مروری بر رویدادهای مهم بازار دلار و جفت‌ارزها

بررسی رویدادهای کلیدی در دوره‌های اخیر حاکی از آن است که درگیری در اوکراین و خاورمیانه در دوره ریاست‌جمهوری بایدن آغاز شد و در عین حال، مسائل ژئوپولیتیکی که در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ غالب بود، بیشتر به تجارت مربوط می‌شد.

رئیس‌جمهور ترامپ وعده داده است که جنگ‌ها در اوکراین و خاورمیانه را به پایان برساند و از تعرفه‌ها به عنوان سلاح‌های اقتصادی برای متعادل‌کردن تراز تجاری ایالات متحده استفاده کند. البته تنها زمان نشان خواهد داد که آیا جنگ‌ها به پایان می‌رسند و آیا تهدید تعرفه‌ها ابزاری برای مذاکره در دولت جدید خواهد بود یا خیر.

در عین حال، شاخص دلار قبل از روز تحلیف در ژانویه، سطح کلیدی مقاومت فنی را به چالش کشید. موفقیت دولت ترامپ در حوزه‌ی ژئوپولیتیک، شاخص دلار را به یک روند صعودی سوق داد و به این ترتیب، دوره تثبیت سال‌های گذشته را به اتمام رساند.

اما اکنون پرسش این است که آیا دولت جدید که می‌گوید روزهای سلطه دلار ایالات متحده محدود است، می‌تواند روند تاریخی را نقض کند؟

در حالی که شاخص دلار ارز ایالات متحده را در برابر سبدی از دیگر ارزهای ذخیره، از جمله یورو، پوند، ین، دلار کانادا، کرون سوئدی و فرانک سوئیس اندازه‌گیری می‌کند، دلار هنوز هم ارز ذخیره جهان است.

داده‌ها و روندهای تاریخی به ما می‌گویند که روزهای دلار ایالات متحده به عنوان ارز خارجی غالب ممکن است در حال پایان باشد. چرا که میانگین عمر یک ارز جهانی پیشرو از سال ۱۴۵۰ حدود یک قرن بوده است؛ به عنوان مثال از سال 1450 تا 1530 ارز پرتغال به عنوان ابزار ذخیره ارزی جهان بود و همینطور برخی از ارزهای دیگر که نتوانسته‌اند بیش از یک قرن، برتری داشته باشند؛ حال باید دید پیشتازی دلار که از 1920 آغاز شده تا چه زمانی ادامه دارد

اگرچه تاریخ تضمینی برای سقوط دلار نیست، اما در شرایط کنونی، دلایل قانع‌کننده‌ای برای تغییر در سال‌های آینده فراهم می‌آورد. سیاست‌های دولت جدید ترامپ تعیین خواهد کرد که آیا نقش جهانی دلار ادامه پیدا می‌کند یا اینکه ارزی از BRICS یا حتی یوان چین جایگزین دلار به عنوان ابزار ذخیره ارزی بعدی خواهد شد.

اکنون که شاخص دلار از سطح مقاومت ۱۰۷.۳۵۰ عبور کرده است، هدف فنی بعدی در سمت بالا اوج سپتامبر ۲۰۲۲ است.

و اما به گزارش رویترز، بازارهای سهام در پایان هفته، با وجود نقدینگی کم در جمعه سیاه، با برخی افزایش‌های اندک برای اروپا و ایالات متحده بسته خواهند شد.

ابزار نظارت بر نرخ گروه CME، احتمال کاهش ۲۵ واحد پایه (bps) دیگر نرخ توسط فدرال رزرو در جلسه ۱۸ دسامبر را ۶۶.۳٪ قیمت‌گذاری می‌کند. همچنین احتمال ۳۳.۷٪ برای ثابت‌ماندن نرخ‌ها وجود دارد.

آنچه مسلم است صورتجلسه فدرال رزرو به افزایش احتمال کاهش نرخ‌ها برای دسامبر کمک کرده است. نرخ مرجع ۱۰ ساله ایالات متحده در ۴.۱۹٪ معامله می‌شود و پس از آنکه در روز پنج‌شنبه بسته شد، در آغاز این جمعه، به پایین‌ترین سطح این هفته سقوط کرده است.

روندهای نرخ بهره بسیار مهم هستند؛ سیگنال‌های متناقض برای شاخص دلار

حرکت قیمت در بازارهای نرخ بهره ایالات متحده در ماه‌های اخیر جالب توجه بوده‌ است. در سپتامبر، فدرال رزرو شروع به کاهش نرخ بهره کوتاه‌مدت فدرال کرد. در پایان نوامبر، بانک مرکزی نرخ کوتاه‌مدت را ۷۵ واحد پایه کاهش داده و به نقطه میانه ۴.۶۲۵ درصد رسانده است.

