گپینگ چیست؟
گپینگ زمانی رخ میدهد که قیمت یک سهام یا دارایی دیگر در سطحی بالاتر یا پایینتر از قیمت بسته شدن روز قبل باز شود، بدون اینکه هیچ فعالیت معاملاتی بین این دو سطح انجام شود. گپ ناحیهای از ناپیوستگی در نمودار قیمتی یک اوراق بهادار است. گپها ممکن است زمانی ظاهر شوند که اخبار مهم باعث تغییر سریع عوامل بنیادی بازار در ساعاتی شوند که بازارها معمولاً بسته هستند؛ برای مثال، نتایج گزارش سود یک شرکت پس از ساعات معاملاتی.
گپینگ همچنین میتواند به تفاوت یا اسپرد بین نرخهای وامدهی و وامگیری بانکها اشاره داشته باشد. گپ دینامیک میزان تغییر داراییها (پول نگهداشتهشده) و بدهیها (پول وام دادهشده) را در طول زمان اندازهگیری میکند.
نکات کلیدی:
- گپ زمانی رخ میدهد که قیمت باز شدن یک اوراق بهادار بسیار بالاتر یا پایینتر از قیمت بسته شدن قبلی باشد، بدون هیچ فعالیت معاملاتی در این میان.
- گپهای معمولی معمولاً جزئی هستند، در حالی که گپهای شکست، ادامهدار و خستگی معمولاً گپهای کامل هستند.
- یک گپ کامل زمانی اتفاق میافتد که قیمت باز شدن کاملاً خارج از محدوده قیمتی روز قبل باشد.
- هر نوع گپ سیگنالهای خاصی برای معاملهگران فراهم میکند.
- از آنجا که گپهای معمولی نسبتاً کوچک و رویدادهایی تکرارشونده هستند، معمولاً بینش تحلیلی قابلتوجهی ارائه نمیدهند.
درک گپینگ
گپینگ میتواند در هر ابزاری که معاملات آن متوقف شده و سپس مجدداً باز شود، رخ دهد. سهام بهطور روزانه چنین رفتاری دارند. ارزها بهصورت پیوسته در طول هفته معامله میشوند، اما همچنان ممکن است بین بسته شدن بازار قبل از آخر هفته و باز شدن مجدد آن دچار گپ شوند.
گپینگ میتواند جزئی یا کامل باشد. گپ جزئی زمانی رخ میدهد که قیمت باز شدن بالاتر یا پایینتر از قیمت بسته شدن روز قبل باشد اما همچنان در محدوده قیمتی روز قبل قرار گیرد. گپ کامل زمانی رخ میدهد که قیمت باز شدن خارج از محدوده قیمتی روز قبل باشد. گپینگ، بهویژه گپ کامل، نشاندهنده تغییر شدید احساسات بازار در طول شب است.
انواع گپینگ
بسته به اندازه گپ و موقعیت آن در روند کلی دارایی، انواع مختلفی از گپها وجود دارند. هر یک از این گپها میتوانند جزئی یا کامل باشند. گپهای معمولی معمولاً جزئی هستند، زیرا قیمت تغییر چشمگیری نمیکند. با این حال، در برخی موارد ممکن است قیمت تغییر زیادی نکند اما همچنان بهعنوان گپ کامل در نظر گرفته شود. در مقابل، گپهای شکست، ادامهدار و خستگی معمولاً بهصورت گپ کامل ظاهر میشوند.
گپهای معمولی
گپهای معمولی بهطور مکرر رخ میدهند، اهمیت چندانی ندارند و زمانی اتفاق میافتند که قیمت باز شدن کمی متفاوت از قیمت بسته شدن قبلی باشد. عدم حرکت قابلتوجه قیمت در زمان گپ یا پس از آن نشان میدهد که این نوع گپ، یک گپ رایج است.
گپهای شکست
گپ فرار زمانی رخ میدهد که قیمت در هنگام گپ از یک ناحیه مقاومتی مهم عبور کند یا به زیر یک ناحیه حمایتی مهم سقوط کند. این نوع گپ همچنین میتواند پس از یک دوره تثبیت در یک محدوده معاملاتی فشرده یا هنگام خروج قیمت از یک الگوی نموداری اتفاق بیفتد. گپ فرار نشاندهنده آغاز یک حرکت روندی قوی است، معمولاً اندازه بزرگی دارد و قیمت معمولاً در جهت گپ طی هفتههای بعدی به حرکت خود ادامه میدهد.
