کره شمالی

کرهٔ شمالی (به کره‌ای: 북한) با نام رسمی جمهوری دموکراتیک خلق کره (به کره‌ای: 조선민주주의인민공화국) کشوری در شرق آسیاست. این کشور نیمهٔ شمالی شبه‌جزیرهٔ کره را در بر می‌گیرد و با چین و روسیه در شمال از طریق رودخانه‌های یالو (امتاک) و تومن؛ و کره جنوبی در جنوب از طریق منطقهٔ غیرنظامی کره همسایه است. مرز کرهٔ شمالی با کرهٔ جنوبی مورد مناقشه است زیرا هر دو کشور ادعای مالکیت کل شبه‌جزیرهٔ کره را دارند. دریای زرد مرز غربی کرهٔ شمالی و دریای ژاپن مرز شرقی آن است. کرهٔ شمالی، مانند همتای جنوبی خود، ادعا می‌کند که دولت قانونی کل شبه‌جزیرهٔ و جزایر مجاور است. پیونگ‌یانگ پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور است. تاریخچهٔ کرهٔ کنونی با تأسیس گوجوسان در سال ۲۳۳۳ قبل از میلاد توسط پادشاه افسانه‌ای دانگون آغاز می‌شود، اما هیچ مدرک باستان‌شناسی و مکتوبی از این دوره یافت نشده است. پس از وحدت سه پادشاهی کره تحت شیلای متحد در سال ۶۶۸ پس از میلاد، کره متعاقباً توسط سلسلهٔ گوریو (۹۱۸–۱۳۹۲) و سلسلهٔ چوسان (۱۳۹۲–۱۸۹۷) اداره می‌شد. در سال ۱۸۹۷، پادشاه گوجونگ امپراتوری کره را تأسیس کرد که در سال ۱۹۱۰ توسط امپراتوری ژاپن الحاق شد. در سال ۱۹۴۵، پس از تسلیم ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم، کره در امتداد خط ۳۸ موازی به دو منطقه تقسیم شد؛ بخش شمالی توسط اتحاد جماهیر شوروی و بخش جنوبی توسط ایالات متحده اشغال گردید. در سال ۱۹۴۸، دولت‌های جداگانه‌ای در کره تشکیل شدند: جمهوری دموکراتیک خلق کره به رهبری سوسیالیست‌ها و همسو با شوروی در شمال و جمهوری کره با رویکرد سرمایه‌داری و همسو با غرب در جنوب. جنگ کره با حملهٔ نیروهای کره شمالی در سال ۱۹۵۰ به کره جنوبی آغاز شد. در ۱۹۵۳، توافقنامهٔ آتش‌بس کره، منجر به ترک تخاصم و تأسیس منطقه‌ای غیرنظامی شد اما هیچ معاهدهٔ صلح رسمی تا به حال امضا نشده است. کرهٔ شمالی پس از جنگ از کمک‌های اقتصادی و نیروی متخصص سایر کشورهای بلوک شرق بهره‌مند شد. با این حال، کیم ایل سونگ، اولین رهبر کرهٔ شمالی، فلسفهٔ شخصی خود یعنی «جوچه» را به عنوان ایدئولوژی دولتی ترویج کرد. انزوای بین‌المللی پیونگ‌یانگ از دههٔ ۱۹۸۰ و با پایان یافتن جنگ سرد شدت گرفت. سقوط شوروی در سال ۱۹۹۱ کاهش شدید سطح اقتصاد کره شمالی را به همراه داشت. از ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۸، کرهٔ شمالی با قحطی بزرگی روبرو شد که بین ۲۴۰٬۰۰۰ تا ۴۲۰٬۰۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند. شهروندان کرهٔ شمالی همچنان از سوء تغذیه رنج می‌برند. در سال ۲۰۲۴، کرهٔ شمالی رسماً تلاش‌ها برای وحدت صلح آمیز شبه جزیرهٔ کره را پایان داد. کرهٔ شمالی یک دیکتاتوری توتالیتر با کیش شخصیتی وسیع در اطراف خانوادهٔ کیم است. سازمان عفو بین‌الملل این کشور را دارای بدترین وضعیت حقوق بشر در جهان می‌داند. به‌طور رسمی، کره شمالی یک «دولت سوسیالیست مستقل» است که انتخابات دموکراتیک برگزار می‌کند. با این حال، ناظران خارجی انتخابات را ناعادلانه، غیررقابتی و از پیش تعیین شده توصیف کرده‌اند، مشابه انتخابات در اتحاد جماهیر شوروی. حزب کارگران کره، حزب حاکم کره شمالی است و جبههٔ دموکراتیک برای وحدت مجدد کره را رهبری می‌کند. طبق مادهٔ ۳ قانون اساسی، کیم ایل سونگیسم-کیم جونگ ایلیسم ایدئولوژی رسمی کره شمالی است. ابزارهای تولید از طریق شرکت‌های دولتی و مزارع جمعی در مالکیت دولت هستند. اکثر خدمات مانند مراقبت‌های بهداشتی، آموزش، مسکن و تولید مواد غذایی یارانه‌ای یا دولتی هستند. کره شمالی پیروی سیاست سونگون است که ارتش خلق کره را در امور دولتی و تخصیص منابع در اولویت قرار می‌دهد. این کشور دارای سلاح‌های هسته‌ای است. نیروهای فعال آن با ۱٫۲۸ میلیون سرباز چهارمین نیروی بزرگ در جهان است. کره شمالی علاوه بر عضویت در سازمان ملل متحد از سال ۱۹۹۱، عضو جنبش عدم تعهد و گروه ۷۷ نیز هست.