گرجستان

گُرجِستان (به گرجی: საქართველო، ساکارْتْوِلو)، کشوری واقع در قفقاز جنوبی است که از غرب با دریای سیاه، از شمال با روسیه، از جنوب شرق به جمهوری آذربایجان و از جنوب با ترکیه و ارمنستان هم‌مرز است. پایتخت آن، شهر تفلیس است. مساحت گرجستان ۶۹٬۷۰۰ کیلومتر مربع (۲۶٬۹۱۱ مایل مربع) و جمعیت آن در ژانویه سال ۲۰۲۱ بیش از ۴ میلیون نفر بوده است. گرجستان یک جمهوری متمرکز نیمه‌ریاستی است و حکومت آن از طریق دموکراسی نیابتی انتخاب می‌شود. گرجستان یکی از کشورهایی است که در هر دو قارهٔ اروپا و آسیا قرار دارد و یکی از اهداف مقامات سیاسی این کشور، عضویت در اتحادیه اروپا و ناتو است و گرجستان اکنون عضو ناظر در اتحادیه اروپا و ناتو است. گرجی‌ها بومیان گرجستان اند و پیرو کلیسای ارتدکس گرجی هستند. گرجی‌ها به زبان گرجی کارتولی سخن می‌گویند، که زبان رسمی کشور گرجستان است و با الفبای گرجی نوشته می‌شود، که یکی از چهارده الفبای موجود در جهان است. گرجستان در زمان باستان با نام ایبریا شناخته می‌شده است و امروزه در اکثر زبان‌ها با اشکال گوناگون واژهٔ یونانی "گِئُرْگیا" (Georgia به معنای کشاورزی) شناخته می‌شود. گرجستان وطن اقوام گرجی نیز، در منابع و ملل مختلف به صور متفاوتی نامیده شده است، همانند: آبخاز، ورژن، ورغن، ایبری، گرزن، جورزان، الکرج، پراکانو، جورجیا، وراچستان و گروزیا. ایبریا قفقاز (گرجستان) از هزاران سال همواره تحت نفوذ فرهنگی سیاسی و قومی هخامنشیان اشکانیان و ساسانیان بوده، به‌ویژه در زمان ساسانیان یعنی ساسانیان ایبری چهار خاندان بزرگ ایرانی‌تبار خسرویانی‌ها، گوارامی‌ها، نرسیانی‌ها و باگراتیونی‌ها با ازدواج و پیوند با سایر خاندان‌های منطقه تأثیرات شگرفت و بزرگی در تحولات ایبریا قفقاز (گرجستان) داشته‌اند به طوریکه سلسله فرمانروایی‌ها و پادشاهی‌ها تا قرن نوزدهم میلادی همواره تحت تأثیر این خاندانها بوده است. از زمان بنیان پادشاهی متحد گرجستان یا همان ایبریا توسط پارناواز یکم در سدهٔ چهارم پیش از میلاد تا زمان حمله مغول به گرجستان در سدهٔ ۱۳ میلادی، دورهٔ صلح و آرامش در تاریخ گرجستان است و از حمله مغول به بعد، گرجستان تاریخی پر فراز و نشیب را با ایستادگی در برابر حملات ایران، عثمانی و روسیه گذرانده که واپسین مورد آن جنگ روسیه و گرجستان در سال ۲۰۰۸ است.