یمن

یَمَن (عربی: ٱلْیَمَن) با نام رسمی جمهوری یمن (به عربی: الجُمْهُوْرِیَّةُ الیَمَنِیَّة)، کشور فراقاره‌ای در جنوب شبه‌جزیره عربستان و جنوب غرب آسیا است. این کشور با ۵۲۷٬۹۷۰ کیلومتر مربع، دومین کشور بزرگ عربی در شبه‌جزیره است و خط ساحلی آن حدود ۲۰۰۰ کیلومتر مربع امتداد دارد. قانون اساسی یمن، پایتخت کشور را شهر صنعا تعیین کرده است. این شهر از سال ۲۰۱۵، تحت کنترل حوثی‌های تحت حمایت ایران قرار دارد و دولت قانونی یمن تحت حمایت سازمان ملل متحد و عربستان سعودی، شهر عدن را به‌عنوان پایتخت موقت انتخاب کرده است. در دوران باستان، یمن محل زندگی سبایی‌ها بود، حاکمیتی تجاری که مرزهایش از اتیوپی تا اریتره امروزی می‌رسید. در سال ۲۷۵ م، بعداً پادشاهی حمیر تحت تأثیر یهودیان قرار گرفت. مسیحیت در قرن چهارم سر رسید. اسلام به سرعت در قرن هفتم گسترش یافت و نیروهای یمنی در فتوحات اولیه اسلامی بسیار نقش حیاتی داشتند. چندین سلسله در سده‌های ۹ تا ۱۶ پدیدار شدند، مانند سلسله رسولی. این کشور در سالهای ۱۸۰۰ بین امپراتوری عثمانی و امپراتوری بریتانیا تقسیم شد. پادشاهی زیدی متوکلی یمن پس از جنگ جهانی اول و قبل از ایجاد جمهوری عربی یمن، در سال ۱۹۶۲ تأسیس گردید. یمن جنوبی تا سال ۱۹۶۷ به عنوان نگهبان عدن، تحت الحمایه انگلیس بود و پس از آن تاریخ ابتدا به عنوان یک کشور مستقل و بعدتر به یک کشور مارکسیستی بدل گشت. نهایتاً دو کشور یمن با هم متحد شدند و در سال ۱۹۹۰ جمهوری جدید یمن را تشکیل دادند. رئیس‌جمهور علی عبدالله صالح اولین رئیس‌جمهوری کشور تا زمان استعفا در سال ۲۰۱۲ و در پی بهار عربی بود. از سال ۲۰۱۱، یمن درگیر اعتراضات خیابانی علیه فقر، بیکاری، فساد و برنامه رئیس‌جمهور صالح برای اصلاح قانون اساسی یمن و از بین بردن محدودیت دوره ریاست‌جمهوری در این کشور بوده که یمن را در معرض یک بحران سیاسی قرار داد. رئیس‌جمهور صالح استعفا داد و اختیارات ریاست‌جمهوری به عبدربه منصور هادی رسید. از آن زمان، این کشور درگیر جنگ داخلی گردید، در حال حاضر دو نهاد شبه‌دولتی مدعی اداره یمن هستند: شورای رهبری ریاست‌جمهوری و شورای عالی سیاسی. از ژانویه ۲۰۱۶ تاکنون دست کم ۵۶٬۰۰۰ غیرنظامی و جنگجو در درگیری‌های مسلحانه یمن کشته شده‌اند. این جنگ منجر به قحطی برای ۱۷ میلیون یمنی شده است. فقدان آب آشامیدنی سالم، ناشی از منابع خالی سفره‌های زیرزمینی و تخریب زیرساخت‌های آب کشور، همچنین باعث بزرگ‌ترین شیوع وبا در تاریخ معاصر گردیده که به سرعت در حال شیوع است، بطوریکه تعداد موارد مشکوک بیش از ۹۹۴۷۵۱ است. از زمان شیوع سریع بیماری در اواخر آوریل ۲۰۱۷، بیش از ۲۲۲۶ نفر جان خود را از دست داده‌اند. بحران انسانی و درگیری‌های بی‌پایان، انتقادات گسترده‌ای را به دلیل تأثیر فزایندهٔ وضعیت انسانی یمن سبب شده است که به گفته برخی به سطح یک «فاجعه انسانی» رسیده است و برخی حتی آن را به عنوان یک نسل‌کشی قلمداد کرده‌اند. شرایط فوق حقوق بشر در یمن، که تا پیش از این نیز وضعیت مطلوبی نداشت را بدتر کرده است. یمن یکی از اعضای اتحادیه عرب، سازمان ملل، جنبش عدم تعهد و سازمان همکاری اسلامی است. با توجه به «موانع ساختاری شدید در توسعه پایدار». یمن، به دسته کشورهای کمتر توسعه‌یافته، تعلق دارد.در سال ۲۰۱۹، سازمان ملل متحد گزارش داد که حدود ۲۴ میلیون نفر، معادل ۸۵٪ از جمعیت یمن، بیشترین نیازمندی به کمک‌های بشردوستانه را دارد. از سال ۲۰۲۰، این کشور بالاترین رتبه در شاخص آسیب‌پذیری کشورها رتبه دوم گرسنگی جهانی (که رتبه اول آن متعلق به جمهوری آفریقای مرکزی است) و کمترین شاخص توسعه انسانی از بین غیر کشورهای آفریقایی را به خود اختصاص داده است.