گپهای فرار
گپهای فرار در طول یک روند قوی ظاهر میشوند و نشان میدهند که روند هنوز بهاندازه کافی قدرت دارد که باعث ایجاد یک گپ در جهت روند شود. این گپها در نگاه گذشتهنگر معمولاً در میانه روند و همزمان با افزایش قدرت روند اتفاق میافتند. آنها معمولاً بزرگ هستند و قیمت تمایل دارد که طی هفتههای بعدی در جهت گپ حرکت خود را ادامه دهد.
گپهای خستگی
گپهای خستگی در نزدیکی پایان یک روند رخ میدهند. این گپها معمولاً به دلیل ورود دیرهنگام معاملهگرانی ایجاد میشوند که از ورود زودتر به روند پشیمان شدهاند. زمانی که قیمت در اثر این موج نهایی تقاضا با گپ افزایش مییابد، تعداد کمی از معاملهگران باقی میمانند که بتوانند قیمت را در جهت روند ادامه دهند. در نتیجه، معمولاً طی چند هفته بعد یک بازگشت روند اتفاق میافتد.
گپینگ و دستورهای حد ضرر
یک معاملهگر ممکن است به دلیل گپینگ، دستور حد ضرر خود را در قیمتی بسیار پایینتر از سطح تعیینشده اجرا کند (در موقعیت خرید).
برای مثال، فرض کنید معاملهگری یک سهام را در قیمت بسته شدن ۵۰ دلار خریداری کرده و یک دستور حد ضرر در ۴۵ دلار قرار داده است. روز بعد، پیش از باز شدن بازار، شرکت یک هشدار کاهش سود غیرمنتظره صادر میکند و سهام در قیمت ۳۸ دلار باز میشود. از آنجا که قیمت سهام به زیر ۴۵ دلار سقوط کرده، دستور حد ضرر معاملهگر به یک سفارش بازار تبدیل میشود و در قیمت ۳۸ دلار اجرا میشود.
معاملهگران میتوانند ریسک گپینگ را با معامله نکردن درست قبل از اعلام سود شرکتها یا انتشار اخبار مهم که ممکن است تأثیر قابلتوجهی بر قیمت سهام داشته باشند، کاهش دهند. در دورههای نوسان شدید، کاهش اندازه موقعیت معاملاتی میتواند به حداقل رساندن زیانهای ناشی از گپینگ کمک کند.
در موقعیتهای فروش استقراضی، گپینگ میتواند ضررهای بیشتر از حد انتظار ایجاد کند. برای مثال، فرض کنید معاملهگری در قیمت ۲۰ دلار وارد موقعیت فروش استقراضی شده و حد ضرر خود را روی ۲۲ دلار تنظیم کرده است. سهام در ۱۸ دلار بسته میشود، که موقعیت سودآوری برای معاملهگر محسوب میشود. اما در طول شب، شرکت دیگری علاقه خود را به خرید این شرکت اعلام میکند و قیمت روز بعد در ۲۵ دلار باز میشود. در نتیجه، معاملهگر در ۲۵ دلار از موقعیت خارج میشود، نه در ۲۲ دلار، که باعث زیان ۳ دلاری اضافی به ازای هر سهم میشود.
استراتژیهای معاملاتی مبتنی بر گپینگ
برخی از معاملهگران از گپها برای تحلیل بازار استفاده میکنند. بهعنوان مثال، اگر یک گپ نسبتاً زود در روند رخ دهد، احتمالاً یک گپ فرار یا ادامهدار است که نشان میدهد قیمت احتمالاً به حرکت خود ادامه خواهد داد.
سایر معاملهگران مستقیماً بر اساس گپها معامله میکنند. این استراتژیها به "بازی با گپ" معروف هستند.
۱. خرید در گپ صعودی
معاملهگران روزانه معمولاً این استراتژی را "گپ و حرکت" مینامند. در این روش، معاملهگر در همان روزی که گپ ایجاد شده، وارد موقعیت خرید میشود و حد ضرر معمولاً زیر کمترین قیمت کندل گپ تنظیم میشود. برای افزایش احتمال موفقیت، گپ باید بالای یک سطح مقاومتی مهم رخ دهد و همراه با حجم معاملاتی بالا باشد. روش جایگزین این است که معاملهگر صبر کند تا قیمت گپ را پر کند، سپس یک سفارش محدود برای خرید در نزدیکی قیمت بسته شدن روز قبل ثبت کند.
۲. فروش در گپ نزولی
این استراتژی مشابه خرید در گپ صعودی است، اما در اینجا معاملهگر پس از یک گپ نزولی وارد موقعیت فروش استقراضی میشود.
