به گزارش پول نیوز، یکی از مهمترین ابزارهای مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران، دامنه نوسان است. عدهای از کارشناسان بازار سرمایه شرط ایجاد تعادل و شفافیت در معاملات بورس را در حذف دامنه نوسان میدانند در سالیان اخیر و به خصوص این روزها، موضوع دامنه نوسان و حجم مبنا و همچنین گِره معاملاتی مورد نقل کارشناسان و فعالان بازارسرمایه بوده است که باوجود انتقادات و اعتراضات فراوان اهالی بازار، همچنان به عنوان یکی از مهمترین و اثرگذارترین مولفههای حاکم بر رفتار معاملاتی در بازار ثانویه سایه افکنده است در همین راستا ما در گسترش نیوز با یک کارشناس بورس به گفتگو پرداختیم و نظر وی را درباره تغییرات دامنه نوسان جویا شدیم برای خواندن این گزارش با گسترش نیوز همراه باشید:
شاهین شایان آرانی کارشناس بازار سرمایه درباره شایعه حذف دامنه بورس و تاثیر آن بر بازار گفت: سیاست مدیریت کردن دامنه نوسان قیمتها در بورس به عنوان یک ابزار و اهرم برای نظارت لازم است و حذف و یاتغییر آن به سیاست و نحوه نظارت بر میگردد و باعث کشیدن ترمز بازار میشود.
وی ادامه داد: در بازارهای که در آن عرضه و تقاضا متنوع و رقابت در آن بالا است به طور معمول دامنه نوسان وسیعتر است، زیرا مکانسیم بازار از راه عرضه و تقاضاهای متنوع سبب ایجاد قیمت تعادلی میشود، اما اگر بازار به علت مختلف از جمله عوامل بیرونی از تعادل خارج شود و نوسان قیمت بیش از حد شود دامنه نوسان را در بازار به جریان میاندازند تا تلاطمها و عدم تعادل را در بازار مهار و کنترل کنند.
یکی از وظایف مسئولین نظارت بر بازار این است که سعی کنند فرایند عرضه و تقاضا متنوع را در بازار تحریک کنند تا قیمت تعادلی از راه خرید و فروشها به وجود بیاد.
شایان آرانی ادامه داد: حال به هر دلیلی این حالت تعادلی دچار خلل شود باید از دامنه نوسان به عنوان یک ابزار استفاده شود. اکنون اگر بخواهیم در فضای بی رمق بورس و رکود بازار و حالت انتظاری که در مورد تحریمها و انتخابات دارد درباره حذف احتمالی دامنه نوسان صحبت کنیم به عقیده بنده حرکت درستی محسوب نمیشود شاید عدهای معتقد باشند که با حذف و یا تغییرات دامنه نوسان بازیگران بازار فعال میشود و خرید و فروش مجدد به بورس برمی گردد، اما بنده معتقدم سبب حضور فرصت طلبان در بازار سرمایه میشود و با قیمت سهام بازی میکنند.
این کارشناس بازار بورس افزود: مشکل اصلی بازارسرمایه ما اکنون دامنه نوسان نیست بلکه مشکلات بورس زیربنایی است از جمله میتوان به تحریمها اشاره کرد که همچون غبار تیرهای کل اقتصاد کشور را احاطه کرده است و مشکل بعدی عدم داشتن دورنمایی از آینده سیاسی کشور است، زیرا اکنون در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ نمیدانیم که رئیس جمهور بعدی در مورد بورس چگونه فکر میکند. علاوه بر موارد گفته شده سابقه پیشین بازیگران بازار به خصوص سهام داران خرد سابقه تلخی بوده و آنها خاطره خوشی از بازارسرمایه ندارند یکی از عوامل مهمی است که بازار سهام را تحت شعاع قرار داده است.
وی در پایان اظهار کرد: دامنه نوسان به عنوان یک ابزار برای بازار لازم و حیاتی است و حذف آن به ضرر بازار سرمایه است و البته تغییرات دامنه همواره نیازمند کارشناسیهای دقیق است که مورد به مورد در هر زمان بررسی شود و بعد باید نسبت به اجرای آن اقدام شود.
سخن پایانی: باید توجه داشت که چالشهای بسیار زیادی در حوزه سیاستگذاری دامنه نوسان وجود دارند. چون برخی از کارشناسان بر اجرای حد نوسان سهام تأکید دارند، در حالی که برخی به آثار منفی آن اشاره میکنند. با این وجود، در اغلب کشورها در طول زمان و با رشد بازارهای مالی دامنه نوسان قیمت سهام افزایش یافته است. به طور کلی، اعمال دامنه مجاز نوسان روزانه، فواید و مضراتی دارد. از فواید آن میتوان به کاهش تلاطم بازار، محافظت از سرمایهگذاران، جلوگیری از بروز بحرانهای مالی، حفظ بازار و کاهش دستکاری قیمت اشاره کرد. همچنین تأخیر در کشف قیمت، عکسالعمل بیش از اندازه، دخالت فرصت طلبان در معاملات، کاهش نوسانها و اثر ربایشی از مضرات اعمال دامنه نوسان مجاز نرمال به شمار میروند.
