قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده (GIC) چیست؟

قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده (Guaranteed Investment Contract یا GIC) چیست؟

قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده (GIC) توافقی است میان یک شرکت بیمه و یک سرمایه‌گذار؛ که معمولاً یک صندوق بازنشستگی یا برنامه بازنشستگی تحت حمایت کارفرما مانند 401(k) است. در این قرارداد، سرمایه‌گذار متعهد می‌شود که مبلغ مشخصی را برای مدتی معین نزد شرکت بیمه سپرده‌گذاری کند، و شرکت بیمه هم در مقابل، متعهد می‌شود اصل سرمایه به‌علاوه نرخ بهره توافق‌شده را در پایان دوره پرداخت کند. در برنامه‌های بازنشستگی مانند 401(k)، GIC یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری‌ای است که در اختیار کارمندان قرار می‌گیرد. این نوع قراردادها گاهی با عنوان توافق‌نامه تأمین مالی (Funding Agreement) نیز شناخته می‌شوند.

نکات کلیدی:

• GIC توافقی است بین یک سرمایه‌گذار (معمولاً برنامه‌های بازنشستگی) و شرکت بیمه برای سرمایه‌گذاری امن و تضمین‌شده.

• شرکت بیمه در ازای نگهداری سپرده برای یک دوره زمانی مشخص، بازدهی تضمین‌شده‌ای را به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کند.

• این ابزار مالی عمدتاً مناسب افرادی است که ریسک‌گریز هستند یا به‌دنبال سرمایه‌گذاری محافظه‌کارانه‌ای برای متعادل کردن بخش‌های پرنوسان سبد خود می‌گردند.

• GIC معمولاً نرخ بهره پایینی دارد، و بنابراین ممکن است در بلندمدت در برابر تورم بازدهی واقعی خود را از دست بدهد.

قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده یا GIC عملکردی مشابه گواهی سپرده بانکی (CD) دارد، با این تفاوت که معمولاً توسط نهادهای مالی بزرگ مانند صندوق‌های بازنشستگی خریداری می‌شود، نه افراد حقیقی، و مبلغ سرمایه‌گذاری‌شده نیز بسیار بالاتر است. مانند گواهی سپرده، GIC نیز یک سرمایه‌گذاری کم‌ریسک محسوب می‌شود، اما بازدهی آن نسبت به بسیاری از گزینه‌های دیگر کمتر است.

جایگاه GIC در برنامه‌های بازنشستگی

در برنامه‌های بازنشستگی، GIC انتخابی محبوب برای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز است یا برای کسانی که می‌خواهند با اختصاص بخشی از دارایی خود به گزینه‌ای امن، سبد سرمایه‌گذاری‌شان را متعادل کنند. GIC اغلب در قالب گزینه‌هایی مانند صندوق‌های با ارزش پایدار (Stable Value Funds) یا گزینه‌های محافظه‌کارانه مشابه به مشارکت‌کنندگان برنامه‌های بازنشستگی پیشنهاد می‌شود.

بیشتر GICها دارای یکی از دو حالت زیر هستند:

• نرخ بهره ثابت که در طول مدت قرارداد تغییری نمی‌کند.

• نرخ بهره متغیر که به‌صورت دوره‌ای و بر اساس شاخص‌های مالی خاص تنظیم می‌شود.

معنی واقعی «تضمین‌شده» در GIC چیست؟

واژه «تضمین‌شده» در عنوان GIC تا حدودی مشروط است. در واقع، شرکت بیمه تضمین می‌دهد که نرخ بهره توافق‌شده را پرداخت کرده و سرمایه اولیه را بازگرداند، اما این تضمین فقط تا زمانی اعتبار دارد که خود شرکت بیمه دچار بحران نشود. برای مثال، در بحران مالی ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۸، دولت فدرال آمریکا شرکت بزرگ بیمه AIG را نجات داد تا از ناتوانی این شرکت در عمل به تعهدات GICهای خود جلوگیری کند. به گفته بانک مرکزی نیویورک، اگر AIG ورشکسته می‌شد، صندوق‌های بازنشستگی که در GICهای آن سرمایه‌گذاری کرده بودند، دچار زیان جدی می‌شدند و این زیان‌ها به بازنشستگان و افرادی که در آستانه بازنشستگی بودند منتقل می‌شد.

