عیار واحد اندازهگیری خلوص آلیاژهای طلا و دیگر فلزات گرانبها است. عیار طلا معمولا از واحد کامل ۲۴ بیان میشود. برای مثال طلای ۲۴ عیار طلای خالص با حداقل ۹۹٬۹ درصد طلا، و طلای ۱۸ عیار از ۷۵ درصد طلا و ۲۵ درصد فلز دیگر تشکیل شدهاست.
برای محاسبه عیار از فرمول زیر استفاده میشود:
که در آن :
- عیار آلیاژ،
- جرم خالص طلا یا پلاتین در جسم، و
- .جرم کل جسم
عیارهای مرسوم در طلاسازی بینالمللی
طلای خالص با توجه به نرمی زیاد برای ساخت بیشتر وسایل مناسب نیست و به همین جهت بیشتر طلایی که در جواهرات به کار میرود، طلای خالص نیست. در کشورهای مختلف یک یا چند عیار برای طلاسازی مرسوم است. در ایران معمولاً از عیار ۱۸ استفاده میشود. عیار سکهها معمولا بالاتر از عیار جواهرات است و گاهی از طلای خالص هم استفاده میشود. در ایران تمام انواع سکههای طلای بهار آزادی با عیار ۲۱٫۶ (۹۰٪) ضرب میشوند.
در زبان انگلیسی و دیگر زبانهای اروپایی عیار را «قیراط» (carat یا Karat) با حرف اختصاری K مینامند که این قیراط را نباید با قیراط که یک واحد وزن برای اندازهگیری وزن جواهرات است اشتباه گرفت. هر قیراط ۲۰۰ میلیگرم (۰٬۲ گرم) وزن دارد.
منطقه | عیار مرسوم |
---|---|
کشورهای عربی، چین، هنگ کنگ، تایوان | ۲۴ عیار - حداقل ۹۹٪ |
کشورهای عربی، هند، بنگلادش، پاکستان، سری لانکا | ۲۲ عیار (۹۱٫۶٪) |
کشورهای عربی، منطقه خلیج فارس، ایران | ۲۱ عیار (۸۷٫۵٪) - ۱۸ عیار (۷۵٪) |
اروپا (جنوب اروپا، پرتغال) | ۱۹٫۲ عیار (۸۰٪) |
جنوب اروپا، منطقه مدیترانه | ۱۸ عیار (۷۵٪) |
اروپا (شمال اروپا، آلمان) | ۸ تا ۱۸ عیار (۳۳٬۳٪ تا ۷۵٪) |
روسیه، شوروی سابق | ۹ عیار و ۱۴ عیار قدیم (۵۸۳ از هزار) و جدید (۵۸۵ از هزار) |
بریتانیا | ۹ تا ۲۲ عیار (۳۷٫۵٪ تا ۹۱٫۶٪) |
ایالات متحده | ۱۰ تا ۱۸ عیار (۴۱٫۷٪ تا ۷۵٪) |