محدودیت اینترنت به دو هفته رسیده و آنطور که از شرایط پیداست قرار نیست این محدودیت به این زودیها برداشته شود. در این ۱۳ روز اینترنت برای ساعاتی یا کاملا قطع شده یا به خاطر اختلال شدید عملا فرقی با قطع اینترنت نداشته است.
وزیر ارتباطات گرچه با طعنه به قطع سراسری اینترنت در دولت گذشته به دنبال اعتراضها در آبان ۹۸، دستاورد خود در اعتراضهای اخیر را قطع نشدن اینترنت به شکل سراسری و ادامه فعالیت کسبوکارها میداند؛ ولی در عمل نه مردم امکان استفاده از سرویس اینترنت خود و خدمات کسبوکارهای داخلی را دارند و نه کسبوکارها میتوانند به خاطر محدودیتهای اینترنتی و تغییرات در سیستم فیلترینگ فعالیت کنند.
آنطور که کارشناسان ارتباطی میگویند اگرچه اینترنت مانند سال ۹۸ بهصورت سراسری قطع نشده؛ اما تیمی در وزارت ارتباطات با مهندسی ترافیک عملاً اجازه دسترسی به هیچ سرویس اینترنتی مهم و پرکابرد را نمیدهد.
چه اینترنت سراسری قطع شده باشد، چه با مهندسی ترافیک دسترسیها محدود شده باشد در نهایت فرقی در تکرار یک تجربه تلخ برای مردم و و کسبوکارها ندارد.
محدودیتهای اینترنت که از طرف برخی کارشناسان به عنوان حکومت نظامی اینترنتی هم از آن یاد میشود تا کنون خسارت بالایی به مردم و کسبوکارها زده است.
شرکتهای استارتاپی بزرگ به خاطر شرایط امنیتی، نمیخواهند هیچ آماری از خسارتی که در این دوهفته و به دنبال محدودیت اینترنت دیدهاند را اعلام کنند.
با این حال طبق برآوردهای نتبلاکس خسارت قطعی اینترنت ایران در هر ساعت بیش از یک و نیم میلیون دلار برآورد میشود.
انجمن تجارت الکترونیک هم در بیانیه اخیر و اعتراضی خود به دنبال محدودیتهای اینترنتی اعلام کرده که تنها قطع دسترسی به اینستاگرام، بیش از ۴۰۰ هزار کسبوکار را با خطر نابودی مواجه کرده و امرار معاش بیش از یک میلیون نفر را با مشکلات جدی روبهرو کرده است.
پادرو پلتفرم هوشمند پرداخت و ارسال سفارشهای اینترنتی هم به راهپرداخت اعلام کرده که از زمان شروع محدودیتهای اینترنتی مجموع فروش ۱۰ فروشگاه اول اینستاگرامی روی پادروشاپ (که کارش ایجاد زیرساخت فروش آنلاین برای فروشندگان شبکههای اجتماعی است) با ۸۷ درصد کاهش روبهرو بوده و هر یک از این فروشگاهها تنها طی یک هفته گذشته دچار دستکم ۵۰ میلیون تومان خسارت مالی شدهاند.
کاهش ۹۷ درصدی بازدید از فروشگاههای اینستاگرامی و رسیدن فروش آنها به صفر از دیگر خسارتهایی است که ایجاد محدودیتهای اخیر باعث آن شده است.
از طرف دیگر اختلال در دسترسی مردم به اینترنت تراکنش شرکتهای پرداختیاری را به شکل متفاوت بین ۵۰ تا ۸۰ درصد کاهش داده است.
از دیگر تبعات محدودیت دسترسی اینترنت رشد استفاده از ابزارهای دورزدن فیلترینگ و VPN بوده است. یکی از دلایل اصلی محدودیت دسترسی به اینترنت در این روزها، جلوگیری از انتشار تصاویر و فیلمها اعتراضی در شبکههای اجتماعی بوده، با این حال شواهد و رکورد شکنی هشتگهای مربوط به این اعتراض در شبکههای اجتماعی فیلتر شده نشان میدهد حداقل این محدودیت باعث جلوگیری از اعتراضهای مجازی نشده است.
وبسایت خبری آکسیوس به تازگی گزارشی درباره افزایش استفاده کاربران ایرانی از فیلترشکنها منتشر کرده است. طبق این گزارش تقاضا برای خدمات شبکه خصوصی مجازی (VPN) در ایران نسبت به دو هفته گذشته بیش از سه هزار درصد افزایش یافته است.
در این بین نباید از خسارتی که به اپراتورها ارتباطی نیز چشم پوشی کرد. اپراتورها تلفن همراه و ثابت هرچند نمیخواهند به خاطر شرایط حال به صورت رسمی در این زمینه اظهار نظر کنند؛ اما مدیران برخی از این شرکتها به شکل غیررسمی اعلام میکنند که میزان استفاده از پهنای باند خارجی در کشور بیش از ۵۰ درصد کاهش داشته است.
تا این لحظه محدودیتهای اینترنتی همچنان ادامه دارد و هر روز هم خبر تازهای از گرفتار شدن یک سرویس در دام فیلترینگ و قطع دسترسی کاربران به آن شنیده میشود.
گرچه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هفته گذشته در خنثیترین حالت ممکن در پاسخ به موقت یا دائمی بودن این محدودیتها اظهار بیاطلاعی کرده و به شکل عجیب و غیرقابل باور گفته کسبوکارها هم خسارتشان از این محدودیتها را از «اغتشاشگران» بگیرند؛ ولی امروز وزیر اقتصاد در مقابل سلب مسئولیت کامل عیسی زارعپور حداقل به این جمله بسنده کرده که «مصوباتی برای ترمیم لطمات کسبوکارها روی پلتفرمها در حال نهاییشدن است که بهزودی اعلام میشود.»