ورود به بازار سرمایه و بورس نیازمند کسب اطلاعات و تحلیل تکنیکال است. هر شخص فعال در این حوزه سبک و روش خود را برای فعالیت در آن دارد. تحلیلگران ترجیح میدهند بازارهای مالی، بورس و طلا را از دیدگاه خودشان تحلیل کنند تا سرمایه خود را از دست ندهند. بنابراین تحلیل تکنیکال یکی از مهارتهای اصلی برای کار کردن در بازار بورس است. در واقع با تحلیل تکنیکال فرد به بررسی رفتارهای بازار مالی میپردازد. کسانی که از این روش استفاده میکنند، در یک بازه زمانی منظم، مثلا هر ساعت یا هر روز یا هر هفته، قیمتها را بررسی کرده و نمودار تغییرات آن را رسم میکنند. اگر دقت کرده باشید، اینگونه از تحلیلگران از کلمات «نمودار» یا «چارت» بیشتر استفاده میکنند. اگر شما هم به مباحث تحلیل تکنیکال و یادگیری نمودار علاقهمند هستید، با ما همراه باشید. در این مقاله به معرفی بهترین نمودارهای تحلیل تکنیکال بازار مالی میپردازیم.
نمودارهای تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد؟
نمودارهای تحلیل تکنیکال دارای دو بعد هستند. در اکثر نمودارها محور افقی نشاندهنده زمان و محور عمودی نشاندهنده قیمت است. نمودارها نقش اساسی و حیاتی در تصمیمگیریهای مربوط به بازار بورس دارند. از این نمودارها میتوانید در سرمایهگذاری بازار بورس و همچنین خرید و فروش سهام بهره بگیرید. علاوه بر نمودارها از تکنیکها و نظریههای دیگری هم میتوانید استفاده کنید. امواج الیوت یکی از نظریههای مفید تحلیل بورس است که به شما در شناسایی فرصتهای خاص خرید و فروش کمک میکند.
یادگیری نمودارهای تحلیل تکنیکال مسیر موفقیت در بازار سرمایه را به شما نشان میدهد. خواندن و درک نمودارها راحتتر و سریعتر از متنهای طولانی است. به همین دلیل شناخت و تفسیر صحیح نمودارهای بازار بورس نقش مهمی در درک رفتار بازار در آینده دارد. از همین رو یادگیری این مهارت میتواند از شما یک خریدار موفق بسازد و سود فراوانی را برایتان به ارمغان آورد.
انواع نمودارها کدامند؟
- نمودارها را میتوان در بازههای زمانی مختلف ترسیم کرد. این بازه از یک دقیقه شروع میشود و تا بازههای زمانی ماهیانه هم میتواند ادامه داشته باشد.
- نمودارها میتوانند ساده یا لگاریتمی باشند. در نمودارهای لگاریتمی میتوانید درصد تغییرات را با دقت مشاهده کنید؛ اما در نمودارهای ساده که به آنها نمودار حسابی هم میگویند، این مورد وجود ندارد.
انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال کدامند؟
نمودارهای تحلیل تکنیکال برای اقتصاددانان، کارشناسان آمار و تحلیلگران بازار سرمایه بسیار اهمیت دارد. بدین منظور از نمودارهای قیمتی متفاوتی مانند نمودار خطی، نمودار میلهای، نمودار شمعی، نمودار رنکو، نمودار کاگی و غیره استفاده میکنند. هر کدام از این نمودارها اطلاعات پرکاربرد و مهمی را در اختیار تحلیلگران قرار میدهند.
مهمترین نمودارهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی عبارتند از: نمودار خطی، نمودار میلهای و نمودار شمعی. در ادامه به توضیح هرکدام از اینها میپردازیم.
