به گزارش شبکه اطلاعرسانی طلا و ارز بازار ارز امروز سهشنبه در حالی آغاز به کار کرد که دلار پس از دو روز نوسان محدود دوباره به کانال بالای ۱۰۸ هزار تومان بازگشته است. در ساعت ۱۴:۱۵ بعد از ظهر، نرخ دلار در بازار آزاد روی عدد ۱۰۸ هزار و 450 تومان قرار گرفت؛ سطحی که گرچه از دیروز اندکی بالاتر است، اما همچنان در محدودهای قرار دارد که معاملهگران آن را «کریدور بیتصمیمی» مینامند.
طی روزهای گذشته، دلار چندین بار تلاش کرده بود تا از سقف ۱۰۸ هزار تومان عبور کند، اما هر بار با فشار فروش و مداخله بازارساز مواجه شد و دوباره به محدوده پایینتر بازگشت. در مقابل، سطح حمایتی ۱۰۷ هزار تومان نیز بارها مورد آزمایش قرار گرفت، اما شکسته نشد. همین دو مرز، طی هفته جاری به خطوط اصلی مقاومت و حمایت بازار تبدیل شدهاند.
معاملهگران میگویند بازار فعلاً در وضعیت انتظار است. نه فروشندگان تمایل به عرضه دارند و نه خریداران انگیزهای برای ورود سنگین. بخش زیادی از معاملات روزهای اخیر در حجمهای پایین و با هدف حفظ موقعیت انجام میشود؛ بهویژه پس از آنکه نرخ درهم امارات نیز در محدودهای باثبات باقی مانده و سیگنال مشخصی به بازار تهران ارسال نکرده است.
در چنین شرایطی، نقش بازارساز بیش از همیشه پررنگ است. کنترل جریان نقدی، تزریق هدفمند ارز در بازار متشکل و هماهنگی با صرافیهای رسمی، باعث شده دامنه نوسان در محدوده ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان حفظ شود. بسیاری از فعالان بازار معتقدند تا زمانیکه خبر یا شوک جدیدی از سمت سیاست یا حواله درهم وارد نشود، بازار تمایلی به خروج از این کانال باریک ندارد.
بهاینترتیب، روز سهشنبه برای دلار با حالوهوایی محتاطانه آغاز شده است؛ بازاری که نه میل به صعود دارد و نه توان سقوط، و بیش از هر زمان دیگر منتظر سیگنالی از بیرون چه از حوزه سیاست، چه از سمت اقتصاد واقعی برای تعیین مسیر روزهای آینده است.
سایه سیاست بر بازار؛ امید، ابهام و سیگنالهای ضد و نقیض
در حالیکه دلار در محدوده ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان نوسان میکند، تحولات سیاسی دوباره به مرکز توجه معاملهگران بازگشته است. بازار ارز در ایران بیش از هر عامل دیگری از اخبار مربوط به مذاکرات و روابط تهران–واشنگتن تأثیر میپذیرد، و این روزها نیز نشانههایی از تحرک در همین جبهه دیده میشود.
اظهارنظر اخیر دونالد ترامپ که در گفتوگویی با شبکه CBS، توافق با ایران را «کلید صلح در خاورمیانه» خوانده و گفته بود تهران خواهان توافق است، موجی از تحلیلها را در فضای بازار بهراه انداخت. هرچند بسیاری این اظهارات را بیشتر در چارچوب رقابت انتخاباتی در آمریکا میدانند، اما برای بازار ارز ایران، همین جرقههای سیاسی میتواند انتظارات را تغییر دهد.
در سوی دیگر، موضع محتاطانه عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با الجزیره که تأکید کرد ایران تنها در صورت آمادگی آمریکا برای مذاکره «از موضع برابر و بر اساس منافع متقابل» وارد گفتوگو خواهد شد، نشان داد تهران هنوز در مسیر تعامل شتابزده قرار ندارد. به موازات آن، اتحادیه اروپا، عمان، بحرین و قطر نیز از لزوم ازسرگیری گفتوگوها میان تهران و واشنگتن سخن گفتهاند؛ موضوعی که در ظاهر از تحرک تازه میانجیها خبر میدهد، هرچند هیچیک از طرفین هنوز آن را بهعنوان روند رسمی تأیید نکردهاند.
از نظر روانی، بازار ارز این سیگنالهای دیپلماتیک را با نگاه تردیدآمیز دنبال میکند. در روزهای اخیر، وزارت خارجه ایران هرگونه انتقال پیام رسمی از آمریکا را تکذیب کرد، اما همزمان سخنگوی دولت تأیید کرد که واسطهها در حال تبادل پیامها و تلاش برای نزدیک کردن دیدگاهها هستند. این تناقض میان تکذیب و تأیید، بازار را در وضعیتی از بلاتکلیفی نگه داشته است؛ حالتی که موجب شده دلار به جای واکنشهای هیجانی، در قالب نوسانهای کنترلشده و خنثی رفتار کند.
با این حال، تحلیلگران معتقدند اگر هر یک از این کانالهای دیپلماتیک در روزهای آینده به خبر ملموستری منجر شود، واکنش بازار میتواند سریع و جهتدار باشد. به ویژه اگر پیام توافق یا گشایش سیاسی باشد. در مقابل، ادامه سکوت و ابهام، بازار را در همین کریدور خنثی نگه میدارد. در واقع، دلار این روزها «به حرف سیاست گوش میدهد»، اما هنوز «اعتماد نمیکند».
