای مالی گفته می‌شود. صورتحساب های مالی داده‌های مالی را ثبت می‌کنند، اما این اطلاعات باید از طریق تجزیه و تحلیل صورتهای مالی مورد ارزیابی قرار گیرد تا برای سرمایه گذاران، سهامداران، مدیران و سایر طرف‌های معامله سودمند باشند.
  
  توضیحاتی در مورد تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
  
  تجزیه و تحلیل صورت های مالی یک روش ارزیابی برای تعیین عملکرد گذشته، حال و آینده شرکت‌ها است. چندین روش عموماً به عنوان بخشی از این نوع تجزیه و تحلیل به کار می‌روند که شامل تحلیل افقی که دو یا چند سال داده مالی را چه به ریال و چه به درصد با هم مقایسه می‌نماید، تحلیل عمودی که در آن هر شاخه از حساب ها در ترازنامه به عنوان درصدی از حساب کل به نمایش در می‌آیند و تحلیل نسبت که روابط آماری بین داده ها را محاسبه می‌کند، می‌باشد.

• تجزیه و تحلیل عمودی چیست؟

  تعریف تجزیه و تحلیل عمودی چیست؟
  
  تجزیه و تحلیل عمودی یا تجزیه و تحلیل درونی یک روش برای تحلیل صورت های مالی است که در آن هر جزء از یک صورت مالی به عنوان یک نسبت از کل حساب نشان داده می شود. برای مثال، در ترازنامه برای هر یک از سه دسته اصلی حساب ها یعنی دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام، به عنوان یک نسبت از کل حساب نشان داده می شود. تجزیه و تحلیل عمودی همچنین در سایر صورت های مالی به عنوان یک درصد، اندازه گیری استفاده می شود.
  به عبارتی در تجزیه و تحلیل عمودی یک قلم مهم صورت مالی به عنوان ارزش پایه به کار رفته و و سایر اقلام آن صورت مالی نسبت به ارزش پایه محاسبه شده و با آن مقایسه میشود. در تجزیه و تحلیل عمودی ترازنامه مجموع دارایی ها یا مجموع بدهی ها و حقوق صاحبان سهام معمولاً 100% درنظر گرفته میشود. در این صورت هر یک از اقلام دارایی نسبت به مجموع دارایی ها و هر یک از اقلام بدهی و حقوق صاحبان سهام نسبت به مجموع بدهی ها و حقوق صاحبان سهام محاسبه میشود. در صورت سود و زیان نیز فروش خالص معادل 100% در نظر گرفته شده و سایر اقلام صورت سود و زیان نسبت به آن سنجیده میشود.
  
  توضیحاتی در مورد تجزیه و تحلیل عمودی
  
  بین بسیاری از اقلام هر یک از صورت های مالی با یکدیگر رابطه ای نسبی وجود دارد. مثلاً بین برگشت از فروش و یا هزینه های فروش با فروش در طی یک دوره، یا بین دارایی های جاری نسبت به کل دارایی ها رابطه ای وجود دارد. موفقیت یک شرکت وقتی حداکثر خواهد شد که ارتباط مذکور شناسایی و در جهت یک ارتباط صحیح و منطقی هدایت شود. شناسایی ارتباط بین اقلام صورت های مالی توسط تجزیه و تحلیل عمودی که به آن تجزیه و تحلیل درونی نیز گفته میشود، صورت می گیرد.