-
نمودار خطی
سادهترین و ابتداییترین حالت نمودار، نمودار خطی است. این نوع از نمودار از به هم وصل کردن نقاط قیمتهای بسته شدن حاصل میشود. همچنین این نمودار را میتوان با تغییر تنظیمات، براساس قیمتهای باز شدن، بالاترین قیمت، پایینترین قیمت و قیمت پایانی رسم کرد. البته توجه کنید که نمودار خطی نمیتواند همزمان تمام قیمتها را نشان دهد. همانطور که گفتیم نمودار خطی سادهترین نوع نمودار در تحلیل تکنیکال است؛ چرا که نوسانات قیمتی سهم را در طول روز نشان نمیدهد.
نمودار خطی میتواند حرکتهای آینده و تغییر انتظارات را در اختیار تحلیلگران قرار دهد. این نمودار از آن جهت که قیمت پایانی را به تحلیلگر نشان میدهد، میتواند مفید باشد. اما در عین حال همین ویژگی یک نقطه ضعف هم برای نمودار خطی محسوب میشود. چرا که این نمودار نمیتواند جزئیات قیمت را در یک بازه زمانی، مشخص کند. از همین رو بسیاری از تحلیلگران معتقدند در بسیاری از موارد نمیتوان از نمودار خطی استفاده کرد. در واقع این نمودارها از دقت پایینی برخوردارند و تنها زمانی کاربرد دارند که فقط تغییرات قیمت پایانی مهم باشد.
خوب است بدانید که حرکات واقعی قیمت میتواند در تصمیمگیری برای انجام معاملات به معاملهگر کمک کند. پرایس اکشن یکی از پرکاربردترین تکنیکهای معاملهگری و تحلیل بازار است که این کار را به خوبی انجام میدهد.
- نمودار میلهای
دیگر نمودار مورد استفاده در تحلیل تکنیکال نمودار میلهای است. این نمودار مهم از کنار هم قرار گرفتن میلههای مختلف تشکیل میشود. هر کدام از میلهها از یک خط عمودی و دو خط افقی در دو طرف خط عمودی تشکیل شده است. بنابراین شما میتوانید چهار قیمت را در هر میله مشاهده کنید. بالاترین قیمت در نوک بالایی میله و پایینترین قیمت در نوک پایینی میله نشان داده میشود. خط افقی که در سمت چپ میله قرار دارد، قیمت باز شدن و خط افقی سمت راست آن قیمت بسته شدن را نشان میدهد.
خواندن این نمودار هم بسیار آسان و سریع است. اگر خط افقی سمت راست میله بالاتر از خط افقی سمت چپ آن قرار داشته باشد، میله صعودی است. این بدان معناست که سهم در پایان روز، به قیمت بالاتری نسبت به قیمت باز شدن، بسته شده است. به عبارت سادهتر تشکیل میله افزایشی این مفهوم را میرساند که در جریان معاملات بازار، شاهد افزایش قیمت بودهایم.
چنانچه خط افقی سمت راست میله پایینتر از خط افقی سمت چپ آن باشد، میله نزولی است. در این صورت قیمت بسته شدن پایینتر از قیمت باز شدن خواهد بود. در واقع این شکل از نمودار میلهای نشاندهنده کاهش قیمت در جریان معاملات بازار است.
نمودار میلهای اطلاعات بیشتر و دقیقتری نسبت به نمودار خطی در اختیار تحلیلگر قرار میدهد. به همین دلیل میتوان آن را یکی از رایجترین نمودارها در تحلیل تکنیکال به حساب آورد. به طوری که این نمودار یکی از محبوبترین نمودارهای تحلیل تکنیکال در ایالات متحده آمریکا است. کارایی بسیار بالای نمودار میلهای باعث شده است که تحلیلگران در بورسهای مختلف آمریکا از این نمودار استفاده کنند.