فدرال رزرو به بازارها اعلام کرده است که انتظار کاهش ۲۵ واحد پایه دیگر در سال ۲۰۲۴ را داشته باشند و پیش‌بینی‌های نمودار نقطه‌ای FOMC نشان‌دهنده‌ی ۱۰۰ واحد پایه کاهش در سال ۲۰۲۵ است که نرخ فدرال را تا پایان سال آینده، به ۳.۳۷۵ درصد کاهش می‌دهد.

بانک مرکزی نرخ‌های کوتاه‌مدت را تعیین می‌کند، در حالی که مشخص‌کردن نرخ‌های بلندمدت، کار نیروهای بازار است. با توجه به بدهی ایالات متحده که به ۳۶ تریلیون دلار رسیده و تورم بالای هدف ۲ درصد فدرال، نرخ‌های بلندمدت از زمان آغاز کاهش نرخ فدرال، افزایش یافته‌اند.

به علاوه، کاهش اوراق قرضه از ۱۲۷-۲۲ در سپتامبر ۲۰۲۴ به حداقل ۱۱۵-۱۰ در نوامبر ۲۰۲۴، نشان‌دهنده‌ی افزایش نرخ‌های بلندمدت است. با این حال، این نرخ به بالای ۱۱۹ در تاریخ ۲۹ نوامبر بازگشت.

شایان ذکر است که تفاوت‌های نرخ بهره عامل مهمی برای مسیر کم‌مقاومت یک ارز در مقابل ارز دیگر است. شاخص دلار با نرخ‌های کوتاه‌مدت کمتری که نزولی هستند، مواجه است و در مقابل نرخ‌های بلندمدت ثابت یا بالاتر که صعودی هستند، قرار دارد. از آنجا که نرخ‌های بلندمدت تأثیر بیشتری بر اصول اقتصادی دارند، حرکت در بازار اوراق قرضه دولتی ایالات متحده برای شاخص دلار، صعودی بوده است.

مروری بر رویدادهای هفته‌ای که گذشت

ژئوپولیتیک و تأثیر آن بر احساسات بازار

در حالی که ایالات متحده تعطیلات شکرگزاری را جشن می‌گرفت، هفته‌ای که بیشتر تحت تأثیر تحولات ژئوپولیتیکی بود، با نوعی سکوت به پایان رسید. کمبود نقدینگی در روزهای پنج‌شنبه و جمعه مشهود بود، زیرا بازارها در تلاش بودند تا از تحولات گسترده در حوزه ژئوپولیتیک سر در بیاورند.

دونالد ترامپ هفته را با تهدید به وضع تعرفه‌ها آغاز کرد و هدف اصلی او کشورهای مکزیک، کانادا و البته چین بودند. رئیس‌جمهور مکزیک، کلودیا شینباوم، به این تهدیدها بی‌توجه نماند و ایده وضع تعرفه‌های تلافی‌جویانه را مطرح کرد. این اقدام جسورانه از سوی رئیس‌جمهور جدید، نگرانی‌هایی را برای فعالان بازار به همراه داشت و بر ارزهایی مانند دلار استرالیا به دلیل وضعیت «ارز کالایی» این کشور و روابط تجاری‌اش با چین تأثیر گذاشت.

از نظر فنی، ترامپ می‌تواند در اولین روز کاری خود با صدور یک فرمان اجرایی تعرفه‌ها را اعمال کند. با این حال، در واقعیت زمان‌بندی این اقدام مشخص نیست. احتمالاً تعرفه‌ها به کاهش مالیاتی که او پیشنهاد داده مرتبط خواهد بود و چنین برنامه‌ای نیاز به زمان برای تأیید از سوی کنگره دارد. باید دید این موضوع چگونه پیش خواهد رفت.

و اما در چشم‌انداز ژئوپلیتیک، اسرائیل و حزب‌الله توافقی بر سر آتش‌بس داشتند که از روز چهارشنبه آغاز شد. اسرائیل مأموریت خود در لبنان را موفقیت‌آمیز می‌داند و اعلام کرده که بخش عمده‌ای از رهبری حزب‌الله را از بین برده و بسیاری از سلاح‌های آنها را نابود کرده است. حزب‌الله نیز این آتش‌بس را موفقیتی می‌داند که اسرائیل در جنوب لبنان هیچ پیشرفتی نداشته است. این وضعیت به نوعی بن‌بست به نبرد ۲۰۰۶ میان طرفین، شبیه است. در حالی که آتش‌بس امیدی در منطقه‌ای پر از درگیری ایجاد می‌کند، دستیابی به صلح پایدار هنوز به زمان نیاز دارد.

