به گزارش شبکه اطلاعرسانی طلا و ارز به نقل از «اینوستینگ»، رالی تاریخی دلار در ماه سپتامبر به اوج خود رسید. براساس برخی پارامترها، این افزایش به قدری بوده است که در طی نیم قرن اخیر و از زمان برتون وودز دیده نشده است.
فشارهای مداوم قیمتها، بازار کار قوی و آخرین پیشبینی های فدرال رزرو هشدار میدهد که شرایط مالی در سال آینده سختتر خواهد شد. با این حال، گمانهزنی ها بر این پایه استوار است که احتمالا بازار شاهد اوج سیاستهای جنگطلبانه فدرال رزرو باشد، بهطوری که تا اواسط سال بعد نرخ بهره به 5.50 درصد خواهد رسید. با به پایان رسیدن ماه سپتامبر، پیشبینی می شود که قیمت دلار در ماه اکتبر یک روند اصلاحی را طی کند و یا به ثبات برسد.
بر اساس گزارشات «سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» (OECD) در رابطه با نرخهای برابری جفتارزها، یورو و ین به ترتیب در سطوح پایینتر از ارزش تاریخی تقریباً 45 و 44 درصدی خود قرار دارند و پوند هم تقریباً 30 درصد پایینتر ارزشگذاری شده است. البته این نکته را در نظر داشته باشید که ارزهای اصلی، به ندرت بیش از 20 درصد از مقادیر معیار «سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» (OECD) فاصله میگیرند. در گذشته، بالا رفتن بیش از حد دلار، باعث نگرانی برخی از صنایع ایالات متحده آمریکا در رابطه با برتری ناعادلانه تولید کنندگان اروپایی و ژاپنی میشد. برخی از شرکتهای چند ملیتی هم به کاهش ارزش دلاری درآمدهای خارجی خود اشاره میکردند.
صادرات کالاهای ایالات متحده در ماه ژوئیه علیرغم تقویت دلار به سطوح بیسابقهای رسید و در ماه اوت اندکی کاهش یافت. محمولههای انرژی با قیمت بیشتر و بالاتر، رشد کند دیگر کالاها را جبران کرده است. واردات به مدت پنج ماه تا آگوست کاهش یافت و 6 درصد از رکورد ثبت شده در ماه مارس کاهش یافت.
برخلاف آخرین افزایش بزرگ دلار در اواسط دهه 1990، زمانی که رابرت روبین، وزیر خزانهداری وقت، سیاست قاطعانهای را برای تثبیت دلار در پیش گرفت، دولت فعلی تمایلی به دخالت ندارد. به این ترتیب، سیاست دلار قوی در فدرال رزرو به شکل پایداری دنبال میشود. به نظر میرسد که دلار یکی از کانالهایی است که با افزایش نرخ ها شرایط مالی را سخت تر میکند، و این به نوبه خود باعث میشود که ساختار تقاضا خود را با محدودیتهای عرضه تطبیق دهد. در نتیجه، مقامات ایالات متحده علاقه چندانی به توافقی شبیه به پلازا (برای پایین آوردن دلار مانند سال 1985) که به نظر برخی ضروری است، نشان ندادهاند.
سیاستهای مالی فدرال رزرو باعث چیزی بیش از افزایش نرخ دلار شده است. منطقه یورو و ژاپن شاهد کاهش چشمگیر ترازهای تجاری خود هستند. با توجه به گزارشهای تجاری اخیر، میانگین کسری تجاری منطقه یورو در هفت ماهه اول سال 25.3 میلیارد یورو بوده است. این در حالی است که برای مدت مشابه سال گذشته، میانگین مازاد ماهیانه 16.6 میلیارد یورو بوده است.
آخرین آمار تجاری ژاپن برای ماه آگوست است که نشان میدهد، ژاپن امسال میانگین کسری ماهانه 1.53 تریلیون ین (11 میلیارد دلار) را ثبت کرده است. در مدت مشابه سال گذشته، میانگین مازاد ماهیانه 73 میلیارد ین بود.