- نمودار کندل شمعی ژاپنی
نمودارهای کندل شمعی به این خاطر که اولین بار توسط ژاپنیها استفاده شدند، به نام آنان ثبت شده است. بیش از 200 سال پیش آنها برای بررسی میزان تغییرات قیمت در کالاها علیالخصوص برنج این نوع نمودارها را به کار گرفتند. همزمان با گسترش بازارهای مالی و سرمایه، محبوبیت این نمودارها هم افزایش یافت. امروزه بیش از پیش از نمودارهای شمعی برای تحلیل تکنیکال بازار بورس استفاده میشود. این نمودارها با نام کندل استیک هم شناخته میشوند.
قسمتهای اصلی نمودار شمعی بدنه و سایه نام دارد. این نمودارها هم مانند نمودار میلهای چندین قیمت مختلف را میتوانند به ما نشان دهند.
-
بدنه
قسمت اول این نمودار که بدنه نام دارد، نشاندهنده قیمت باز شدن و بسته شدن است؛ و میتوان گفت بدنه فاصله بین قیمت باز شدن تا بسته شدن را نشان میدهد. خواندن نمودار کندل تاحدودی مانند نمودار میلهای است. یعنی چنانچه قیمت بسته شدن بالاتر از قیمت باز شدن قرار بگیرد، بدنه صعودی و مانند یک شمع توخالی یا سفید است. ولی اگر قیمت بسته شدن پایینتر از قیمت باز شدن قرار بگیرد، بدنه نزولی است و مانند یک شمع توپر یا سیاه نشان داده میشود.
-
سایه
قسمت سایه دامنه تغییرات قیمت سهم در یک بازه زمانی معین را نشان میدهد. بالاترین قسمت سایه نشاندهنده بالاترین قیمت است و پایینترین قسمت سایه پایینترین قسمت را در طول بازه نشان میدهد.
نمودارهای شمعی در بین تحلیلگران تکنیکال ایرانی بیشترین محبوبیت را دارد. چرا که یک نمودار بسیار کاربردی است و تحلیلگران به راحتی ميتوانند با کمک آن قیمتها را بررسی و تحلیل کنند. بررسی بدنه شمع یک دید کلی از وضعیت بازار به تحلیلگران میدهد. هرگاه بدنه شمع بلندتر از سایههای آن باشد، نمودار فشار فروش یا خرید را نشان میدهد.
به طور کلی یک تحلیلگر با بررسی اندازه سایه و بدنه نمودار میتواند اطلاعات زیاد و مفیدی از آن کسب کند. درواقع آنها میتوانند با کمک نمودار شمعی، ضعف یا قدرت بازار و همچنین انتظارات را تعیین کنند. بسیاری از آنها معتقدند که بررسی این نمودارها کار آسانی است. چرا که صعودی یا نزولی بودن نمودار شمعی به راحتی تشخیص داده میشود.
امروزه روشهای جدیدتری برای تحلیل تکنیکال ابداع شده است. یکی از این روشها که ایچیموکو نام دارد با هدف تکامل نمودارهای شمعی ژاپنی برای افزایش دقت پیشبینی حرکت به وجود آمده است.
نتیجه گیری
در این مقاله به بررسی سه نمودار مهم تحلیل تکنیکال پرداختیم. به طور مشخص نمیتوان گفت کدام نمودار از همه بهتر است. چرا که هرکدام از آنها کاربرد خاص خود را دارد و بنابر نیاز تحلیلگر میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. به عنوان مثال نمودارهای خطی بسیار ساده هستند و نسبت به نمودارهای میلهای و شمعی فضای کمتری را اشغال میکنند؛ البته واضح است که اطلاعات نمودارهای خطی هم بسیار کلی است و این نمودار از بیان جزئیات پرهیز میکند. از طرفی نمودارهای شمعی اطلاعات کاملتری را ارائه میدهند ولی فضای بیشتری را اشغال میکنند. همین ویژگی در عین خوب بودن میتواند باعث بینظمی شود. بنابراین شما میتوانید براساس شیوه و سبک خود از هر نمودار که مورد پسندتان بود، استفاده کنید.