بریتانیا

پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی (به انگلیسی: The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) که به‌اختصار بریتانیا (به انگلیسی: Britain)(به لاتین: Britannia) یا پادشاهی متحد (به انگلیسی: The United Kingdom و به اختصار: UK) خوانده می‌شود، حاکمیتی سیاسی و کشوری است که در شمال غربی اروپای قاره‌ای واقع شده‌است. پادشاهی متحد یکی از مهم‌ترین بازیگران عرصهٔ سیاست و اقتصاد جهانی است و یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان را داراست. این پادشاهی از چهار کشور تشکیل شده‌است: سه کشورِ انگلستان، اسکاتلند و ولز روی هم جزیرهٔ بریتانیای کبیر را تشکیل می‌دهند. چهارمین کشور، ایرلند شمالی نام دارد که در شمال شرقی جزیره ایرلند واقع شده‌است. لندن پایتخت و بزرگ‌ترین شهر پادشاهی متحد و نیز کشور انگلستان است. بریتانیا را اقیانوس اطلس از غرب و شمال، دریای شمال در شرق، کانال انگلیس در جنوب و دریای ایرلند در غرب احاطه کرده‌است. پادشاهی متحد یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل می‌باشد و دارای حق وتو است. پادشاهی بریتانیا با اتحاد دو پادشاهی مستقل به نام‌های اسکاتلند و انگلستان شکل گرفته‌است. در سال ۱۷۰۷ دو مجلس مستقل پادشاهی‌های اسکاتلند و انگلستان بر اساس یک قرارداد سیاسی با نام «پیمان اتحاد انگلستان و اسکاتلند» تصمیم گرفتند که «پادشاهی متحد(United Kingdom)» شکل دهند. در سال ۱۸۰۰ نیز مجلس پادشاهی ایرلند با قرارداد و مصوبه‌های دو طرفه به «پادشاهی متحد» پیوست. شکل حاکمیت بریتانیای کبیر پادشاهی مشروطه است که مبتنی بر نظام وستمینستر به مرکزیت شهر لندن اداره می‌شود. نظام سیاسی پادشاهی متحد دارای شش نوع انتخابات است که طی آن‌ها اعضای مجلس، کابینه، دولت‌های محلی، نمایندگان بریتانیا در اتحادیه اروپا، شهرداری‌ها، و کمیساریای پلیس انتخاب می‌شوند. سه کشور اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی دارای دولت‌های محلی هستند که با حدود اختیارات مختلف در چهار پایتخت به نام‌های ادینبورو، کاردیف و بلفاست اداره می‌شوند. هر چند جزایر گِرنزِی، جرزی و من وابسته به بریتانیا هستند ولی جزء آن به‌شمار نمی‌روند. پادشاهی متحد دارای ۱۴ سرزمین آن سوی دریا و ۵۳ قلمرو مشترک‌المنافع است. این سرزمین‌ها بقایای امپراتوری بریتانیا هستند. این امپراتوری که بزرگترین امپراتوری تاریخ به‌شمار می‌رود، در اوج خود در سده‌های ۱۹ و ۲۰ تقریباً به یک چهارم خشکی‌های کرهٔ زمین حکومت می‌راند. تأثیر استعمار بریتانیا را می‌توان در زبان انگلیسی، فرهنگ بریتانیایی و نظام‌های حقوقی مستعمرات سابق این امپراتوری مشاهده کرد. بریتانیا کشوری توسعه‌یافته است و دارای ششمین اقتصاد بزرگ دنیا بر اساس تولید ناخالص داخلی و هشتمین اقتصاد دنیا بر پایهٔ برابری قدرت خرید است. پادشاهی متحد نخستین واحد سیاسی صنعتی دنیا و در طول سده ۱۹ و اوایل سده ۲۰ ابرقدرتی بی‌همتا در سطح بین‌الملل به‌شمار می‌رفت. پادشاهی متحد هنوز هم در عرصه‌های اقتصادی، فرهنگی، علمی، نظامی و سیاسی دارای قدرت گسترده بین‌المللی است و جزء معدود اعضای ثابت دارای حق‌وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد از زمان پیدایش آن در سال ۱۹۴۶ است. این پادشاهی یکی از قدرت‌های شناخته‌شده‌ی دارای جنگ‌افزار هسته‌ای در جهان است و از لحاظ هزینه‌های نظامی رتبهٔ چهارم جهان را دارد. بریتانیا عضو سابق اتحادیه اروپا و پیش از آن عضو جامعهٔ اقتصادی اروپا از زمان پیدایش آن در سال ۱۹۷۳ بوده‌است. همچنین بریتانیا، عضو اتحادیه کشورهای همسود، شورای اروپا، گروه هفت، گروه ۲۰، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و سازمان تجارت جهانی می‌باشد. بریتانیا در سال ۱۹۷۳ به اتحادیه اروپا پیوسته بود اما بریتانیایی‌ها در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۶ به جدایی از اتحادیه اروپا رأی موافق دادند؛ و سرانجام بریتانیا در تاریخ جمعه ۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۰ در ساعت ۱۱ شب به وقت محلی از اتحادیه اروپا جدا شد.