سهام تضمین‌شده چیست؟
اصطلاح «سهام تضمین‌شده» دو معنای متفاوت دارد: یکی مربوط به سود سهام و دیگری مربوط به موجودی کالا. کاربرد رایج‌تر این اصطلاح به نوعی نادر از سهام عادی یا ممتاز اشاره دارد که در آن، پرداخت سود سهام توسط یک یا چند شرکت دیگر تضمین می‌شود. این نوع سهام بیشتر در صنایع حمل‌ونقل ریلی و خدمات عمومی مورد استفاده قرار گرفته است، مشابه با اوراق قرضه تضمین‌شده. تضمین سود می‌تواند باعث افزایش قیمت این نوع سهام شود.
معنای دوم این اصطلاح به موجودی فیزیکی شرکت مربوط است. در این کاربرد، سهام تضمین‌شده به کالاهایی گفته می‌شود که مشتریان آن‌ها را مرتباً خریداری می‌کنند و شرکت همیشه آن‌ها را در انبار نگه می‌دارد تا در دسترس باشد.
نکات مهم:
-
سهام تضمین‌شده نوعی نادر از سهام ممتاز است که در آن، پرداخت سود سهام توسط طرف سومی غیر از شرکت اصلی تضمین می‌شود.
-
این نوع سهام، مانند اوراق قرضه تضمین‌شده، بیشتر توسط شرکت‌های راه‌آهن و خدمات عمومی منتشر شده‌اند.
-
در صنعت خرده‌فروشی، سهام تضمین‌شده همچنین می‌تواند به موجودی کالایی اشاره داشته باشد که همیشه در انبار شرکت موجود است.
-
در صورت ناتوانی شرکت در تضمین سود، یک شخص یا نهاد ثالث وارد عمل می‌شود و تعهد پرداخت سود را به عهده می‌گیرد.
-
داشتن سهام تضمین‌شده یا موجودی کامل کالاها می‌تواند به شرکت مزیتی رقابتی نسبت به شرکت‌هایی بدهد که همه محصولات خود را در دسترس ندارند.
در دنیای مالی، سهام تضمین‌شده در موارد نادری مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ زمانی که یک شرکت توانایی پرداخت سود سهام را ندارد یا احتمال می‌رود در آینده نزدیک نتواند به پرداخت آن ادامه دهد. شرکتی که سودآور نیست، نمی‌تواند سودی میان سهام‌داران توزیع کند. همچنین، شرکتی که به‌صورت موقت قادر به پرداخت سود سهام است اما با مشکلات مالی جدی روبه‌رو است که سودآوری آینده‌اش را تهدید می‌کند، نمی‌تواند تعهدی برای پرداخت سود در آینده بدهد. در چنین شرایطی، شرکت نمی‌تواند تضمین کند که قادر به پرداخت سود سهام خواهد بود و لازم است یک نهاد یا شرکت دیگر وارد عمل شود و پرداخت سود را تضمین کند.
این نوع سهام با سهام ممتاز عادی تفاوت دارد. در حالت عادی، سهام ممتاز حتی در صورت ورشکستگی شرکت نیز معمولاً سود مشخصی دریافت می‌کند. سهام‌داران ممتاز نسبت به سهام‌داران عادی در اولویت قرار دارند؛ یعنی تا زمانی که سود سهام ممتاز به‌طور کامل پرداخت نشده باشد، به سهام‌داران عادی سودی تعلق نمی‌گیرد. در صورت ورشکستگی و فروش دارایی‌های شرکت، سهام‌داران ممتاز پیش از سهام‌داران عادی پرداخت دریافت می‌کنند، اما بعد از طلبکاران دارای وثیقه، طلبکاران عمومی و دارندگان اوراق قرضه قرار دارند.
نکته: سهام تضمین‌شده به‌ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولاً زمانی مطرح می‌شود که یک شرکت نتواند سود پرداخت کند یا احتمال می‌رود نتواند در آینده به پرداخت سود ادامه دهد.
شفاف‌سازی درباره «سهام تضمین‌شده» در معنای موجودی کالا
استفاده از استراتژی نگه‌داشتن موجودی تضمین‌شده (یعنی داشتن همیشگی کالاهای پرتقاضا در انبار) مزایایی دارد، اما بدون ریسک هم نیست. یکی از چالش‌های اصلی، هزینه بالای نگهداری حجم زیادی از کالاها در انبار است. برخی شرکت‌ها یا تمایلی ندارند یا توان مالی لازم برای تأمین دائمی موجودی کامل را ندارند.
از طرفی، اگر کالاها در مدت زمان مشخصی فروش نروند، شرکت با مازاد موجودی مواجه می‌شود که ناچار است آن را با تخفیف به فروش برساند. این موضوع می‌تواند منجر به زیان شود. در حوزه‌هایی مثل فناوری، این ریسک بیشتر هم هست، چون کالاها به سرعت منسوخ می‌شوند و حتی ممکن است دیگر قابل فروش نباشند.
با این حال، اگر شرکتی بتواند همیشه موجودی کامل و قابل فروش در اختیار داشته باشد، می‌تواند در مقایسه با رقبایی که برخی محصولاتشان در دسترس نیست، مزیت رقابتی کسب کند. در این حالت، مشتریان انتخاب‌های بیشتری دارند و سفارش‌ها نیز سریع‌تر آماده و ارسال می‌شود.
