رایز چین (RISE Chain)
رایز چین یک راهکار مقیاس‌پذیری برای بلاک‌چین اتریوم است که با هدف ارائه توان عملیاتی بالا و تأخیر بسیار پایین برای اپلیکیشن‌های بلادرنگ (Real-time) طراحی شده است. این شبکه تلاش می‌کند تا عملکردی متناسب با کاربردهای سنگین و حساس فراهم کند، در حالی که تمرکززدایی (Decentralization) را حفظ کرده و از امنیت شبکه‌ی اتریوم بهره‌مند می‌شود.
زنجیره RISE
مرور کلی
رایز چین به‌عنوان یک بلاک‌چین لایه دوم (Layer 2) بر بستر اتریوم در حال توسعه است. هدف اصلی آن، رفع محدودیت‌های سرعت و تأخیر در فناوری بلاک‌چین فعلی، به‌ویژه برای اپلیکیشن‌هایی است که نیاز به تعامل بلادرنگ (Real-time) دارند. این پروژه تمرکز خود را بر پردازش سریع‌تر تراکنش‌ها و کاهش زمان تأیید آن‌ها گذاشته است تا عملکردی نزدیک به اپلیکیشن‌های مدرن وب فراهم کند. این موضوع می‌تواند راه را برای پذیرش گسترده‌تر بلاک‌چین هموار کند و کاربردهایی را ممکن سازد که پیش‌تر به دلیل کندی شبکه، قابل اجرا نبودند.
معماری رایز چین تلاش می‌کند تا عملکرد بالا را با اصول بنیادین بلاک‌چین، یعنی تمرکززدایی و امنیت، در تعادل نگه دارد و از مصالحه‌هایی که در برخی راهکارهای دیگر با توان عملیاتی بالا دیده می‌شود، پرهیز کند.
فرآیند توسعه RISE شامل نوآوری‌هایی برای کاهش زمان تأیید تراکنش‌ها و حرکت به‌سوی تأییدهای زیرزمان-بلوک (Sub-blocktime Confirmations) است. این پروژه مورد تست قرار گرفته و توانایی پردازش حجم بالایی از تراکنش‌ها را نشان داده است. همچنین، سرمایه‌گذاری‌هایی از سوی نهادهای مختلف برای پشتیبانی از توسعه و راه‌اندازی شبکه اصلی (Mainnet) جذب شده است. RISE خود را به‌عنوان یک امتداد از اکوسیستم اتریوم معرفی می‌کند که قصد دارد با زیرساخت امنیتی اتریوم ادغام شود.
فناوری
رایز چین از مجموعه‌ای از فناوری‌ها برای دستیابی به عملکرد موردنظر خود استفاده می‌کند:
1. Shreds (تکه‌ها): معماری اصلی تراکنش‌ها که امکان تأییدهای اولیه (Preconfirmation) در بازه زمانی چند میلی‌ثانیه را فراهم می‌کند. برخلاف بلاک‌چین‌های سنتی که تراکنش‌ها را در قالب بلوک پردازش می‌کنند، Shreds به‌صورت پیوسته و مبتنی بر تقاضای بلادرنگ عمل می‌کنند. این فناوری تأیید زیرزمان-بلوک را ممکن می‌سازد.
2. Based Sequencing (ترتیب‌دهی مبتنی بر اتریوم): قابلیتی که در آینده پیاده‌سازی خواهد شد و از شبکه تأییدکنندگان اتریوم برای ایجاد هم‌زمانی بین اتریوم و RISE استفاده می‌کند. هدف این سیستم، حل مشکلات ناشی از پراکندگی نقدینگی بین شبکه‌ها است.
3. Secured Shreds (تکه‌های ایمن): از دیگر قابلیت‌های آینده است که در آن تأییدهای اولیه به‌صورت اقتصادی توسط تأییدکنندگان اتریوم تضمین می‌شود و موجب افزایش امنیت شبکه خواهد شد.
4. Parallel EVM (ماشین مجازی موازی): طرحی پژوهشی برای اجرای تراکنش‌ها به‌صورت موازی، که می‌تواند مقیاس‌پذیری را به‌شدت افزایش دهد.
5. Hybrid Rollups (رولاپ‌های ترکیبی): تحقیقاتی در مورد رولاپ‌هایی که ترکیبی از ویژگی‌های امنیتی Optimistic و ZK را دارا هستند.
عملکرد
رایز چین شاخص‌های عملکردی خاصی را برای پشتیبانی از اپلیکیشن‌های بلادرنگ هدف قرار داده است:
- تأخیر (Latency): هدف شبکه رسیدن به تأخیر کمتر از ۵ میلی‌ثانیه است. در تست‌نت، تأخیر رفت‌وبرگشتی (RTT) به ۱۰ میلی‌ثانیه نیز رسیده است.
- توان عملیاتی (TPS): هدف پروژه دستیابی به بیش از ۱۰۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه است. تست‌نت عمومی توانسته بیش از ۵۰,۰۰۰ TPS را نشان دهد و در یک بلوک ۱ثانیه‌ای، بیش از ۵۰,۰۰۰ تراکنش را پردازش کند.
- عملکرد تست‌نت: تست‌نت عمومی تاکنون بیش از ۲ میلیارد تراکنش را پردازش کرده است.
توسعه و نقاط عطف
- تست‌نت عمومی رایز چین در تاریخ ۱۰ آوریل ۲۰۲۵ راه‌اندازی شد.
- پروژه در حال حرکت به‌سوی راه‌اندازی شبکه اصلی (Mainnet) است.
تأمین مالی
تا ژوئن ۲۰۲۵، زنجیره RISE موفق به جذب مجموعاً ۸ میلیون دلار سرمایه شده است.
از این میزان، ۴ میلیون دلار سرمایه‌گذاری از سوی Galaxy Ventures دریافت شده است.
سرمایه‌گذاران مرحله ابتدایی (Seed) این پروژه شامل ویتالیک بوترین (هم‌بنیان‌گذار اتریوم) و استانی کولچوف (بنیان‌گذار Aave) می‌باشند.
این سرمایه‌گذاری‌ها برای پشتیبانی از توسعه محصول و اپلیکیشن‌ها تا زمان راه‌اندازی شبکه اصلی (Mainnet) اختصاص یافته‌اند.
