گویان

گویان یا گایانا (به انگلیسی: Guyana، /ɡaɪˈɑ:nə/) (تلفظ: ) با نام رسمی جمهوری تعاونی گویان (به انگلیسی: Co-operative Republic of Guyana) کشوری در شمال شرقی آمریکای جنوبی در منطقه کارائیب است. پایتخت آن جورج‌تاون و جمعیت آن در حدود ۷۸۷ هزار نفر است. زبان رسمی این کشور انگلیسی و واحد پول آن دلار گویان است. گویان از شرق با سورینام، از جنوب با برزیل و از غرب با ونزوئلا و با اقیانوس اطلس هم‌مرز است. گویان با ۲۱۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع، بعد از اروگوئه و سورینام کوچک‌ترین کشور آمریکای جنوبی است. گویان همچنین عضو جامعه و بازار مشترک کارائیب است. زبان کریول گویانی که آمیخته‌ای از چند زبان است به عنوان زبان ملی این کشور شناخته می‌شود. گویان در قدیم مستعمره امپراتوری هلند و پس از آن به مدت ۲۰۰ سال مستعمره امپراتوری بریتانیا بود و در سال ۱۹۶۶ به استقلال دست یافته و در سال ۱۹۷۰ تبدیل به جمهوری شد. این کشور با سورینام، برزیل، ونزوئلا و اقیانوس اطلس مرز مشترک دارد. گویان تنها عضو اتحادیه کشورهای همسود است که در قارهٔ آمریکای جنوبی قرار دارد و با ۲۱۵ هزار کیلومتر مربع وسعت سومین کشور کوچک آمریکای جنوبی پس از گویان فرانسه و سورینام است. نام گویان در زبان بومیان این سرزمین به معنی «سرزمین آب» است. این کشور از نطر اقتصادی وابسته به منابع طبیعی خود از جمله جنگل‌های بکر، کشتزارهای نیشکر، شالیزارهای برنج و معادن طلا و بوکسیت خود بوده‌است. با وجود این منابع طبیعی این کشور یکی از فقیرترین کشورهای آمریکای جنوبی باقی مانده‌است.گویان یکی از چهار کشور غیر اسپانیایی زبان «به همراه برزیل «پرتغالی»، سورینام «هلندی» و گویان فرانسه «فرانسوی»» و تنها کشور انگلیسی‌زبان آمریکای جنوبی است. از نظر فرهنگی گویان بیشتر به جزایر انگلیسی‌زبان منطقه کارائیب همچون جامائیکا و ترینیداد و توباگو نزدیک است. بیشتر جمعیت این کشور در دوران پس از استعمار به آن مهاجرت کرده‌اند، البته بومیان این سرزمین هم در جنگل‌های داخلی آن پراکنده هستند. بیشتر جمعیت کشور در مناطق ساحلی زندگی می‌کنند و بزرگ‌ترین گروه‌های قومیتی در میان آن‌ها را اسلاف بردگان آفریقایی و کارگران هندی تشکیل می‌دهند که برای کار در مزارع نیشکر به این منطقه آمده بودند. مناقشات قومی میان این دو گروه مشکلاتی اجتماعی را در این کشور موجب شده‌است.۴۳٫۵ درصد از مردم گویان هندی‌تبار، ۳۰٫۲ درصد سیاه‌پوست، ۱۶٫۷ درصد دورگه و ۹٫۱ درصد سرخ‌پوست هستند. ۴۲ درصد از مردم این کشور مسلمان، ۳۶ درصد مسیحی، ۱۸ درصد هندو و چهار درصد نیز بی‌دین هستند.