فلزات گرانبها به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، از دیرباز مورد توجه انسان‌ها بوده‌اند. این فلزات نه تنها در صنعت جواهرسازی بلکه در صنایع مختلفی چون الکترونیک، پزشکی، هوافضا و حتی صنایع شیمیایی کاربرد دارند. در این مقاله، به بررسی انواع فلز گرانبها، ویژگی‌ها، کاربردها و قیمت‌های آنها خواهیم پرداخت.
1. طلا (Gold)
طلا یکی از شناخته‌شده‌ترین فلزات گرانبها است که به دلیل رنگ زرد براق و مقاومت بالا در برابر خوردگی، از دیرباز در ساخت جواهرات و سکه‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. طلا به دلیل نرمی و انعطاف‌پذیری بالا، به راحتی قابل شکل‌دهی است و این خاصیت آن را برای ساخت جواهرات بسیار مناسب می‌سازد.
کاربردها:
جواهرسازی: طلا به دلیل زیبایی و دوام خود، در ساخت انواع جواهرات از جمله انگشتر، دستبند، گردنبند و گوشواره استفاده می‌شود.
الکترونیک: به دلیل رسانایی بالا و مقاومت در برابر اکسیداسیون، طلا در ساخت قطعات الکترونیکی مانند کانکتورها، مدارهای چاپی و سیم‌های نازک استفاده می‌شود.
پزشکی: در درمان برخی بیماری‌ها نظیر آرتریت روماتوئید و در دندانپزشکی برای پرکردن دندان‌ها و ساخت پروتزهای دندانی کاربرد دارد.
قیمت:
قیمت طلا امروز به طور مداوم در حال تغییر است و به عوامل مختلفی نظیر تقاضای بازار، وضعیت اقتصادی جهانی و تغییرات نرخ ارز بستگی دارد. به طور میانگین، قیمت هر اونس طلا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار بوده است.
2. نقره (Silver)
نقره نیز یکی دیگر از فلزات گرانبها است که به دلیل رنگ سفید براق و رسانایی الکتریکی و حرارتی بالا، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. نقره علاوه بر جواهرسازی، در صنایع مختلفی کاربرد دارد.
کاربردها:
جواهرسازی: نقره به دلیل زیبایی و قیمت مناسب‌تر نسبت به طلا، در ساخت انواع جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
الکترونیک: نقره در ساخت قطعات الکترونیکی مانند سوئیچ‌ها، کانکتورها و مدارهای چاپی استفاده می‌شود.
پزشکی: نقره به دلیل خواص ضدباکتریایی خود در ساخت تجهیزات پزشکی، درمان زخم‌ها و در مواد ضدعفونی‌کننده کاربرد دارد.
عکاسی: نقره در صنایع عکاسی به عنوان ماده حساس به نور در فیلم‌های عکاسی استفاده می‌شود.
قیمت:
قیمت نقره نیز مانند طلا به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور میانگین، قیمت هر اونس نقره در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۵ تا ۳۰ دلار بوده است.
3. پلاتین (Platinum)
پلاتین فلزی سفید رنگ و بسیار مقاوم در برابر خوردگی است که در صنایع مختلفی کاربرد دارد. این فلز به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و واکنش‌های شیمیایی، در ساخت کاتالیست‌های صنعتی و تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می‌شود.
کاربردها:
جواهرسازی: پلاتین به دلیل زیبایی و دوام بالا، در ساخت جواهرات لوکس و ارزشمند استفاده می‌شود.
صنعت خودروسازی: پلاتین در ساخت مبدل‌های کاتالیستی برای کاهش آلاینده‌های خروجی از خودروها کاربرد دارد.
پزشکی: پلاتین در ساخت ایمپلنت‌ها و تجهیزات جراحی به کار می‌رود.
صنعت شیمیایی: پلاتین به عنوان کاتالیست در واکنش‌های شیمیایی مختلف استفاده می‌شود.
قیمت:
قیمت پلاتین نیز به عوامل مختلفی نظیر تقاضای بازار و وضعیت اقتصادی بستگی دارد. به طور میانگین، قیمت هر اونس پلاتین در سال ۲۰۲۴ حدود ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ دلار بوده است.
4. پالادیوم (Palladium)
پالادیوم فلزی نقره‌ای رنگ و یکی از اعضای گروه پلاتین است که به دلیل خواص کاتالیستی خود، در صنایع مختلفی کاربرد دارد.