با این حال، این تحولات تأثیراتی بر قیمت نفت داشت، به طوری که حق بیمه ریسک ژئوپولیتیکی فعلاً از بین رفته است. نکته مثبت این است که از زمان فروش اولیه در روز دوشنبه، قیمت نفت برنت تا حد زیادی ثابت باقی ماند و در طول هفته، نوسانات زیادی داشت. برنت در مسیر پایان هفته با کاهش حدود ۳.۱% قرار دارد.

بازارهای سهام ایالات متحده در پایان هفته با عملکردی قوی مواجه شدند و شاخص S&P به واسطه سهام فناوری و خرده‌فروشی به رکوردهای جدیدی دست یافت. به طوری که شاخص S&P در مسیر بزرگ‌ترین افزایش یک‌ماهه خود از نوامبر ۲۰۲۳ قرار دارد. 

عملکرد شاخص‌های وال استریت در داده‌های جریان سرمایه منعکس شده است، به طوری که سرمایه‌گذاران ۱۲.۱۹ میلیارد دلار به صندوق‌های سهام جهانی واریز کردند که افزایش ۳۲% نسبت به هفته قبل و ۹.۲۴ میلیارد دلار خالص خرید را نشان می‌دهد. این نهمین هفته متوالی ورود سرمایه محسوب می‌شود.

در چشم‌انداز جفت‌ارزها چه گذشت؟

در هفته‌ای که گذشت، شاخص دلار (DXY) با چالش‌هایی روبرو شد، چرا که احتمال کاهش نرخ بهره در دسامبر از سوی فدرال رزرو حدود ۱۰% افزایش یافت. بخش عمده‌ای از این موضوع به انتشار صورتجلسه‌ی نشست فدرال رزرو و داده‌های قوی استخدام مربوط می‌شود.

در این بین، یورو/دلار (EUR/USD) در روز جمعه با افزایش 0.30+% به بالاترین سطح یک هفته‌ای جدید رسید. ضعف دلار در روز جمعه از افزایش‌های مختصر یورو حمایت کرد. با این حال، داده‌های ضعیف‌تر از حد انتظار در مورد CPI هسته منطقه یورو در نوامبر و کاهش شدیدتر از حد انتظار در فروش خرده‌فروشی آلمان در اکتبر، سیاست بانک مرکزی اروپا (ECB) را کاهشی و یورو را نزولی کرد.

همچنین، اظهارات کاهشی از سوی لوئیس گویندوس، معاون رئیس ECB و استورنارس، عضو شورای حکومتی ECB، به ضرر یورو تمام شد.

انتظارات تورمی یک ساله ECB در تاریخ ۱ اکتبر به طور غیرمنتظره‌ای از 2.4+% در سپتامبر به 2.5+% افزایش یافت که قوی‌تر از انتظارات کاهش به 2.3+% بود. انتظارات تورمی سه ساله در اکتبر بدون تغییر از سپتامبر در سطح 2.1+% باقی ماند که مطابق با انتظارات بود.

در بازارهای توسعه‌یافته، تمرکز دوباره به ایالات متحده و داده‌های استخدامی معطوف می‌شود و داده‌های NFP روز جمعه منتشر خواهد شد.

ماه گذشته، تعداد مشاغل غیرکشاورزی تنها به میزان ۱۲,۰۰۰ افزایش یافت که بسیار کمتر از حد انتظار بود. طوفان میلتون باعث از دست‌رفتن مشاغل زیادی در فلوریدا شد، جایی که اشتغال به میزان ۳۸,۰۰۰ کاهش یافت، در حالی که معمولاً رشد آن ۱۳,۰۰۰ نفر بوده است.

پیش‌بینی می‌شود که آمار مشاغل، حدود ۲۲۰,۰۰۰ باشد و نرخ بیکاری نیز کلیدی برای کمک به فدرال رزرو قبل از نشست دسامبر خواهد بود. اگر نرخ بیکاری به ۴.۲% برسد و رشد مشاغل در حدود ۲۲۰,۰۰۰ باشد، شانس کاهش نرخ بهره فدرال رزرو در دسامبر بیشتر خواهد شد و این ممکن است به ضعف دلار آمریکا منجر شود.