  
  مزایای استفاده از Vertical Analysis چیست؟
  
  مزیت اصلی تجزیه و تحلیل عمودی صورتهای مالی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان و سایر گزارش های مالی کسب و کارهای تجاری این است که این امکان را به ما میدهد که بتوانیم شرکتها را در هر اندازه ای که باشند، به راحتی با هم مقایسه کنیم. به علاوه Vertical Analysis این امکان را فراهم میکند که تغییرات نسبی سالانه اعداد و ارقام مالی در یک کسب و کار را به سهولت شناسایی کنیم.
  Vertical Analysis باعث میشود تا اظهارنامه های مالی یک شرکت به صورت استاندارد قابل ارائه و مقایسه در میان تمام شرکتهای موجود در یک صنعت باشد. و میتواند یک تصویر لحظه ای از وضعیت مالی شرکت بوسیله آیتم های خطی ارائه کند. به علاوه تجزیه و تحلیل عمودی اجازه مقایسه آسان اعداد و ارقام فعلی با دوره های قبلی با می دهد. این کار به منظور تجزیه و تحلیل روند، از جمله و تجزیه و تحلیل گزارشهای فصلی و تجزیه و تحلیل گزارشهای مالی دوره های زمانی طولانی مدت مانند سه سال یا پنج سال انجام میشود.
  صورتهای مالی در کنار آنالیز عمودی به وضوح درصد آیتم های خطی را در ستون جداگانه نشان می دهند. این نوع اظهارات مالی به عنوان صورت حساب های مالی هم مقیاس شناخته میشوند و توسط بسیاری از شرکت های دیگر برای دریافت جزئیات بیشتر درباره موقعیت مالی شرکت استفاده می شود. اغلب، صورتهای مالی هم مقیاس شامل صورتهای مالی مقایسه ای شده که حاوی ستون هایی است که مقادیر هر آیتم خطی را با یک دوره که قبلا اندازه گیری شده مقایسه می‌کند.
  در Vertical Analysis با بررسی وضعیت موجود بین حساب های یک صورت مالی و مقایسه آن با وضعیت شرکتهای مشابه، وضعیت شرکت ارزیابی میشود. همانند تجزیه و تحلیل افقی، تحلیل عمودی نیز پایان فرآیند ارزیابی نیست و تحلیلگر مالی باید به استفاده از این گزارشها و تحلیلها مشکلات شرکت را مورد بررسی قرار دهد.
  
  مثال تجزیه و تحلیل عمودی
  
  به عنوان مثال فرض کنید شرکت فرضی شناسا دارای سه نوع دارایی است:
  پول نقد معادل با 3 میلیارد تومان، موجودی کالا معادل با 8 میلیارد تومان و سایر دارایی معادل با 9 میلیارد تومان.
  اگر تجزیه و تحلیل عمودی مورد استفاده قرار گیرد، از آنجا که مجموع دارایی ها برای با 20 میلیارد تومان میشود، ستون دارایی ها با تقسیم هر دارایی بر مجموع دارایی ها، اینگونه محاسبه میشود:

  • پول نقد : 15٪
    
  • موجودی کالا: 40٪
    
  • سایر دارایی ها: 45٪
  • 
    اگر اعداد و ارقام سال گذشته نیز مورد استفاده قرار گیرد و جزئیات بیشتری از دوره های قبلی نیز گنجانده می شود و ستون مقایسه ای اضافی برای درصد یک دوره قبلی نیز اضافه می شود. با این کار به راحتی میتوانید درصد تغییرات هر یک از دارایی ها را مشاهده کنید و با هم مقایسه کنید.
• تجزیه و تحلیل مالی چیست؟

  تعریف تجزیه و تحلیل مالی چیست؟
  
  تجزیه و تحلیل مالی به پروسه ارزیابی شرکت ها، کسب و کارها یا پروژه ها از نظر بودجه بندی و جنبه‌های مالی دیگر این مؤسسات اطلاق می‌شود که برای تعیین میزان شایستگی این مؤسسات برای سرمایه گذاری انجام می‌شود. معمولاً، تجزیه‌وتحلیل مالی برای بررسی اینکه آیا یک موسسه به اندازه کافی مستحکم بوده و قادر به پرداخت دیون خود است یا خیر؟ همچنین میزان نقدشوندگی و سودآوری آن را نیز برای سرمایه گذاری مشخص می‌کند. زمانی که قصد بررسی یک شرکت را دارید، تجزیه و تحلیل مالی بیشتر روی صورتحساب سود و زیان، ترازنامه و جریانات وجوه نقد تمرکز دارد. به‌علاوه، نکته کلیدی در به‌کارگیری تجزیه و تحلیل مالی این است که در این نوع تحلیل با اتکا به گذشته شرکت عملکرد آینده آن برآورد می‌شود.
  
  توضیحاتی در مورد تجزیه و تحلیل مالی
  
  یکی از رایج‌ترین راه‌های تجزیه و تحلیل داده های مالی مقایسه نسبت های مالی شرکت ها با نسبت های مالی سایر شرکت‌ها و تاریخچه عملکرد آن‌هاست. به طور مثال، بازده دارایی ها یکی از نسبت های معمول برای تعیین میزان بازده ناشی از به کارگیری دارایی هاست و به‌عنوان یکی از معیارهای سنجش سودآوری به حساب می‌آید. این نسبت می‌تواند برای چندین شرکت مشابه محاسبه شود و به‌عنوان بخشی از یک تحلیل بزرگ‌تر به‌حساب بیاید.