شاهین شایان آرانی کارشناس بازار سرمایه درباره شایعه حذف دامنه بورس و تاثیر آن بر بازار گفت: سیاست مدیریت کردن دامنه نوسان قیمتها در بورس به عنوان یک ابزار و اهرم برای نظارت لازم است و حذف و یاتغییر آن به سیاست و نحوه نظارت بر میگردد و باعث کشیدن ترمز بازار میشود.
وی ادامه داد: در بازارهای که در آن عرضه و تقاضا متنوع و رقابت در آن بالا است به طور معمول دامنه نوسان وسیعتر است، زیرا مکانسیم بازار از راه عرضه و تقاضاهای متنوع سبب ایجاد قیمت تعادلی میشود، اما اگر بازار به علت مختلف از جمله عوامل بیرونی از تعادل خارج شود و نوسان قیمت بیش از حد شود دامنه نوسان را در بازار به جریان میاندازند تا تلاطمها و عدم تعادل را در بازار مهار و کنترل کنند.
یکی از وظایف مسئولین نظارت بر بازار این است که سعی کنند فرایند عرضه و تقاضا متنوع را در بازار تحریک کنند تا قیمت تعادلی از راه خرید و فروشها به وجود بیاد.
شایان آرانی ادامه داد: حال به هر دلیلی این حالت تعادلی دچار خلل شود باید از دامنه نوسان به عنوان یک ابزار استفاده شود. اکنون اگر بخواهیم در فضای بی رمق بورس و رکود بازار و حالت انتظاری که در مورد تحریمها و انتخابات دارد درباره حذف احتمالی دامنه نوسان صحبت کنیم به عقیده بنده حرکت درستی محسوب نمیشود شاید عدهای معتقد باشند که با حذف و یا تغییرات دامنه نوسان بازیگران بازار فعال میشود و خرید و فروش مجدد به بورس برمی گردد، اما بنده معتقدم سبب حضور فرصت طلبان در بازار سرمایه میشود و با قیمت سهام بازی میکنند.
این کارشناس بازار بورس افزود: مشکل اصلی بازارسرمایه ما اکنون دامنه نوسان نیست بلکه مشکلات بورس زیربنایی است از جمله میتوان به تحریمها اشاره کرد که همچون غبار تیرهای کل اقتصاد کشور را احاطه کرده است و مشکل بعدی عدم داشتن دورنمایی از آینده سیاسی کشور است، زیرا اکنون در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ نمیدانیم که رئیس جمهور بعدی در مورد بورس چگونه فکر میکند. علاوه بر موارد گفته شده سابقه پیشین بازیگران بازار به خصوص سهام داران خرد سابقه تلخی بوده و آنها خاطره خوشی از بازارسرمایه ندارند یکی از عوامل مهمی است که بازار سهام را تحت شعاع قرار داده است.
وی در پایان اظهار کرد: دامنه نوسان به عنوان یک ابزار برای بازار لازم و حیاتی است و حذف آن به ضرر بازار سرمایه است و البته تغییرات دامنه همواره نیازمند کارشناسیهای دقیق است که مورد به مورد در هر زمان بررسی شود و بعد باید نسبت به اجرای آن اقدام شود.
سخن پایانی: باید توجه داشت که چالشهای بسیار زیادی در حوزه سیاستگذاری دامنه نوسان وجود دارند. چون برخی از کارشناسان بر اجرای حد نوسان سهام تأکید دارند، در حالی که برخی به آثار منفی آن اشاره میکنند. با این وجود، در اغلب کشورها در طول زمان و با رشد بازارهای مالی دامنه نوسان قیمت سهام افزایش یافته است. به طور کلی، اعمال دامنه مجاز نوسان روزانه، فواید و مضراتی دارد. از فواید آن میتوان به کاهش تلاطم بازار، محافظت از سرمایهگذاران، جلوگیری از بروز بحرانهای مالی، حفظ بازار و کاهش دستکاری قیمت اشاره کرد. همچنین تأخیر در کشف قیمت، عکسالعمل بیش از اندازه، دخالت فرصت طلبان در معاملات، کاهش نوسانها و اثر ربایشی از مضرات اعمال دامنه نوسان مجاز نرمال به شمار میروند.