روزگاری دلار از ارزش بالایی در برابر پول ملی چین برخوردار بود تا اینکه تحت فشارهای غرب، چین کوشید تا یوان را قوی کند.
آن زمان تصور بر این بود که همه چیز در نهایت به نفع غرب تمام شده است، صادرات چین البته کاهش یافت و واردات اجناس غربی به چین آسانتر شد.
اما شواهد نشان داد که آنان به هدفی که مورد نظر آنان بود دست نیافتند، چرا که بالا بردن ارزش یوان فقط خواست آنها نبود، بلکه برنامه ای درازمدت برای دولت چین بود تا نهایتا پولی هم قدرت و همسان با ارزهای دیگر داشته باشد.
قبل از همه اقدامات کارهای آزمایشی شروع شد. بازرگانان چینی در نمایشگاه های آسیای شرقی در چین و خارج از این کشور به تدریج تجارت خود را با «یوان» انجام دادند.
این شد که دولت اعلام کرد از این پس در بسیاری از مناطق و استان های چین تجار می توانند با واحد پول ملی با کشورهای عضو « آ سه آن» ارتباط تجاری داشته باشند.
چین به این بسنده نکرد و طرح ایجاد بانک زیرساخت سرمایه گذاری آسیا را با 100 میلیارد دلار سرمایه مطرح کرد و در نهایت این بانک را تشکیل داد، با این هدف که تحت یک ساختار مهم مالی و قدرت بزرگ بانکی در آسیا بتواند از یوان بهره گرفته و با قدرت های مهم جهان و کشورهای اطراف دنیا ارتباط تجاری با یوان داشته باشد.
اکنون این کشور تصمیم گرفته است تا به یوان بهای بیشتری بدهد با این تفاوت که قدرت دلار را کم کرده و آن را به تدریج در ساختار تجاری خود تضعیف نموده و نهایتا هم یوان را در سبد ارزهای مهم دنیا قرار دهد.
اگر این اهداف محقق شود آن زمان چین به جز تبدیل شدن به یک قدرت ارزی دنیا طبیعتا از توان صادراتی بیشتری هم برخوردار خواهد شد.
دولت چین سندی را در همین ارتباط در روزهای گذشته تنظیم و منتشر کرده است که بر اساس آن به یوان انعطاف پذیری بیشتری داده می شود تا ضمن اینکه از ثبات ارزشی بیشتری برخوردار می شود، قدرت بالاتری پیدا کرده و به تدریج به صف ارزهای مهم ملحق شود، اما تایید کرده است که برای این کار زمان لازم است.
وزارت بازرگانی چین با انتشار بیانیه ای آورده است: این اقدام دولت برای تسعیر نرخ ارز مهم بوده و این موضوع مستقیما در صادرات اثر گذار است.
«وانگ شو ون» معاون این وزارتخانه می گوید : کشورهایی نظیر آمریکا، انگلیس و ژاپن از همین طریق و با بهره گرفتن از نرخ تبدیل ارز می توانند، صادرات بیشتری داشته باشند.
وی تصریح کرد که این اقدام کشورهای یاد شده، سبب شده تا چین برای صادرات به کشورهای دیگر مشکلات بیشتری پیدا کند.
روزنامه «چاینا دیلی» چین اخیرا نوشت که چین صادرکننده بزرگی است، اما آسیب پذیری هایی هم دارد که نرخ تسعیر ارز از مهمترین آن است.
این نشریه نوشت: اگر چین نتواند این مشکل را حل کند و ارزش یوان را تثبیت نماید، آن زمان گرفتن سهم خوب در صادرات برایش کار سختی خواهد بود.
اکنون رشد صادرات چین یا کم و یا متوسط است. لذا اگر این کشور در نرخ تسعیر ارز گام های مثبتی برندارد و نتواند یوان را قویتر کند، آن زمان با نوسان نرخ تسعیر ارز در سطح جهانی به مشکل برخورد می کند و صادراتش کاهش خواهد یافت.
وزارت بازرگانی چین تاکید کرده است که بانک ها باید به نرخ تسعیر ارز توجه داشته باشند. در این زمینه نباید خطری را متوجه بازرگانان کرد، در غیر این صورت این مخاطرات، زیان های تجاری جدی به کشور وارد کرده و چین را از عرصه صادرات و رقابت صادراتی دور می کند.
«سیاست تسهیل کم در جریان تسعیر نرخ ارز»، از جمله سیاست های جدیدی است که برخی کشورهای جهان از جمله ژاپن دنبال می کنند و این می تواند باعث قدرت گرفتن کشور در زمینه صادرات باشد.
در سند دولت چین به زمان بندی برای تسهیل در نرخ تبدیل و تسعیر ارز و نرخ یوان اشاره ای نشده است، اما انتشار آن نشان می دهد دولت می داند دیگر اقدامات سنتی پاسخگو نیست و کشور در عرصه تجارت خارجی با رقابت و چالش های جدی روبرو است.
ارزش تجارت خارجی چین در نیمه نخست سال جاری میلادی به هزار و 860 میلیارد دلار رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل نزدیک به شش ممیز 9 دهم درصد کاهش نشان می دهد.
بسیاری به این باور هستند که تمرکز دولت بر نرخ یوان و کنترل شدید آن از سوی بانک مرکزی انعطاف پذیری را از تسعیر ارزش یوان سلب کرده است و اگر این وضعیت تغییر نکند، مشکلات در تجارت خارجی همچنان بیشتر شده و نمی توان امیدی به افزایش صادرات داشت.
حالا همه به اصلاحات در این راستا و انعطاف پذیری نرخ یوان چشم دوخته اند. سیاستی که در سال های اخیر اجرا نشد و تبعات منفی آن اکنون بروز کرده است.
البته دولت چین در این راستا فعالیت های دیگری نیز انجام داده که می توان به اجرای توافق نامه تبادل مستقیم پول چین با ارزهای خارجی غیر دلار آمریکا از جمله «وون» کره جنوبی، دلار سنگاپور، یورو، پوند و دلار نیوزیلند که می تواند مستقیم به یوان تبادل شود، اشاره کرد.
همچنین این کشور با امضای توافق نامه های همکاری با کشورهایی چون کره جنوبی، انگلیس، آلمان، فرانسه، لوکزامبورگ، در این کشورها بانک تسویه با یوان راه اندازی کرد. این سبب شده است که بانک های این کشور بتوانند به طور مستقیم از یوان استفاده کنند و یوان در تجارت بین المللی برای تسویه مستقیم، به طور گسترده تر مورد استفاده قرار گیرد.
