معاوضه تورم: تعریف، نحوه عملکرد، مزایا، مثال
معاوضه تورم قراردادی است که برای انتقال ریسک تورم از یک طرف به طرف دیگر از طریق مبادله جریان‌های نقدی ثابت استفاده می‌شود.در یک معاوضه تورم، یک طرف جریان نقدی با نرخ ثابت را بر اساس مبلغ اسمی پرداخت می‌کند، در حالی که طرف دیگر نرخ متغیری را پرداخت می‌کند که به یک شاخص تورم، مانند شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، مرتبط است. طرفی که نرخ متغیر را پرداخت می‌کند، نرخ تعدیل‌شده با تورم را در مبلغ اسمی ضرب می‌کند. معمولاً اصل مبلغ مبادله نمی‌شود. هر جریان نقدی یک طرف (leg) از معاوضه را تشکیل می‌دهد.
نکات کلیدی
- معاوضه تورم یک معامله است که در آن یک طرف ریسک تورم را در ازای یک پرداخت ثابت به طرف مقابل منتقل می‌کند.
- معاوضه تورم می‌تواند تخمین نسبتاً دقیقی از آنچه نرخ تورم "نقطه سربه سر" در نظر گرفته می‌شود، ارائه دهد.
- معاوضه‌های تورم توسط متخصصان مالی برای کاهش (یا پوشش ریسک) ریسک تورم و استفاده از نوسانات قیمت به نفع خود استفاده می‌شود.
نحوه عملکرد معاوضه تورم
معاوضه‌های تورم توسط متخصصان مالی برای کاهش (پوشش ریسک) ریسک تورم و استفاده از نوسانات قیمت به نفع خود استفاده می‌شود. بسیاری از انواع مؤسسات، معاوضه‌های تورم را ابزارهای ارزشمندی می‌دانند. پرداخت‌کنندگان تورم معمولاً مؤسساتی هستند که جریان‌های نقدی تورم را به عنوان خط اصلی کسب‌وکار خود دریافت می‌کنند. یک مثال خوب می‌تواند یک شرکت خدمات عمومی باشد، زیرا درآمد آن (به طور صریح یا ضمنی) به تورم مرتبط است.یک طرف در معاوضه تورم، یک پرداخت متغیر (شناور) مرتبط با نرخ تورم دریافت می‌کند و مبلغی را بر اساس نرخ بهره ثابت پرداخت می‌کند، در حالی که طرف دیگر آن پرداخت مرتبط با نرخ تورم را پرداخت می‌کند و پرداخت نرخ بهره ثابت را دریافت می‌کند. از مبالغ اسمی برای محاسبه جریان‌های پرداخت استفاده می‌شود. معاوضه‌های بدون کوپن (Zero-coupon swaps) رایج‌ترین نوع هستند که در آن جریان‌های نقدی فقط در سررسید مبادله می‌شوند.مانند سایر معاوضه‌ها، ارزش اولیه یک معاوضه تورم برابر با ارزش اسمی آن است. با تغییر نرخ‌های بهره و تورم، ارزش پرداخت‌های شناور معوقه معاوضه تغییر می‌کند و مثبت یا منفی می‌شود. در زمان‌های از پیش تعیین شده، ارزش بازار معاوضه محاسبه می‌شود. یک طرف معامله (counterparty) بسته به ارزش معاوضه، وثیقه را به طرف دیگر و بالعکس ارائه می‌دهد.
مزایای معاوضه‌های تورم
مزیت معاوضه تورم این است که تخمین نسبتاً دقیقی از آنچه بازار به عنوان نرخ تورم "نقطه سربه سر" در نظر می‌گیرد، در اختیار تحلیلگر قرار می‌دهد. از نظر مفهومی، بسیار شبیه به روشی است که بازار قیمت هر کالایی را تعیین می‌کند، یعنی توافق بین خریدار و فروشنده (بین عرضه و تقاضا) برای معامله با نرخ مشخص. در این مورد، نرخ مشخص، نرخ تورم مورد انتظار است.به عبارت ساده، دو طرف معاوضه بر اساس دیدگاه‌های مربوطه خود در مورد احتمال نرخ تورم برای دوره زمانی مورد نظر به توافق می‌رسند. مانند معاوضه‌های نرخ بهره، طرفین جریان‌های نقدی را بر اساس مبلغ اسمی (این مبلغ عملاً مبادله نمی‌شود) مبادله می‌کنند، اما به جای پوشش ریسک یا سفته‌بازی در مورد ریسک نرخ بهره، تمرکز آنها صرفاً بر نرخ تورم است.
مثال معاوضه تورم
نمونه‌ای از معاوضه تورم می‌تواند سرمایه‌گذاری یک سرمایه‌گذار در اوراق تجاری باشد. در همان زمان، سرمایه‌گذار وارد یک قرارداد معاوضه تورم می‌شود، نرخ ثابت دریافت می‌کند و نرخ متغیر مرتبط با تورم را پرداخت می‌کند.با ورود به یک معاوضه تورم، سرمایه‌گذار به طور مؤثر جزء تورم اوراق تجاری را از شناور به ثابت تبدیل می‌کند. اوراق تجاری نرخ لایبور (LIBOR) واقعی به علاوه صرف اعتبار و نرخ تورم شناور را به سرمایه‌گذار می‌دهد که سرمایه‌گذار آن را با یک نرخ ثابت با طرف مقابل معاوضه می‌کند.