اقتصاد در نقش ترمز بازار؛ عرضه متشکل و فروکش تب تقاضا
در دل این فضای سیاسی پرابهام، موتور اقتصادی بازار ارز فعلاً آرام و منظم میچرخد. بازارساز در هفته جاری نشان داده که کنترل قیمت را در دست دارد و با تزریق هدفمند ارز در بازار متشکل و مدیریت تقاضاهای بزرگ، دامنه نوسان را محدود کرده است.
گزارشها از بازار نشان میدهد که عرضه ارز بهطور مستمر ادامه دارد و هیچ نشانهای از کمبود منابع ارزی در کوتاهمدت دیده نمیشود. نرخ حواله درهم نیز که معمولاً بهعنوان دماسنج بازار نقدی تهران عمل میکند، طی دو روز گذشته در محدودهای باثبات مانده و از بروز موجهای صعودی جلوگیری کرده است. این پایداری در سمت عرضه موجب شده معاملهگران تمایل کمتری به خریدهای احتیاطی یا سفتهبازانه نشان دهند.
از سوی دیگر، فضای کلی تقاضا نیز فروکش کرده است. فعالان بازار معتقدند سرمایهگذاران خرد که در ماههای گذشته از ترس جهش قیمتی وارد خرید دلار شده بودند، حالا با مشاهده ثبات نسبی نرخ و نبود نشانهای از افزایش شدید، در موقعیت انتظار قرار گرفتهاند. در نتیجه، حجم معاملات نقدی کاهش یافته و بیشتر بازیگران حرفهای در محدوده ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان در حال نوسانگیری روزانهاند.
با وجود این آرامش ظاهری، کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند که این ثبات شکننده است و بیش از آنکه ناشی از بهبود بنیادهای اقتصادی باشد، حاصل مدیریت لحظهای و سیاستهای کنترلی است. به گفته یکی از تحلیلگران ارشد بازار ارز، تعادل فعلی بیش از آنکه نتیجهی وفور منابع باشد، حاصل مهندسی دقیق عرضه و هماهنگی میان بازارساز و بانک مرکزی است. او تأکید میکند که اگر این زنجیره هماهنگی از تزریق روزانه در بازار متشکل تا مدیریت نرخ حواله درهم حتی برای چند روز از ریتم خود خارج شود، بازار بلافاصله با کمعمقی مواجه میشود و اولین نشانههای آن در افزایش فاصلهی نرخ رسمی و آزاد و کاهش نقدشوندگی معاملات خرد ظاهر خواهد شد.
از منظر اقتصادی، دولت در حال حاضر با کمترین مشکل در تأمین ارز روبهروست و بهویژه پس از اجرای محدودیتهای صادراتی در هفتههای اخیر، توانسته جریان ورودی ارز را بهصورت موقت متعادل کند. اما پرسش اساسی این است که در صورت تداوم بنبست سیاسی و نبود توافق خارجی، این تعادل تا چه زمانی دوام خواهد آورد؟ تورم بالا، رکود در صنایع صادراتمحور و کاهش توان خرید مردم همگی نشانههایی هستند که میگویند بازار فعلی بیشتر به کمک سیاست کنترل شده است تا به پشتوانه رشد اقتصادی واقعی.
نگاه نهایی؛ بازار در وضعیت انتظار فعال
بازار دلار امروز در ظاهر آرام است، اما در عمق خود پر از اضطرابِ فروخفته است؛ بازاری که هرچند در سطح عددی آرام مانده، در درونش نیروهای متضادی در حال تقابلاند. بازارساز با سیاست عرضه متناوب و کنترل نرخ درهم، جریان نوسان را تا حد ممکن در دست گرفته، اما بازار آزاد همچنان با چشمی نگران به بیرون نگاه میکند—به اخبار سیاسی، به رفتار دولت، و به جهت تورم.
تحلیل کلان نشان میدهد که ثبات امروز، بهنوعی یک ثبات دفاعی است. یعنی تعادل فعلی نه از بهبود متغیرهای اقتصادی میآید و نه از کاهش فشار تورمی، بلکه از ترکیب «سکوت خبری» و «مداخله فعال سیاستگذار» حاصل شده است. هر دو عامل میتوانند شکننده باشند. کافی است نرخ درهم در دوبی کمی بالا رود، یا از مسیر عمان یا اروپا خبری منفی درباره مذاکرات به بیرون درز کند تا این نظم موقت برهم بخورد.
در عین حال، شاخص انتظارات تورمی در بازار غیررسمی هنوز بالا است. فعالان اقتصادی معتقدند مادامی که تورم داخلی مهار نشود و نرخ بهره واقعی در سطح منفی باقی بماند، دلار در بلندمدت انگیزه رشد دارد. حتی اگر در کوتاهمدت با سیاست کنترل مهار شود. از این منظر، بازار امروز نه در مسیر صعود، بلکه در وضعیت تعلیق است؛ تعلیقی میان سیاست و واقعیت اقتصادی.
در جمعبندی، دلار در روز سهشنبه احتمالاً در کریدور ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان به کار خود پایان میدهد، اما روندهای زیرپوستی بازار نشان میدهد که این آرامش پایدار نخواهد بود. درواقع بازار در این روزهما منتظر خبر است. که با هر خبر منفی، شکستن سقف ۱۰۸ هزار و حرکت تا محدوده ۱۰۹ هزار تومان محتملترین سناریو است. در مقابل، تنها یک خبر قطعی از آغاز گفتوگوهای مستقیم میتواند این مسیر را برگرداند.
در واقع، دلار امروز مانند دریا در آستانهی طوفان است؛ سطحش آرام، اما عمقش ناآرام و همه میدانند که این سکوت، برای همیشه دوام نخواهد داشت.