علیرغم رکود اقتصادی ایالات متحده، و پیشبینی فدرال رزرو مبنی بر کاهش رشد امسال از 1.7 درصد در ژوئن به 0.2 درصد ، به نظر میرسد ایالات متحده از جنگ کووید، بحران انرژی و ..خارج میشود.
در میان کشورهای G10، ژاپن برجستهتر از بقیه است. این کشور نه تنها نرخ ها را افزایش نداد، بلکه کورودا، رئیس بانک مرکزی ژاپن اعلام کرد که سیاست پولی به زودی تغییر نخواهد کرد. چند روز پس از اینکه «بانک مرکزی ژاپن» (BOJ)، خرید اوراق قرضه خود را افزایش داد (توسعه ترازنامه خود)، فدرال رزرو افزایش 75 واحدی را ارائه کرد. در نتیجه، دلار به بالای 145 ین افزایش یافت و وزارت دارایی برای اولین بار از سال 1998 برای حمایت از ین مداخله کرد. با این حال، مداخله به دلیل عدم برآورده شدن پیش شرط های غافلگیری، چند جانبه بودن و سیگنال تغییر سیاست، موفقیت آمیز نبوده است.
به نظر می رسد سیاست مالی «بانک مرکزی ژاپن» (BOJ) مملو از تناقضات است، از جمله تعدیل نرخ ارز خارجی و در عین حال تثبیت نرخ بهره. بنابراین، مداخله مانع افزایش ارزش دلار شد، اما نتوانست آن را به زیر 140 ین برساند، به این ترتیب بعید به نظر میرسد بتواند از ضعف بیشتر ین جلوگیری کند. نوسانات نیز چندان فروکش نکرد.
گرچه سیاستگذاران ژاپنی بیشترین شکایت را از افزایش قیمت دلار داشتهاند، اما در بین گروه جی 10 تنها ارز تضعیف شده نبودهاند. تا 21 سپتامبر، ین تقریباً 3.5 درصد در ماه کاهش یافت. کرون سوئد 3.7 درصد کاهش یافت، کرون نروژ تقریبا 4.1 درصد کاهش یافت و دلار نیوزیلند بیش از 4.3 درصد کاهش یافت. پوند در پایین ترین سطح خود از سال 1985 معامله شد، در حالی که ین در ضعیف ترین سطح خود از سال 1998 بود.
بانک انگلستان بیش از دو برابر بانک ملی سوئیس نرخ بهره را افزایش داد. در نتیجه، فرانک سوئیس در ماه سپتامبر، دلار کانادا را به عنوان قوی ترین ارز اصلی امسال تحت الشعاع قرار داد و استرلینگ در میان ضعیف ترین ارزها قرار گرفت. Riksbank سوئد در ماه گذشته 100 واحد در روز افزایش یافت و کرون به پایینترین حد خود رسید. دلار در برابر اکثر ارزهای بازارهای نوظهور در ماه سپتامبر افزایش یافت. شاخص ارز بازارهای نوظهور در ماه سپتامبر حدود 3.2 درصد کاهش یافت که زیان را به 7.8 درصد رساند.
«شاخص ارز جهانی» (Bannockburn)، سبدی از ارزهای 12 اقتصاد بزرگ را بر اساس تولید ناخالص داخلی نشان می دهد، این شاخص در ماه سپتامبر اندکی بیش از 2 درصد کاهش یافت زیرا همه ارزها در برابر دلار کاهش یافتند. با دلار قوی، سیاست سختگیرانهتر فدرال رزرو و ضعف اقتصادی چین، شاید بتوان انتظار داشت ارزهای بازارهای نوظهور بیشتر از کشورهای گروه G10 کاهش یابند. در ماه سپتامبر، ارزهای اصلی این شاخص به طور متوسط 4.4 درصد افت کردند و ارزهای بازارهای نوظهور در شاخص حدود 2.5 درصد کاهش یافتند.