• تحقق سود چیست؟

  فرض کنید شرکتی در ابتدای سال مالی خود پیش‌بینی می‌کند که در انتهای سال، به ازای هر سهم ۲۰۰ تومان سود به دست می‌آورد. اگر در انتهای سال مالی، میزان سود تحقق یافته به ازای هر سهم ۱۸۰ تومان باشد، به این معناست که شرکت توانسته ۹۰ درصد سود پیش‌بینی شده را محقق کند. به چنین مفهومی، درصد تحقق سود گفته می‌شود.
  درصد سود تحقق یافته از تقسیم سود محقق شده بر سود پیش‌بینی شده هر سهم به‌دست می‌آید:
  هر چقدر درصد تحقق سود یک شرکت بیشتر باشد، بدین معناست که پیش‌بینی شرکت در میزان سود، دقیق‌تر بوده است.

• تحلیل بنیادی چیست؟

  تعریف تحلیل بنیادی چیست؟
  
  تحلیل بنیادی روشی برای ارزیابی اوراق بهادار است که شامل اندازه‌گیری ارزش ذاتی با در نظر گرفتن همه عوامل مربوط به اقتصاد، مالی و سایر عوامل کمی و کیفی است. یک تحلیل گر بنیادی سعی می‌کند تا هر عاملی را که می‌تواند بر ارزش اوراق بهادار تأثیر بگذارد مطالعه و بررسی نماید، عواملی مثل نیروهای اقتصاد کلان و عوامل خاص شرکت‌ها نظیر شرایط مالی و مدیریت شرکت . هدف نهایی انجام تحلیل بنیادی، به دست آوردن ارزشی است که سرمایه گذار بتواند آن را با قیمت کنونی اوراق بهادار مقایسه کند، با این هدف که بفهمد چه نوع موقعیتی را باید در ارتباط با اوراق بهادار اتخاذ کند (قیمت پایین= خرید، قیمت بالا= فروش)
  این روش از تحلیل اوراق بهادار، در مقابل تحلیل تکنیکال قرار دارد.
  
  توضیحاتی در مورد تحلیل بنیادی
  
  تحلیل بنیادی راجع به استفاده از داده های حقیقی برای ارزیابی ارزش اوراق بهادار است. گرچه بیشتر تحلیل گران از تحلیـل بنیادی برای ارزش گذاری سهام بهره می‌جویند، اما این روش از ارزش‌یابی می‌تواند برای هر نوع از اوراق بهادار مورد استفاده قرار گیرد.
  به طور مثال، یک سرمایه گذار می‌تواند با نگاه کردن به عوامل اقتصادی چون نرخ های بهره و وضعیت کلی اقتصاد و اطلاعاتی درباره ناشر اوراق قرضه، همچون تغییرات احتمالی در رتبه بندی های اعتباری، تحلیل بنیادی را انجام دهد. برای ارزیابی سهام، این روش از درآمدها، رشد آینده، بازده سهام، حاشیه سود و سایر اطلاعات بهره می‌برد تا ارزش پایه یک شرکت و پتانسیل آن برای رشد در آینده را تعیین نماید. تحلیل بنیادی بیشتر بر صورت های مالی شرکت مورد ارزیابی تمرکز دارد . یکی از معروف‌ترین و موفق‌ترین تحلیلگران بنیادی پیشگوی اوماها، وارن بافت است، کسی که به خاطر استفاده موفقیت آمیزش از تحلیل بنیادی در انتخاب اوراق بهادار، معروف است. توانایی‌های این فرد، او را تبدیل به یک میلیاردر کرده است.

• تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) به چه معناست؟
  تکنیکالیست ها افرادی هستند که از مطالعه رفتار های بازار با استفاده از نمودارها با هدف پیش بینی آینده روند قیمت ها استفاده می کنند. آنها عقیده دارند هر چیزی که بتواند در قیمت تاثیرگذار باشد عینا در قیمت فعلی لحاظ شده است. تکنیکالیست ها بر پایه سه نظریه پایه به تجزیه و تحلیل بازار می پردازند: – تغییر قیمت ها هدفمند می باشد – قیمت ها بر اساس روند ها حرکت می کنند – در مورد قیمت، تاریخ تکرار می شود