نکته مهم: چون GICها نرخ بهره نسبتاً پایینی دارند، در شرایط تورمی معمولاً عملکرد آن‌ها از نرخ رشد قیمت‌ها عقب می‌ماند.

برای مثال، اگر یک GIC به مدت ۱۰ سال نرخ بهره سالانه ۴٪ داشته باشد، اما تورم متوسط سالانه در همان مدت ۶٪ باشد، سرمایه‌گذار از لحاظ قدرت خرید واقعی دچار زیان خواهد شد.

قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده مصنوعی (Synthetic GIC) چیست؟

بر اساس تعریف «اداره کنترل ارز ایالات متحده» (OCC)، قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده مصنوعی یا Synthetic GIC به سبدی متنوع از اوراق با درآمد ثابت گفته می‌شود که با استفاده از قراردادهای محافظتی (wraps) از نوسانات نرخ بهره در امان نگه داشته شده‌اند. در این ساختار، دارایی‌های پایه (اوراق با درآمد ثابت) به‌طور کامل در مالکیت برنامه بازنشستگی 401(k) و مشارکت‌کنندگان آن باقی می‌مانند.

در حالی که در GICهای معمولی، شرکت بیمه مالک دارایی‌های پایه است و این دارایی‌ها بخشی از حساب کل شرکت بیمه محسوب می‌شوند، در GIC مصنوعی، سرمایه‌گذاران مستقیماً مالک دارایی‌ها هستند و فقط از حمایت قراردادی بانک‌ها یا شرکت‌های بیمه بهره می‌برند.

گواهی سرمایه‌گذاری تضمین‌شده (Guaranteed Investment Certificate) چیست؟

گواهی سرمایه‌گذاری تضمین‌شده که آن هم با اختصار GIC شناخته می‌شود، با قرارداد سرمایه‌گذاری تضمین‌شده آمریکایی تفاوت دارد و محصولی مالی در کشور کانادا است. این نوع گواهی توسط بانک‌ها، تعاونی‌های اعتباری یا شرکت‌های سرمایه‌گذاری کانادایی به افراد فروخته می‌شود، معمولاً برای استفاده در حساب‌های بازنشستگی شخصی.
GIC کانادایی بیشتر به گواهی سپرده (CD) آمریکایی شباهت دارد تا GICهای مورد استفاده در صندوق‌های بازنشستگی در ایالات متحده.

آیا قراردادهای سرمایه‌گذاری تضمین‌شده تحت پوشش بیمه فدرال هستند؟

خیر. برخلاف گواهی‌های سپرده (CD) که بسیاری از آن‌ها تحت پوشش بیمه فدرال مانند FDIC یا NCUA قرار دارند، GICها مشمول بیمه فدرال نیستند. برخی از محصولات بیمه‌ای ممکن است تحت پوشش انجمن‌های تضمین بیمه ایالتی قرار گیرند. اما بسیاری از این انجمن‌ها قراردادهای GIC را شامل پوشش خود نمی‌دانند و در صورت ورشکستگی شرکت بیمه، ریسک از دست رفتن سرمایه وجود دارد.

جمع‌بندی

قراردادهای سرمایه‌گذاری تضمین‌شده (GIC) توافقی هستند میان شرکت بیمه و سرمایه‌گذار؛ که اغلب صندوق‌های بازنشستگی یا برنامه‌هایی مثل 401(k) هستند. GIC معمولاً به‌عنوان بخشی از صندوق‌های با ارزش پایدار (Stable Value Funds) به کارکنان پیشنهاد می‌شود. اما به‌دلیل نرخ بهره پایین این قراردادها، ریسک اصلی آن‌ها مربوط به تورم است. اگر نرخ تورم از نرخ بهره قرارداد بالاتر باشد، سرمایه‌گذار در واقع قدرت خرید خود را از دست می‌دهد.