کاربردها:
صنعت خودروسازی: پالادیوم در ساخت مبدل‌های کاتالیستی استفاده می‌شود.
الکترونیک: پالادیوم در ساخت قطعات الکترونیکی مانند کانکتورها، سوئیچ‌ها و خازن‌ها کاربرد دارد.
جواهرسازی: پالادیوم به عنوان جایگزینی سبک‌تر و ارزان‌تر برای پلاتین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پزشکی: پالادیوم در ساخت ابزارهای جراحی و دندانپزشکی کاربرد دارد.
قیمت:
قیمت پالادیوم به دلیل کاربرد گسترده آن در صنعت خودروسازی و تقاضای بالا، معمولاً بالاست. به طور میانگین، قیمت هر اونس پالادیوم در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۰۰۰ تا ۲۲۰۰ دلار بوده است.
5. رودیوم (Rhodium)
رودیوم فلزی نقره‌ای رنگ و بسیار کمیاب است که به دلیل خواص کاتالیستی و مقاومت بالا در برابر خوردگی، در صنایع مختلفی کاربرد دارد.
کاربردها:
صنعت خودروسازی: رودیوم در ساخت مبدل‌های کاتالیستی استفاده می‌شود.
جواهرسازی: رودیوم به عنوان پوشش‌دهنده برای افزایش درخشندگی و مقاومت جواهرات به کار می‌رود.
صنعت شیمیایی: رودیوم به عنوان کاتالیست در واکنش‌های شیمیایی کاربرد دارد.
قیمت:
قیمت رودیوم بسیار متغیر و به دلیل کمیابی آن بسیار بالاست. به طور میانگین، قیمت هر اونس رودیوم در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۰,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰ دلار بوده است.
6. ایریدیم (Iridium)
ایریدیم یکی از سخت‌ترین و مقاوم‌ترین فلزات گرانبها است که به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و حرارت، در صنایع مختلفی کاربرد دارد.
کاربردها:
تجهیزات آزمایشگاهی: ایریدیم در ساخت تجهیزات آزمایشگاهی و کاتالیست‌های شیمیایی استفاده می‌شود.
صنعت هوافضا: ایریدیم در ساخت قطعاتی که نیاز به مقاومت بالا دارند، مانند نازل‌های موتورهای جت و قطعات فضایی استفاده می‌شود.
نوک خودکارها: ایریدیم در ساخت نوک خودکارهای با کیفیت بالا کاربرد دارد.
ابزارهای جراحی: ایریدیم در ساخت ابزارهای جراحی به کار می‌رود.
قیمت:
قیمت ایریدیم به دلیل کمیابی و کاربردهای خاص آن معمولاً بالاست. به طور میانگین، قیمت هر اونس ایریدیم در سال ۲۰۲۴ حدود ۴,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ دلار بوده است.
7. روتنیم (Ruthenium)
روتنیم فلزی نقره‌ای رنگ و یکی از اعضای گروه پلاتین است که به دلیل خواص کاتالیستی و مقاومت بالا در برابر خوردگی، در صنایع مختلفی کاربرد دارد.
کاربردها:
الکترونیک: روتنیم در ساخت قطعات الکترونیکی مانند مقاومت‌ها و خازن‌ها استفاده می‌شود.
صنعت شیمیایی: روتنیم به عنوان کاتالیست در واکنش‌های شیمیایی مختلف استفاده می‌شود.
آلیاژها: روتنیم به عنوان آلیاژ در ترکیب با دیگر فلزات گرانبها برای افزایش سختی و مقاومت آنها به کار می‌رود.
قیمت:
قیمت روتنیم نیز به دلیل کاربردهای خاص و کمیابی آن معمولاً بالاست. به طور میانگین، قیمت هر اونس روتنیم در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ دلار بوده است.
نتیجه‌گیری
فلزات گرانبها به دلیل خواص منحصر به فرد خود، در صنایع مختلفی از جواهرسازی گرفته تا الکترونیک، پزشکی، هوافضا و صنایع شیمیایی کاربرد دارند. هر یک از این فلزات ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند که آنها را از دیگر فلزات متمایز می‌کند. با توجه به اهمیت و کاربردهای گسترده این فلزات، سرمایه‌گذاری در آنها می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای حفظ ارزش سرمایه باشد. همچنین تحقیقات و توسعه در زمینه کاربردهای جدید این فلزات می‌تواند به پیشرفت فناوری و بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها کمک کند.
منبع: goldrecovery.ir