۳. محو کردن گپ (Fading the Gap)
معاملهگران مخالف روند (Contrarians) ممکن است از استراتژی محو کردن گپ برای بهرهگیری از گپینگ استفاده کنند. در این روش، معاملهگر برخلاف جهت گپ وارد معامله میشود، با این فرض که اکثر گپها در طول زمان پر میشوند. حد ضرر در بالای کندل گپ در گپ صعودی و در پایین کندل گپ در گپ نزولی قرار داده میشود. هدف سود معمولاً در نزدیکی قیمت بسته شدن روز قبل تنظیم میشود.
گپها بهعنوان سیگنال سرمایهگذاری
گپهای شکست و ادامهدار میتوانند نشان دهند که روند همچنان ادامه خواهد داشت و فرصتهای معاملاتی بیشتری فراهم خواهد کرد. بنابراین، پس از یکی از این گپها، یک معاملهگر بلندمدت ممکن است وارد موقعیت در جهت گپ شود (معمولاً گپهای صعودی). آنها ممکن است این موقعیت را تا زمان وقوع یک گپ خستگی یا فعال شدن حد ضرر متحرک حفظ کنند که نشاندهنده زمان خروج از معامله است.
نکته: گپینگ اغلب در الگوهای تکنیکال کندلاستیک نیز نقش دارد، مانند الگوی خطوط سفید کنار هم در گپ صعودی/نزولی یا الگوی دو کلاغ در گپ صعودی.
مثالی از گپینگ
برخی از سهام بهطور مکرر دچار گپ میشوند، در حالی که برخی دیگر کمتر چنین حالتی را تجربه میکنند. تقریباً تمام سهامها پس از انتشار گزارشهای درآمدی یا اعلامیههای مهم شرکتی مانند پیشنهاد خرید، مستعد ایجاد گپ هستند. یک سهام همچنین ممکن است به دلیل حرکت ناگهانی کلی بازار دچار گپ شود.
برای مثال، اگر شاخص S&P 500 یک حرکت نزولی شدید را در ابتدای روز تجربه کند، بسیاری از سهامها نیز به دنبال آن دچار گپ نزولی خواهند شد.
در نمودار سهام متا (فیسبوک سابق)، میتوان مشاهده کرد که این سهم پس از اعلام سودهای فصلی چندین گپ قیمتی قابلتوجه را تجربه کرده است. علاوه بر این، در طول بازه زمانی نشان دادهشده در نمودار، گپهای دیگری نیز مشاهده میشود که در نمودار مشخص شدهاند.
نمودار همچنین نشان میدهد که یک گپ فرار همیشه نیاز ندارد که در جهت روند باشد. یک گپ قوی در خلاف جهت روند فعلی میتواند نشانهای از شکست یا معکوس شدن روند به سمت دیگر باشد.
برای مثال، بسته شدن ۲۱۷.۵۰ دلار (بالاترین نقطه در نمودار، کمی پایینتر از ۲۲۰ دلار). روز بعد سهام در ۱۷۴.۸۹ دلار باز شد (کمی پایینتر از دومین فلش از سمت چپ) پس از اعلام سود ضعیفتر از حد انتظار. به عبارت دیگر، سرمایهگذارانی که سهام متا را در ۲۱۷ دلار خریداری کرده بودند، تقریباً ۲۰٪ از سرمایه خود را یکشبه از دست دادهاند، که نشان میدهد چقدر گپ میتواند ویرانگر باشد، حتی اگر از دستور حد ضرر استفاده کرده باشند.
سهام با گپ باید چه حجمی داشته باشد؟
افزایش حجم در هنگام گپ کمک میکند تا تأیید شود که احتمال ادامه قیمت در جهت گپ وجود دارد. بهعنوان مثال، یک گپ فرار با حجم بالاتر از میانگین نشاندهنده اعتقاد قوی در جهت گپ است. از طرف دیگر، گپهای خستگی باید با حجم نسبتاً کم همراه باشند.
استراتژی «گپ و حرکت» چیست؟
این استراتژی شامل خرید در گپ صعودی است و یک موقعیت صعودی را میسازد. در این استراتژی، ممکن است دستور حد ضرر در سطحی پایینتر از کف گپ قرار داده شود.
چگونه بفهمیم که یک سهام گپ صعودی خواهد داشت؟
هیچکس نمیتواند آینده قیمت سهام را پیشبینی کند، اما گپ صعودی ممکن است پس از اعلام یک خبر مثبت رخ دهد، بهویژه اگر آن خبر غیرمنتظره یا بهتر از حد انتظار باشد. شگفتیهای مثبت در سود، خبری مبنی بر اینکه یک سهام هدف خرید (takeover) قرار گرفته است، یا معرفی یا تأیید یک محصول جدید میتوانند باعث گپ صعودی شوند.