دلار آمریکا
انعطافپذیری بازار کار، به فدرال رزرو این اجازه را می دهد که برای کاهش نرخ تورم، نرخ بهره را افزایش دهد. به این ترتیب، پیش بینی می شود که در ماه نوامبر نرخ بهره 75 واحد دیگر افزایش می یابد، البته این میزان در ماه دسامبر به 50 واحد در روز کاهش خواهد یافت. فدرال رزرو پیش بینی می کند نرخ بهره در سال 2024 کاهش یابد در حالی که بازار در اواخر سال آینده ، روند کاهشی خود را در پی خواهد گرفت. تورم ممکن است نزدیک به اوج خود باشد، اما اجاره بها و خدمات پزشکی احتمالاً تورم اصلی را ثابت نگه می دارند. افزایش ارزش دلار ارزش درآمدهای خارجی را برای شرکت های چند ملیتی آمریکایی کاهش می دهد. با این وجود، افزایش ارزش دلار یکی از کانال هایی است که شرایط مالی را سخت تر می کند. در نتیجه انتظار داریم با نزدیک شدن به پایان چرخه پولی، دلار آسیب پذیرتر شود.
یورو
اقتصاد منطقه یورو در آستانه رکود است. شوک انرژی و فشار گستردهتر هزینههای زندگی آسیب خود را می زند، اما با وجود تورم 10 درصد، بانک مرکزی اروپا چارهای جز ادامه سیاستهای سختگیرانه ندارد. پس از افزایش 50 واحدی در ماه جولای، بانک مرکزی اروپا در سپتامبر نرخ بهره را 75 واحد افزایش داد و به نظر می رسد در ماه اکتبر 75 واحد در روز و در دسامبر حداقل 50 واحد در روز نرخ بهره افزایش یابد. بسیاری از اعضای منطقه یورو در حال تلاش برای محافظت از خانوارها و مشاغل کوچک در برابر افزایش قیمت انرژی هستند. کاهش یورو تورم را تشدید می کند.
ین ژاپن
از چند هفته قبل از اینکه فدرال رزرو افزایش 75 واحدی را ارائه دهد، بانک ژاپن مقدار اوراق قرضه 5 تا 10 ساله را به طور منظم خریداری می کند.
دلار که پس از تصمیم فدرال رزرو به طور گسترده افزایش یافت، زمانی که وزارت دارایی ژاپن دستور مداخله برای خرید ین را برای اولین بار از سال 1998 صادر کرد، تقریباً در 146 ین بود. این عملیات، دلار را کمی به زیر 140.50 ین رساند. به نظر می رسد که ژاپن بیشتر یک بازی زمانی برای رسیدن به اوج سیاست های فدرال رزرو و نرخ بهره ایالات متحده را شروع کرده است، چرا که در نهایت سرعت کاهش تعدیل خواهد شد.
پوند انگلیس
بانک مرکزی انگلیس اولین بانک مرکزی گروه G7 بود که نرخ بهره را افزایش داد (2021)، اما روند تهاجمی فدرال رزرو و سایر بانک های مرکزی بزرگ آن را پشت سر گذاشت. با این حال، بودجه کوچک ارائه شده توسط دولت جدید توسط اقتصاددانان مورد انتقاد قرار گرفت و سرمایه گذاران آن را نادیده گرفتند. به این ترتیب، استرلینگ به پایین ترین حد خود یعنی حدود 1.0350 دلار سقوط کرد و نرخ بهره بریتانیا افزایش یافت. بانک مرکزی انگلیس در نشست بعدی خود در اوایل نوامبر، افزایش چشمگیری نرخ بهره را اعلام کرده است. در حال حاضر ممکن است شاهد شکستن استرلینگ به زیر برابری در سال جاری و یا اوایل سال آینده باشیم، هر چند که اغراق به نظر برسد.