توصیف کلی
نام گوهر پزوتایت برگرفته از نام آقای فدریکوپزوتا (Federico pezzotta) می باشد. وی یک معدن شناس ایتالیایی است که گوهر پزوتایت را کشف کرد و انجمن بین الملی معدن شناسان در سپتامبر ۲۰۰۳ بدلیل احترام به کاشف این ماده جدید معدنی نام گوهر پزوتایت را به رسمیت شناخت.فدریکو در حال حاضر در موزه معدن شناسی میلان مشغول به کار است.
پزوتایت جزء گوهرهایی است که در سالهای اخیر کشف شده است. در ابتدا تصور می کردند پزوتایت یک بریل قرمز (بیکسبیت) یا نوعی بریل با مقدار فراوان عنصر سزیم می باشد، در حالی که گوهر پزوتایت حاوی عنصر لیتیم است و در سیستم کریستالی تریگونال متبلور می شوند ولی گوهرهای دسته بریل در سیستم کریستالی هگزاگونال متبلور می شوند.
کریستالهای پزوتایت را می توان در رنگهای نارنجی متمایل به قرمز،قرمز،قرمز تمشکی و صورتی در بین سنگهای پگماتیتی یافت ، هر چه رنگ آنها سیرتر باشد از ارزش بالاتری برخوردار می باشند. عامل رنگ دهنده در پزوتایت همانند مورگانیت و بیکسبیت حضور عنصر فلزی منگنز در ترکیب شیمیایی آنها می باشد.نمونه های اولیه پزوتایت در سنگهای پگماتیتی استان (Fianarantsoa) در جنوب ماداگاسکار کشف گردید. بیشتر پزوتایتهای استخراج شده از این معدن حاوی ناخالصی می باشند، برخی از آنها نیز دارای پدیده چشم گربه ای هستند و وزن آنها به ندرت به یک قیراط می رسد.
پزوتایت و بیکسبیت هر دو از گوهرهای کمیاب و ارزشمند محسوب می گردند ولی گوهر بیکسبابیت از ارزش بالاتری برخوردار است.از این رو برخی افراد سودجو که قصد سوء استفاده دارند گوهرهای پزوتایت را بجای گوهرهای بیکسبایت به فروش میرسانند،از این رو هنگام خرید به این نکته توجه نمایید.
پزوتایت به ندرت در طبیعت یافت می شود و کشورهای استخراج کننده آن انگشت شمارهستند که از آن جمله می توان به ذخایر ماداگاسکار ، میانمار و افغانستان اشاره کرد.
